Henri Louis Charles Piéron (ur. 18 lipca 1881 w Paryżu, zm. 6 listopada 1964 tamże) – francuski psycholog i fizjolog, dyrektor École pratique des hautes études i Instytutu Psychologii w Paryżu, profesor i kierownik katedry fizjologii wrażeń zmysłowych w Collège de France, założyciel i kierownik pionierskiej placówki kształcenia zawodowego (L'Institut national d'étude du travail et d'orientation professionnelle), wieloletni redaktor czasopisma L'Année Psychologique.
Życiorys
Studia
Był synem matematyka, docenta (fr. agrégé) w École normale supérieure. Studiował na Sorbonie, gdzie uzyskał stopień bakałarza w roku 1898. Od roku 1901 pracował (jako preparator) w zakładzie psychologii doświadczalnej École pratique des hautes études[1], mieszczącej się wówczas w Villejuif. Jego naukowymi opiekunami byli psychiatra Édouard Toulouse (1865–1947) i psycholog Nicolas Vaschide (późniejsi współpracownicy[2][3]).
Praca zawodowa
Po uzyskaniu licencjatu (1904) otrzymał stanowisko docenta filozofii. Był asystentem Pierre Janeta (1859–1947, filozof i psychiatra)[4]. Od roku 1910 kierował zespołem zajmującym się psychologią doświadczalną (badania kontynuowane przez ok. 40 lat). Po śmierci prof. Alfreda Bineta (zm. 1911), psychologa i fizjologa, zastąpił go na stanowisku kierownika zakładu psychologii na Wydziale Nauk Przyrodniczych Sorbony (zakład utworzony w roku 1889). W roku 1912 obronił pracę doktorską nt. Le problème physiologique du sommeil (problemy fizjologii snu) i otrzymał stanowisko dyrektora École pratique des hautes études[4].
W czasie I wojny światowej pracował w Montpellier, w centrum neuropsychiatrycznym (współcześnie Centre Hospitalier Régional Universitaire de Montpellier[5]). Zajmował się neurologią i psychiatrią czasu wojny. Po wojnie został, w roku 1921, dyrektorem nowego Instytutu Psychologii w Paryżu, a w roku 1923 – tytularnym profesorem Collège de France i kierownikiem utworzonej dla niego katedry fizjologii wrażeń zmysłowych. Był kierownikiem tej katedry do roku 1952[4].
Od roku 1928 był zaangażowany w tworzenie i rozwój L'Institut national d'étude du travail et d'orientation professionnelle (pełnił funkcję kierownika do roku 1962). Instytut założono zgodnie z programem francuskiego Ministère de l'Instruction Publique, tworzącego nowy system zawodowego kształcenia dzieci kończących szkołę podstawową. W realizacji programu uczestniczyła grupa naukowców o pozytywistycznym nastawieniu (m.in. Edmond Labbé, Henri Laugier, Julien Fontègne), dostrzegających potrzebę kształtowania sprawiedliwego społeczeństwa, zgodnie z zasadami psychologii stosowanej, w tym psychologii pracy[4][6].
Henri Piéron był też, przez ok. 50 lat, redaktorem L'Année Psychologique, jednego z pierwszych na świecie specjalistycznych czasopism poświęconych psychologii naukowej (czasopismo założyli w roku 1894 Alfred Binet i Henry Beaunis)[4][7].
Tematyka pracy naukowej
H. Piéron zajmował się elementarnymi zjawiskami psychicznymi, w tym percepcją wrażeń zmysłowych i życiem emocjonalnym. Był zdecydowanym przeciwnikiem introspekcji, zarówno w badaniach zachowań ludzi, jak zwierząt. Analizował przede wszystkim neurofizjologiczne mechanizmy zachowań, uwzględniając refleksologię i behawioryzm (koncepcje Iwana Pawłowa). Spośród licznych publikacji wyróżniane są: La Sensation, guide de la vie (1945), Bases de l'évolution psychique (1958), Traité de psychologie appliquée (7 tomów wydanych w latach 1949–1959)[4].
W ramach badań procesu percepcji barw m.in.:
Publikacje (wybór)
- Les tropismes W: Rapports et comptes rendu du VIe Congrès international de Psychologie (1909, 1910),
- L'Évolution de la mémoire (1910, 1918),
- Le Problème physiologique du sommeil (1913),
- Le Cerveau et la Pensée (1923),
- La Connaissance sensorielle et les problèmes de la vision (1926),
- La psychologie comme science du comportement et le behaviorisme. J. Psychol. (1927),
- Psychologie expérimentale (1927, 1939),
- Psychologie zoologique (1941),
- La Sensation, guide de la vie (1945),
- Autobiography. W: A History of Psychology in Autobiography ed. by E.G. Bohring et al., vol. 4 (1952),
- [redakcja] Vocabulaire de la psychologie 1951),
- De l'Actinie à l'Homme. Études de psychologie comparée, t. 1: Anticipation et mémoire. Bases de l'évolution psychique (1958), t. 2: De l'instinct animal au psychisme humain. Affectivité et conditionnement (1959)
Przypisy
- ↑ L’Ecole pratique des hautes études > Une longue histoire. [w:] Strona internetowa uczelni [on-line]. www.ephe.sorbonne.fr. [dostęp 2016-08-28]. (fr.).
- ↑ Édouard Toulouse, Nicolas Vaschide, Henri Piéron: Technique de psychologie expérimentale (examen des sujets. O Doin, 1904. Brak numerów stron w książce
- ↑ Nicolas Vaschide , Henri Piéron: La psychologie du rêve au point de vue médical. J.-B. Baillière et fils, 1902. Brak numerów stron w książce
- ↑ a b c d e f J. A. Chmurzyński: Henri Piéron. [w:] Biogram na stronie internetowej Polskiego Towarzystwa Etologicznego [on-line]. ptetol.nencki.gov.pl, 9 lutego 2006. [dostęp 2014-07-07]. (pol.).
- ↑ Centre Hospitalier Régional Universitaire de Montpellier ( clinical teams). [w:] Strona internetowa CHRU Montpellier [on-line]. www.chu-montpellier. [dostęp 2014-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)]. (ang.).
- ↑ L'Institut national d'étude du travail et d'orientation professionnelle. [w:] Strona internetowa instytutu [on-line]. inetop.cnam.fr. [dostęp 2016-11-10]. (fr.).
- ↑ L'Année psychologique; Topics in Cognitive Psychology. [w:] Strona internetowa czasopisma [on-line]. www.necplus.eu. [dostęp 2014-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-28)]. (fr.).
- ↑ Wiktor Stopyra. Widzenie barw. „Okulistyka > Kompendium Okulistyki”, 2012. ISSN 1505-2753. (pol.). brak numeru strony
- ↑ Zausznica 1958 ↓, s. 277.
- ↑ Zausznica 1958 ↓, s. 253–254.
- ↑ Pracownia Dydaktyki Fizyki i Astronomii, Instytut Fizyki, Uniwersytet Szczeciński; Opiekun strony: Tadeusz Molenda: Eksperyment :Tarcza Benhama. [w:] Instrukcja wykonania doświadczenia; 2 filmy [on-line]. dydaktyka.fizyka.szc.pl. [dostęp 2014-07-07]. (pol.).
- ↑ Zausznica 1958 ↓, s. 245.
Bibliografia
- Adam Zausznica: Nauka o barwie. Warszawa: PWN, 1958.
Linki zewnętrzne