Głodowa zima

Ofiary głodowej zimy

Głodowa zima 1944–1945 lub holenderski głód lub głód zimowy, znany w Holandii pod nazwą Hongerwinter (dosłowne tłumaczenie: głód zimowy) lub pod nazwą angielską Dutch famine – określenie klęski głodu, jaka dotknęła Holandię (europejską część Królestwa Niderlandów) okupowaną przez Rzeszę Niemiecką. Wydarzenia te miały miejsce pomiędzy 1 października 1944 a 5 maja 1945[1].

Trwająca przynajmniej 7 miesięcy głodowa zima dotknęła w różnym stopniu przeszło 4,5 miliona mieszkańców północnej i zachodniej Holandii. Z tego przynajmniej 200 tysięcy doznało poważnego, trwałego uszczerbku na zdrowiu a bezpośrednio z powodu zagłodzenia zmarło od 18 do 22 tysięcy ludzi[2]. Inni autorzy szacują liczbę ofiar śmiertelnych głodu zimowego (licząc zmarłych bezpośrednio z powodu zagłodzenia, jak i z powodu powikłań) na ponad 29 tysięcy[3]. Ofiarami śmiertelnymi byli zazwyczaj starsi mężczyźni, natomiast trwały uszczerbek na zdrowiu dotykał przede wszystkim dzieci[4]. Wśród najpowszechniejszych trwałych zmian, jakie wystąpiły u dzieci dotkniętych głodem, były wady rozwojowe (osłabienie rozwoju) oraz spektrum zaburzeń psychicznych wraz ze schizofrenią występującą, gdy dziecko było głodzone[5]. Wady rozwojowe dotyczyły również dzieci narodzonych w czasie lub bezpośrednio po głodzie zimowym[6].

Najwięcej ofiar pochłonęły pierwsze miesiące głodowej zimy (od października 1944 do stycznia 1945 roku). Podstawowymi przyczynami głodu były warunki pogodowe (jedna z najostrzejszych zim na tym terenie), operacja Market Garden, która spowodowała braki w zaopatrzeniu w paliwo[2] oraz nieudany desant wojsk alianckich w Arnhem w 1944 roku[7].

Od stycznia lub lutego 1945 głód został złagodzony dzięki dostawom mąki zorganizowanym przez Szwedzki Czerwony Krzyż oraz od kwietnia 1945 roku dzięki operacji Manna, prowadzonej przez RAF (z udziałem szwadronu Royal Australian Air Force[8]) i Royal Canadian Air Force[7], oraz operacji Chowhound, prowadzonej przez USAAF[9]. Głód zimowy został zakończony dzięki operacji Faust (02.05.1945-05.05.1945), gdy 200 ciężarówek wypełnionych żywnością wjechało na teren objęty klęską[10].

Badania wówczas prowadzone i doświadczenia związane z głodową zimą doprowadziły do konsensusu dotyczącego nieprowadzenia badań wykorzystujących głodzenie i nieakceptowania eksperymentów, w których badany jest głodzony lub głodzi się. Równocześnie badania prowadzone w tym okresie na głodujących dzieciach doprowadziły do odkrycia celiakii przez Willema Karela Dicke[11].

Przypisy

  1. ↑ Liberation Route Europe, Głód zimowy [online] [dostęp 2018-11-09] (pol.).
  2. ↑ a b Van der Zee, Henri A. (Henri Antony), 1934-, The hunger winter. Occupied Holland, 1944-1945, Lincoln: University of Nebraska Press, 1998, ISBN 0-585-28647-7, OCLC 45733514 [dostęp 2018-11-09].
  3. ↑ Barnouw, David, 1949-, De Hongerwinter, Hilversum: Verloren, 1999, ISBN 90-6550-446-X, OCLC 782895295 [dostęp 2018-11-09].
  4. ↑ C. Banning, Food Shortage and Public Health, First Half of 1945, „The Annals of the American Academy of Political and Social Science”, 245, 1946, s. 93–110, JSTOR: 1024809 [dostęp 2018-11-09].
  5. ↑ A.S. Brown, E.S. Susser, Prenatal Nutritional Deficiency and Risk of Adult Schizophrenia, „Schizophrenia Bulletin”, 34 (6), 2008, s. 1054–1063, DOI: 10.1093/schbul/sbn096, ISSN 0586-7614, PMID: 18682377, PMCID: PMC2632499 [dostęp 2018-11-09] (ang.).
  6. ↑ A.D. Stein, L.H. Lumey, The relationship between maternal and offspring birth weights after maternal prenatal famine exposure: the Dutch Famine Birth Cohort Study, „Human Biology”, 72 (4), 2000, s. 641–654, ISSN 0018-7143, PMID: 11048791 [dostęp 2018-11-09].
  7. ↑ a b Głodowa zima 1945 w Amsterdamie [online], www.wiatrak.nl [dostęp 2018-11-09] (pol.).
  8. ↑ Food from Heaven – 460 Squadron and Operation Manna, 1945 | The Australian War Memorial [online], www.awm.gov.au [dostęp 2018-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-10] (ang.).
  9. ↑ Stephen. Dando-Collins, Operation Chowhound. The most risky, most glorious US bomber mission of WWII, New York City, ISBN 978-1-137-27963-7, OCLC 881437069 [dostęp 2018-11-09].
  10. ↑ William I. Hitchcock, The Bitter Road to Freedom: A New History of the Liberation of Europe, Simon and Schuster, 21 października 2008, ISBN 978-0-7432-7381-7 [dostęp 2018-11-09] (ang.).
  11. ↑ G.P. van Berge-Henegouwen, C.J. Mulder, Pioneer in the gluten free diet: Willem-Karel Dicke 1905-1962, over 50 years of gluten free diet, „Gut”, 34 (11), 1993, s. 1473–1475, ISSN 0017-5749, PMID: 8244125, PMCID: PMC1374403 [dostęp 2018-11-09].

