Marynarka Szwedzka (Svenska marinen) przywiązywała istotną wagę do broni minowej, przydanej w obronie wybrzeża. Oprócz małych przybrzeżnych stawiaczy min, posiadała duże okręty tej klasy: „Clas Fleming” i „Alfsnabben” z okresu i II wojny światowej, a następnie dwa stawiacze min typu Alvsborg, wprowadzone do służby w latach 70. XX wieku[1]. 25 listopada 1977 roku dla marynarki zamówiono w stoczni Karlskronavarvet w Karlskronie ostatni duży stawiacz min, nazwany „Carlskrona”, który miał zarazem służyć jako okręt szkolny[2]. Nazwa stanowiła starą formę nazwy Karlskrony[2].
Stępkę pod budowę okrętu położono 8 lutego 1979 roku[3]. Budowę prowadzono w sposób modułowy[2]. Wodowanie kadłuba miało miejsce 28 czerwca 1980 roku, równolegle z obchodami jubileuszu trzechsetlecia miasta Karlskrony[2]. Okręt został przyjęty do służby 11 stycznia 1982 roku[2][a].
Opis
Architektura i kadłub
HMS „Carlskrona” od rufy z pierwotnym zestawem uzbrojenia w 1984HMS „Carlskrona” w 2010HMS „Carlskrona” w 2011
Okręt ma kadłub z podwyższonym pokładem dziobowym na ok. 2/3 długości, przechodzącym w lądowisko śmigłowca na spardeku na rufie[4]. Dziobnica jest silnie wychylona do przodu[4]. Na pokładzie dziobowym znajduje się wieża armaty uniwersalnej, dalej śródokręcie zajmuje długa grupa nadbudówek z pomostem nawigacyjnym i pojedynczym kominem, a za nią znajdowała się druga wieża armaty[4]. Na piętrze nadbudówki nad oboma armatami umieszczone były działka przeciwlotnicze[4]. Nad pokładem rufowym urządzono lądowisko dla śmigłowca, lecz okręt nie posiada hangaru ani śmigłowca na stałym wyposażeniu[5]. Kadłub jest wzmocniony i dzieli się na 14 głównych przedziałów wodoszczelnych[3]. Dla celów szkolnych okręt wyposażony został w centrale informacji bojowej kutrów rakietowych typów Hugin i Spica II[3].
Wyporność okrętu wynosi 3300 ts (ton angielskich) standardowa i 3550 ts pełna[5]. Długość całkowita wynosi 105,7 m, szerokość 15,2 m, a zanurzenie 4 m[5].
Załoga okrętu liczyła 186 osób w roli okrętu szkolnego (50 osób załogi stałej i 136 kadetów) lub 118 osób w roli stawiacza min[5].
Uzbrojenie
Uzbrojenie artyleryjskie początkowo stanowiły dwie automatyczne armaty uniwersalne kalibru 57 mm Bofors o długości lufy 70 kalibrów (L/70) w wieżach na pokładzie dziobowym i rufowym[2]. W roli okrętu wsparcia zredukowano je do jednej armaty[6]. Szybkostrzelność armaty tego modelu wynosi do 200 strz./min i strzela ona pociskami o masie 2,4 kg na odległość do 17 km[7]. Uzbrojenie przeciwlotnicze uzupełniają dwie pojedyncze armaty przeciwlotnicze 40 mm Bofors o długości lufy L/70[5].
radar nawigacyjny: Rayhteon (pasmo S)[5], przed 2000 rokiem zmieniony na Therma Scanter 009 (pasmo I)[2], przed 2015 rokiem zmieniony na Sperry BridgeMaster (pasmo I)[6]
sonar Simrad SQ3D/SF (zdemontowany przed 2000 rokiem)[3][2]
Okręt w zakresie walki radioelektronicznej wyposażono w dwie wyrzutnie zakłócające i flar Philips Philax oraz system wykrywania emisji elektromagnetycznych (ESM) Argo AR700[2]. Wyposażenie stanowiło ponadto początkowo sześć wyrzutni rakiet oświetlających kalibru 103 mm (dwie potrójne)[8].
Napęd
Napęd stanowią cztery 12-cylindrowe silniki wysokoprężne Nohab F212 D825 o łącznej mocy 10 560 KM (ok. 7760 kW)[2]. Napędzają one dwie śruby nastawne, pozwalając na osiąganie prędkości maksymalnej 20 węzłów[2]. Okręt jest wyposażony w ster strumieniowy[3].
Służba
„Carlskrona” po wycofaniu ostatnich niszczycieli typu Halland w 1985 roku stał się największym okrętem bojowym marynarki Szwecji[9][10]. Został następnie jej okrętem flagowym[10]. Służył w czasie pokoju do corocznych rejsów szkolnych z kadetami i poborowymi marynarki[3]. Nosił numer burtowy M 04[3]
W 2010 roku zrezygnowano z funkcji stawiacza min i okręt zaadaptowano do roli okrętu wsparcia logistycznego[6].
Od 14 kwietnia do 14 listopada 2010 roku „Carlskrona” brał udział w operacji EUNAVFOR Atalanta przeciwdziałania piractwu wokół Rogu Afryki i dostarczania pomocy humanitarnej do Somalii, przy tym do 14 sierpnia jako okręt flagowy sił EUNAVFOR[11]. Numer burtowy wówczas zmieniono na P 04[6]. Ponownie wziął udział w operacji Atalanta w 2013 roku[6].
Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
Jane’s Fighting Ships 1986-87. John Moore (red.). Londyn: Jane’s Publishing Company, 1986. ISBN 0-7106-0828-4. (ang.).
Jane’s Fighting Ships 2000–2001. Richard Sharpe (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2000. ISBN 0-7106-2018-7. (ang.).
IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
.jpg)
