W drugiej połowie lat sześćdziesiątych doc. dr inż. Józef Brodacki z Instytutu Mechaniki Precyzyjnej w Warszawie opracował koncepcję granatnika podwieszanego z lufą bruzdowaną. Oficjalne prace nad nową bronią rozpoczęto w 1968 roku w ramach programu o kryptonimie Pallad. W skład zespołu konstrukcyjnego wchodzili Józef Brodacki, Bolesław Dawidowicz, Andrzej Ożogowski i Zdzisław Zapendowski. Miał być to dodatkowy środek ogniowy żołnierza na szczeblu drużynypiechoty, przeznaczony do zwalczania siły żywej, rażenia środków ogniowych i nieopancerzonych pojazdów przeciwnika.
W fazie projektu wstępnego rozpatrywano kilka wariantów granatnika, różniących się sposobem otwierania zamka. Ostatecznie wybrano układ ze stałą lufą i zamkiem odchylanym w dół. Jednocześnie z projektowaniem granatnika prowadzono prace nad amunicją. Pierwsze strzelanie z prototypowego egzemplarza wykonano w lutym 1970 roku. Następnie broń oznaczoną wstępnie jako granatnik wzór 1970 skierowano do próbnej eksploatacji w wybranych jednostkach. Po próbach w jednostkach przeprojektowano celownik i przyjęto broń do uzbrojenia jako „7,62 mm karabinek-granatnik wzór 1974”.
Na początku lat osiemdziesiątych, opierając się na konstrukcji granatnika podwieszanego, skonstruowano samodzielny granatnik wz. 1983. Zmiany w stosunku do granatnika podwieszanego były niewielkie i w zasadzie polegały na dodaniu chwytu pistoletowego i składanej kolby z gumowym amortyzatorem.
Mimo takiego samego kalibru, granatnik nie jest kompatybilny z amunicją granatnikową stosowaną w NATO[1]. Przestarzała w XXI wieku konstrukcja nadal stosowanej amunicji skutkuje także znacznym odsetkiem niewybuchów[1].
Wersje
7,62 mm karabinek-granatnik wzór 1974 – zestaw składający się z granatnika Pallad i karabinu AKM
5,45 mm karabinek-granatnik wzór 1974 – zestaw składający się z granatnika Pallad i karabinu wz. 88 Tantal
5,56 mm karabinek-granatnik wzór 1974 – zestaw składający się z granatnika Pallad i karabinu wz. 96 Beryl
granatnik wzór 1983 – granatnik samodzielny z kolbą składaną (inne oznaczenie to Pallad-D)
Opis konstrukcji
Granatnik Pallad jest jednostrzałową bronią przystosowaną do montażu pod lufą karabinu (wz. 1974) lub samodzielną (wz. 1983). Granatnik wz. 1974 jest podwieszany do karabinka w dwóch punktach: z przodu za pomocą obejmy lufy granatnika i z tyłu za pomocą wspornika, który łączy granatnik ze specjalnym łożem karabinka.
Zamek – odchylany, obracany na sworzniu i ryglowany w położeniu zamkniętym ryglem umieszczonym w komorze zamkowym.
Do napędu granatów wykorzystuje się dwukomorowy układ miotający. Granatnik wyposażony jest w mechanizm zabezpieczający przed przypadkowym strzałem.
Celownik jest umocowany na obejmie lufy, a głównym jego elementem jest tarcza nastawcza, w której jest osadzona muszka i szczerbinka. Na tarczy naniesione są dwie podziałki nastaw: jedna dla grupy torów płaskich (cele odkryte), druga – dla stromych (cele ukryte).
Dane taktyczno-techniczne
Dane taktyczno-techniczne granatników wz. 1974 i wz. 1983