W V wieku n.e. istniała w miejscu dzisiejszego Gmunden osada. W 1186 roku Gmunden było ufortyfikowanym miastem, otoczonym murami, jednak dopiero około 1300 założono tutaj kościół. 14 listopada 1626 szeregi zbuntowanych chłopów zostały rozgromione przez generała Pappenheima, któremu Maksymilian I Bawarski dał rozkaz zdławić bunty chłopskie w Górnej Austrii. Ci, którzy zginęli, zostali pochowani w pobliskim Pinsdorfie, a na ich cześć postawiono pomnik znany dzisiaj jako Bauernhügel.
W 1862 Gmunden uzyskało status uzdrowiska. We wrześniu 1914 Gmunden przyjęło funkcję miasta-lazaretu tzw. "Lazarettstadt".
W 1942 Gmunden przyjęło tysiące uciekinierów wojennych. Rok przed zakończeniem wojny liczba mieszkańców Gmunden wzrosła do 30 000. Chociaż miasto nie zostało w czasie wojny zbombardowane, pod koniec wojny gospodarka była w fatalnym stanie. Podczas okupacji alianckiej Austrii, Amerykanie utworzyli w Gmunden centrum szpiegowskie, do którego werbowano byłych członków SS. Miasto Gmunden skorzystało z amerykańskiego programu odbudowy ze zniszczeń wojennych.
Atrakcje turystyczne
Zamek Ort położony jest na wyspie na jeziorze, we wnętrzach którego odbywała się, między innymi, akcja serialu "Schlosshotel Orth". Zamek Ort zalicza się do najstarszych budowli krainy Salzkammergut (wybudowany został w X wieku n.e.).
Na rynku w Gmunden stoi ratusz Miejski, wybudowany w 1574 przez włoskiego budowniczego. Na wieży ratuszowej znajduje się pochodzący z XVI wieku zegar ceramiczny wygrywający melodię.
Atrakcją turystyczną jest także wybudowana przez firmę Stern & Hafferl Verkehrsgesellschaftlinia tramwajowa, która łączy centrum miasta ze stacją kolejową. Jest to najstarsza, najkrótsza i najbardziej stroma linia tramwajowa Austrii.