PROFILPELAJAR.COM

Hołynka
Галынка
	; Cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła
Państwo	Białoruś
Obwód	miński
Rejon	klecki
Sielsowiet	Hołynka
Populacja (2009); • liczba ludności	; 384
Nr kierunkowy	+375 1793
Kod pocztowy	222653
Tablice rejestracyjne	5
	Położenie na mapie obwodu mińskiego Hołynka
	Położenie na mapie Białorusi Hołynka
	52°53′37,1″N 26°32′38,9″E/52,893639 26,544139
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hołynka (biał. Галынка; ros. Голынка) – agromiasteczko na Białorusi, w rejonie kleckim obwodu mińskiego, nad rzeką Naczą, około 20 km na południe od Klecka.

Siedziba parafii prawosławnej pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła^[1].

Historia

Pierwsza znana dziś wzmianka o Hołynce pochodzi z 1552 roku^[2]. Na przełomie XVIII i XIX wieku majątek ten kupił Karol Piotr Wendorff, major wojsk polskich^[3], kolejnym właścicielem był jego brat, Adam^[4], a wkrótce potem syn Karola, Stanisław. W 2. dekadzie XIX wieku przebywała tu wielokrotnie Ewa Felińska, córka Zygmunta Wendorffa, brata Karola. W rękach rodziny Wendorffów majątek pozostał przez większą część XIX wieku^[5], pod którego koniec Helena Wendorff wyszła za Dionizego Łozińskiego, wnosząc mu wieś w posagu. Po śmierci Dionizego majątek przypadł ich synowi Konradowi. Wdowa po Konradzie, Anna Łozińska, był ostatnią właścicielką Hołynki (w latach 1932–1939)^[6].

Majątek w ciągu XIX wieku był dzielony przez rodzinę i sekwestrowany przez władze carskie za udział członków rodziny w powstaniach: listopadowym^[7] i styczniowym^[8]. W latach 70. XIX wieku majątek liczył około 1800 mórg^[5].

Po II rozbiorze Polski w 1793 roku Hołynka, wcześniej należąca do województwa nowogródzkiego Rzeczypospolitej, znalazła się na terenie powiatu słuckiego (ujezdu) guberni mińskiej Imperium Rosyjskiego. Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Hołynka wróciła do Polski, należała do gminy Siniawka w powiecie nieświeskim województwa nowogródzkiego, od 1945 roku – w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi^[9].

W XIX wieku działała tu fabryka płócien, młyn i kaplica katolicka (wybudowana w 1809 roku, istniała do 1939 roku) i gorzelnia (1810). W pierwszej połowie XIX wieku^[10] albo w 1788 roku^[11] wybudowano we wsi cerkiew prawosławną pw. św. apostołów Piotra i Pawła. Cerkiew była remontowana w latach: 1877, 1891, po 1920 i w 1989 roku^[2]^[11]. Cerkiew i brama-dzwonnica (z 1863 roku) istnieją do dziś i są zabytkiem.

Obecnie we wsi znajduje się siedziba leśnictwa, szkoła średnia, dom kultury, biblioteka i poczta.

Dawny dwór

Prawdopodobnie Stanisław i Ewa Wendorfowie wybudowali w 1802 roku dwór, wzniesiony na planie czworokąta, z niską podmurówką i bardzo wysokim, gładkim, gontowym czterospadowym dachem. Od strony podjazdu miał ganek, którego trójkątny szczyt z półkolistym okienkiem był wsparty dwiema parami kolumn. Od strony ogrodu elewacja była podobna. Przed domem rozciągał się kolisty gazon.

Za domem znajdował się ogród o założeniu francuskim^[12], który przechodził w park krajobrazowy opadający tarasami ku rzeczce Park założył na początku XIX wieku Stanisław Wendorff^[13].

Na terenie folwarku istniały spichlerze z 1811 i 1812 roku^[11]^[10].

Dwór istniał do II wojny światowej. Do dziś zachowały się częściowo zrujnowane fundamenty, ruina jednego ze spichlerzy^[11]^[14] i resztki parku^[10]^[11].

Majątek w Hołynce został opisany przez Ewę Felińską w jej książce Pamiętniki z życia^[15]^[16]. Był również opisany w 2. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego^[17].

