Galaxy Evolution Explorer

Inne nazwy	GALEX, Explorer 83, SMEX 7
Indeks COSPAR	2003-017A
Państwo	Stany Zjednoczone
Zaangażowani	NASA
Rakieta nośna	Pegasus XL
Miejsce startu	Przylądek Canaveral
Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum	691 km
Apogeum	697 km
Okres obiegu	98,6 min
Nachylenie	29°
Czas trwania
Początek misji	28 kwietnia 2003 12:00 UTC
Koniec misji	28 czerwca 2013
Wymiary
Wymiary	dł. 2,0 m × śr. 1,1 m (2,8 m z rozłożonymi panelami ogniw słonecznych)
Masa całkowita	280 kg
Multimedia w Wikimedia Commons

Galaxy Evolution Explorer (GALEX) – teleskop kosmiczny amerykańskiej agencji NASA przeznaczony do obserwacji kosmosu w zakresie promieniowania ultrafioletowego.

Teleskop GALEX został wyniesiony w przestrzeń kosmiczną na pokładzie rakiety Pegasus XL 28 kwietnia 2003 z przylądka Canaveral i umieszczony na niemal kołowej orbicie na wysokości 697 km przy inklinacji 29°. Misja została zaplanowana na minimum 29 miesięcy, jednak w 2006 została przedłużona. Teleskop przeprowadził obserwacje setek milionów galaktyk w zakresie UV, służące analizie ewolucji galaktyk, jak również procesów formowania się gwiazd w początkowych etapach istnienia Wszechświata.

GALEX wyposażony został w dwa detektory promieniowania UV: jeden pracujący w bliskim ultrafiolecie (od 180 do 280 nm), a drugi w dalekim ultrafiolecie (od 135 do 180 nm). To drugie urządzenie uległo awarii w maju 2009. Detektor bliskiego ultrafioletu działał jednak nadal^[1]. W maju 2012 satelita został wynajęty uczelni California Institute of Technology, która operowała nim przy wykorzystaniu funduszy prywatnych (satelita nadal jednak pozostawał własnością NASA). Odtąd GALEX był wykorzystywany przez naukowców z całego świata do badań różnorodnych obiektów astronomicznych – od gwiazd naszej Galaktyki do galaktyk odległych o 5 miliardów lat świetlnych^[2].

Satelita został wyłączony 28 czerwca 2013. Przez następne 65 lat pozostanie na orbicie, po czym spłonie przy ponownym wejściu w atmosferę ziemską^[2].

• NSSDC Master Catalog (ang.)
• Strona internetowa GALEX (ang.)