Gwarki Tarnogórskie

Gwarki Tarnogórskie
Ilustracja
Scena na tarnogórskim Rynku. Gwarki 2017
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Tarnowskie Góry

Aktywność

1957–1981, 1984–1988, 1990–2019, od 2021

Odbywa się

od piątku (lub czwartku[a]) do niedzieli w pierwszej połowie września

Czas trwania

3 lub 4 dni[a]

Organizator

– Samorząd Województwa Śląskiego
– Urząd Miejski w Tarnowskich Górach
Tarnogórskie Centrum Kultury
SMZT
Ars Cameralis Silesiae Superioris

Założyciel

Stowarzyszenie Miłośników Historii i Zabytków Ziemi Tarnogórskiej

Patroni medialni

Gwarek
– tarnowskiegory.info
Dziennik Zachodni
Radio Piekary
– Ślązag
naszemiasto.pl
TVP3 Katowice
TVS[b]

Sponsorzy

sponsor strategiczny:
Remondis
sponsorzy główni:
– Olmet
– Profilnet
Koleje Śląskie
pozostali sponsorzy:
– MTBS
– Lellek
vDas WeltAuto.
– Park Wodny Tarnowskie Góry
– Lunapark
– Lunapark
partnerzy:
Muzeum w Tarnowskich Górach
Opera Śląska
Pałac w Rybnej
– Miejska Biblioteka Publiczna im. Bolesława Lubosza w Tarnowskich Górach[b]

Położenie na mapie Tarnowskich Gór
Mapa konturowa Tarnowskich Gór, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Gwarki Tarnogórskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Gwarki Tarnogórskie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Gwarki Tarnogórskie”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Gwarki Tarnogórskie”
Ziemia50°26′39,6″N 18°51′20,2″E/50,444333 18,855611

Gwarki Tarnogórskie – cykliczna impreza kulturalno-historyczna w Tarnowskich Górach, organizowana w pierwszej połowie września corocznie od 1957[1] roku, z wyjątkiem lat 1982–1983 (z powodu stanu wojennego[2]), 1989 (trudna sytuacja gospodarczo-polityczna związana z transformacją[3]) oraz 2020 (z powodu walki z pandemią koronawirusa SARS-CoV-2[4]). Nazwa imprezy powstała od górników wydobywających srebronośną galenę, zwanych gwarkami.

W ramach obchodów Dni Gwarków organizowanych jest szereg imprez sportowych, kulturalnych i rozrywkowych. Wśród gości tej imprezy znajdują się główne sławy polskiej sceny muzycznej i rozrywkowej.

4 sierpnia 1957 r. w miejscowej gazecie – Gwarku – znalazła się informacja, iż Stowarzyszenie Miłośników Historii i Zabytków Ziemi Tarnogórskiej organizuje imprezę nawiązującą do przywileju nadanego Tarnowskim Górom w 1599 roku.

Podczas imprezy świętuje się rocznicę przejazdu Jana III Sobieskiego przez Tarnowskie Góry. Polski król, podążający ze swoimi wojskami na pomoc Wiedniowi obleganemu przez Turków, został bardzo uroczyście przywitany przez ówczesnych gwarków w dniach 20–22 sierpnia 1683 roku[5].

Pochód Gwarkowski

Pochód Gwarkowski w 2023 roku

Głównym punktem programu corocznych Gwarków jest odbywający się w ostatnim dniu pochód. Składa się on z czterech części[6]:

W maju 2024 roku Pochód Gwarkowski został wpisany na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego[7].

Uwagi

  1. a b W 2022 roku Gwarki trwały 4 dni (od 8 do 11 września).
  2. a b Organizatorzy, sponsorzy i patroni medialni Gwarków 2022.

Przypisy

  1. Jan Hahn: Z historii Gwarków. [w:] Montes Tarnovicensis nr 26 [on-line]. Oficyna Monos, 09/2007. [dostęp 2017-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  2. Szymon Bijak: Gwarki Tarnogórskie na zdjęciach archiwalnych. To najważniejsza impreza w mieście, której w tym roku w tradycyjnej formie nie będzie. tarnowskiegory.naszemiasto.pl, 2020-09-11. [dostęp 2024-02-20]. (pol.).
  3. Maria Bambynek-Skawińska, Ewa Sołtys-Torchalska, Elżbieta Spurek. Gwarki. Jak to się zaczęło ?.... „Montes Tarnovicensis”. nr 12, 2003-09-05. Oficyna Monos. ISSN 1640-0216. [dostęp 2021-07-25]. [zarchiwizowane z adresu]. (pol.). 
  4. Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Gwarki 2020 odwołane
  5. Marek Szołtysek: Ślonsk je piykny = Śląsk jest piękny = Silesia is beautiful = Schlesien ist wunderschön = Slezsko je krásné = La Slesia é bella = La Silésie est belle. Rybnik: 2007, s. 66. ISBN 978-83-88966-21-7.
  6. Pochód Gwarkowski – scenariusz pochodu 2019.
  7. Barbara Romańczuk: Pochód Gwarkowski został uhonorowany miejscem na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. dziennikzachodni.pl, 2024-07-05. [dostęp 2024-07-10]. (pol.).

Linki zewnętrzne