Przypisy

↑ ХРАМ СВЯТЫХ АПОСТОЛОВ ПЕТРА И ПАВЛА АГ. ГОЛЫНКА. sluck-eparchiya.by. [dostęp 2021-02-28]. (ros.).
↑ ^a ^b Hołynka na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-10-17].
↑ Felińska 1856 ↓, s. 254.
↑ Felińska 1859 ↓, s. 330.
↑ ^a ^b Hołynka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 116 ., 2. wpis, 7. znaczenie.
↑ Wykaz z nazwami majątków oraz z imionami i nazwiskami ich właścicieli z województw: Nowogródzkiego, Białostockiego, Poleskiego, Wileńskiego, Wołyńskiego. [dostęp 2015-10-17].
↑ Konfiskaty i wyroki po powstaniu listopadowym: indeks osobowy informacji publikowanych w Tygodniku Petersburskim w latach 1831–1832 i 1834–1835. stankiewicze.com. [dostęp 2015-10-17].
↑ Witold Iwanowski. Los powstańczej szabli. Historia pamiątki rodzinnej z powstania styczniowego. „Magazyn Polski, Ogólnokrajowy miesięcznik SZ „Związek Polaków na Białorusi””. 6 (66), s. 22–24, czerwiec 2011.
↑ Hołynka na stronie Radzima.net. [dostęp 2015-10-17].
↑ ^a ^b ^c Голынка, усадьба Вендорфов. W: Анатолий Тарасович Федорук: Старинные усадьбы Минского края. Mińsk: Полифакт, 2000, s. 135–136. ISBN 985-6107-24-5. [dostęp 2015-10-17]. (ros.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Голынка na stronie Atlas Białorusi. [dostęp 2015-10-10]. (ros.).
↑ Felińska 1856 ↓, s. 124.
↑ Felińska 1859 ↓, s. 328.
↑ Збор помнікаў гісторыі і культуры. Мінская вобласць. Беларуская Савецкая Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1987, s. 213–214. [dostęp 2015-10-17]. (biał.).
↑ Felińska 1856 ↓.
↑ Felińska 1859 ↓.
↑ Hołynka, [w:] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 211–212, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .

Bibliografia

Ewa Felińska: Pamiętniki z życia. T. 1. Wilno: Nakładem i drukiem Józefa Zawadzkiego, 1856.
Ewa Felińska: Pamiętniki z życia. T. 2. Wilno: Nakładem i drukiem Józefa Zawadzkiego, 1859, seria: 2.

[1] ХРАМ СВЯТЫХ АПОСТОЛОВ ПЕТРА И ПАВЛА АГ. ГОЛЫНКА. sluck-eparchiya.by. [dostęp 2021-02-28]. (ros.).

[R-2] Hołynka na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-10-17].

[CITEREFFelińska1856254-3] Felińska 1856 ↓, s. 254.

[CITEREFFelińska1859330-4] Felińska 1859 ↓, s. 330.

[S3-5] Hołynka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 116 ., 2. wpis, 7. znaczenie.

[WY-6] Wykaz z nazwami majątków oraz z imionami i nazwiskami ich właścicieli z województw: Nowogródzkiego, Białostockiego, Poleskiego, Wileńskiego, Wołyńskiego. [dostęp 2015-10-17].

[ST-7] Konfiskaty i wyroki po powstaniu listopadowym: indeks osobowy informacji publikowanych w Tygodniku Petersburskim w latach 1831–1832 i 1834–1835. stankiewicze.com. [dostęp 2015-10-17].

[MP-8] Witold Iwanowski. Los powstańczej szabli. Historia pamiątki rodzinnej z powstania styczniowego. „Magazyn Polski, Ogólnokrajowy miesięcznik SZ „Związek Polaków na Białorusi””. 6 (66), s. 22–24, czerwiec 2011.

[RN-9] Hołynka na stronie Radzima.net. [dostęp 2015-10-17].

[F-10] Голынка, усадьба Вендорфов. W: Анатолий Тарасович Федорук: Старинные усадьбы Минского края. Mińsk: Полифакт, 2000, s. 135–136. ISBN 985-6107-24-5. [dostęp 2015-10-17]. (ros.).

[A-11] Голынка na stronie Atlas Białorusi. [dostęp 2015-10-10]. (ros.).

[CITEREFFelińska1856124-12] Felińska 1856 ↓, s. 124.

[CITEREFFelińska1859328-13] Felińska 1859 ↓, s. 328.

[PO-14] Збор помнікаў гісторыі і культуры. Мінская вобласць. Беларуская Савецкая Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1987, s. 213–214. [dostęp 2015-10-17]. (biał.).

[CITEREFFelińska1856-15] Felińska 1856 ↓.

[CITEREFFelińska1859-16] Felińska 1859 ↓.

[RA-17] Hołynka, [w:] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 211–212, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

PROFILPELAJAR.COM

Hołynka (rejon klecki)

Historia

Dawny dwór

Przypisy

Bibliografia

Read other articles:

Attje Kuiken

Kepulauan Utara

Penghargaan Desain Red Dot

Tekanan osmotik

WIN350

Michael McFaul

Norway

Aviation Week & Space Technology

Jean Spencer Ashbrook

Zhuge Jin

George Sabra

Jacques Lacan

U.S. National Championships 1955

Gazzuolo

WQXR-FM

14th Rocket Division

Santa Maria dei Miracoli and Santa Maria in Montesanto

Bauduen

List of wars involving Iraq

Sam's Point Preserve