Hongxi, chiń. 洪熙, imię osobiste: Zhu Gaochi, chiń. 朱高熾, (ur. 16 sierpnia 1378, zm. 29 maja 1425) – czwarty cesarz Chin z dynastii Ming, panujący od 7 września 1424 roku aż do śmierci.
Zhu Gaochi był najstarszym synem Yongle. Jako młodzieniec w przeciwieństwie do swojego dziadka i ojca nie wykazywał zainteresowania sprawami armii, wyrósł na osobę grubą i chorowitą, ponadto ciągle mającą kłopoty ze swoimi nogami (być może był chory na podagrę). Z powyższych powodów Yongle zastanawiał się nad pozbawieniem go prawa następstwa tronu na rzecz jego brata, Zhu Gaoxu, jednak Zhu Gaochi wykazał się takimi zdolnościami w zakresie cywilnych aspektów rządów oraz poczuciem odpowiedzialności i bystrością sądu, że ojciec nigdy otwarcie nie zakwestionował jego praw. W 1395 roku Zhu Gaochi został oficjalnie ogłoszony dziedzicem księstwa Yan i podczas wojny pomiędzy Yongle a Jianwenem sprawnie administrował domeną ojca z jej ośrodka w Pekinie, podczas gdy Zhu Gaoxu wyróżniał się na polach bitew. Dopiero w 1404 roku Zhu Gaochi został wezwany do stolicy państwa Nankinu, gdzie został ogłoszony oficjalnym następcą tronu. Zdobył wielkie doświadczenie w sferze administracji oraz szacunek urzędników, rządząc krajem z Nankinu jako regent podczas wypraw ojca przeciwko Mongołom i jego pobytów w budującej się nowej stolicy – Pekinie. Był nieustannie niepokojony przez spiski zwolenników jego dwóch braci, ale konsekwentnie przekonywał cesarza, żeby ich nie karać, kiedy spiski te były odkrywane[1].
7 września 1424 roku po śmierci ojca oficjalnie wstąpił na tron, przyjmując tytuł Hongxi (rozległa pomyślność). Nowy cesarz wypuścił z więzień wszystkie osoby oskarżone o obrazę jego ojca oraz przywrócił na stanowiska wielu urzędników, którzy popadli w niełaskę. Przywrócił także honorowy status zwolennikom pokonanego Jianwena i ich potomkom. Niemniej jego temperament sprawiał, że on sam także popadał w konflikty ze swoimi urzędnikami, chociaż najczęściej później prosił ich o wybaczenie swojego niesprawiedliwego zachowania. Kiedy jednak Li Shimian, wykładowca w Akademii Hanlin, napisał memoriał, w którym zauważył m.in., że w porze poranka cesarz nie powinien przebywać z konkubinami, został natychmiast wezwany i pobity oraz wtrącony do więzienia pałacowego gwardii cesarskiej. Opuścił je dopiero niespełna rok później, kiedy następny cesarz, Xuande, przywrócił go na jego urząd[2].
Hongxi starał się ulżyć doli zwykłych mieszkańców cesarstwa, przy czym nie wahał się w tym celu zmniejszyć niektórych ciążących na nich obowiązków, a w razie takich sytuacji jak głód natychmiast śpieszyć z bezpośrednią pomocą ze środków państwa. W celu oszczędności zaprzestał takich ekstrawaganckich przedsięwzięć państwowych jak zamorskie wyprawy Zheng He czy ekspedycje na Zachód w poszukiwaniu koni. Złagodził także wiele kar, w szczególności ograniczając przypadki stosowania kary śmierci i kastracji. Zakazał także karania osób spokrewnionych z przestępcami a niewinnych, z wyjątkiem jedynie zdrady stanu. Uważając, że system egzaminów faworyzuje ludzi z południa, zagwarantował ludziom z północy czterdzieści procent miejsc na wszystkich stopniach administracji. Uważał on przeniesienie stolicy przez swojego ojca do Pekinu za błąd i zamierzał z powrotem umieścić centrum państwa w Nankinie, czego jednak nie zdążył zrealizować. Mianując Zheng He dowódcą garnizonu w Nankinie, Hongxi był pierwszym cesarzem z dynastii Ming, który powierzył eunuchowi ważne regionalne dowództwo, czym naraził się na oskarżenia późniejszych historyków o stworzenie groźnego precedensu, przygotowującego grunt pod późniejszą wszechwładzę eunuchów w epoce Ming. Cesarz odwołał także z Annamu służącego tam od siedemnastu lat Huang Fu, co zdaniem niektórych utorowało drogę zwycięstwu rebelianta Lê Lợi[3].
Hongxi zmarł po krótkiej chorobie, 29 maja 1425 roku, rządził zatem przez dziewięć miesięcy. Miał dziesięciu synów i siedem córek, spośród których dziewięciu synów i cztery córki osiągnęły dorosłość. Najstarszy z synów, Zhu Zhanji, został jego następcą. Po śmierci cesarza, zgodnie ze zwyczajem wprowadzonym przez mongolską dynastię Yuan, dziesięć jego konkubin popełniło samobójstwo, żeby towarzyszyć swojemu panu w drodze do grobu. Hongxi otrzymał imię świątynne Renzong (仁宗) oraz imię pośmiertne Zhao (昭)[4].
Przypisy
- ↑ L. Carrington Goodrich, Chaoying Fang: Dictionary of Ming biography, 1368–1644. Volume I. New York: Columbia University Press, 1976, s. 338. ISBN 0-231-03801-1.
- ↑ L. Carrington Goodrich, Chaoying Fang: Dictionary of Ming biography, 1368-1644. Volume I. New York: Columbia University Press, 1976, s. 339, 865. ISBN 0-231-03801-1.
- ↑ L. Carrington Goodrich, Chaoying Fang: Dictionary of Ming biography, 1368–1644. Volume I. New York: Columbia University Press, 1976, s. 339–340. ISBN 0-231-03801-1.
- ↑ L. Carrington Goodrich, Chaoying Fang: Dictionary of Ming biography, 1368–1644. Volume I. New York: Columbia University Press, 1976, s. 293, 340. ISBN 0-231-03801-1.
Bibliografia
- L. Carrington Goodrich, Chaoying Fang: Dictionary of Ming biography, 1368–1644. Volume I. New York: Columbia University Press, 1976. ISBN 0-231-03801-1. Brak numerów stron w książce
|
|
| Dynastia Shun |
|
|---|
| Południowa dynastia Ming |
- Zhū Yóusōng (1644–1645)
- Zhū Yùjiàn (1645–1646)
- Zhū Chángfāng (1645)
- Zhū Yǐhǎi (1645–1653)
- Zhū Yùyuè (1646)
- Zhū Yóuláng (1646–1662)
|
|---|