Read other articles:

Thandiwe Newton

Thandiwe NewtonOBENewton di San Diego Comic Con pada Juli 2019LahirMelanie Thandiwe Newton6 November 1972 (umur 51)London, InggrisNama lainThandie NewtonPendidikanDowning College, Cambridge (BA)PekerjaanPemeranTahun aktif1989–sekarangSuami/istriOl Parker ​ ​(m. 1998; berpisah 2022)​Anak3, termasuk Nico Parker dan Ripley Parker Melanie Thandiwe Newton OBE (/ˈtændiːweɪ/ tan-DEE-way; lahir 6 November 1972), sebelumnya dikredit...

 

Choi Moon-sik

Choi Moon-sik Direktur Warga Daejeon Choi Moon-sik, 2016Informasi pribadiTanggal lahir 6 Januari 1971 (umur 53)Tempat lahir Korea SelatanPosisi bermain GelandangKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2001 Oita Trinita * Penampilan dan gol di klub senior hanya dihitung dari liga domestik Choi Moon-sik (lahir 6 Januari 1971) adalah pemain sepak bola asal Korea Selatan. Karier Choi Moon-sik pernah bermain untuk Oita Trinita. Pranala luar (Jepang) Profil dan statistik di situs web resmi J. Lea...

 

Teori rantai samping

Teori rantai samping (Jerman, Seitenkettentheorie) adalah teori yang dikemukakan oleh Paul Ehrlich (1854 - 1915) untuk menjelaskan respons imun dalam sel hidup. Ehrlich berteori sejak awal kariernya bahwa struktur kimia dapat digunakan untuk menjelaskan mengapa respons imun terjadi sebagai reaksi terhadap infeksi. Dia percaya bahwa racun dan antitoksin adalah zat kimia pada saat sangat sedikit yang diketahui tentang sifat mereka. Teori ini menjelaskan interaksi antibodi dan antigen dalam dara...

Litter boxes in schools hoax

Right-wing hoax Starting in 2021, a false rumor alleged that certain North American schools were providing litter boxes in bathrooms for students who identify as cats, or who participate in the furry or otherkin subcultures. Various American conservative and right-wing politicians and media personalities promoted the hoax in response to several school districts enacting protections for transgender students.[1][2] Many news outlets, fact-checking websites, and academic research...

 

Horseneck Beach State Reservation

Horseneck Beach State ReservationHorseneck Beach in August 2015Location in MassachusettsShow map of MassachusettsHorseneck Beach State Reservation (the United States)Show map of the United StatesLocationWestport, Bristol, Massachusetts, United StatesCoordinates41°30′28″N 71°2′55″W / 41.50778°N 71.04861°W / 41.50778; -71.04861[1]Area815 acres (330 ha)[2]Elevation16 ft (4.9 m)[1]Established1956Governing bodyMassach...

 

Bay Ferries Great Lakes

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs to be updated. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (September 2022) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Bay...

Palestinian refugees

Displaced persons and refugees Clickable map of the more than 400 depopulated towns and villages of the 1948 Palestinian exodus (red) and the c. 60 modern day Palestinian refugee camps (blue) Palestinian refugees are citizens of Mandatory Palestine, and their descendants, who fled or were expelled from their country over the course of the 1947–1949 Palestine war (1948 Palestinian expulsion and flight) and the Six-Day War (1967 Palestinian exodus). Most Palestinian refugees live in or ...

 

William Anderson (Pennsylvania politician)

American politician from Pennsylvania For other people of a similar name, see William Anderson. William AndersonMember of the U.S. House of Representativesfrom Pennsylvania's 1st districtIn office1817–1819In office1809–1815 Personal detailsBorn1762 (1762)Accomack County, Virginia Colony, British AmericaDiedDecember 16, 1829(1829-12-16) (aged 66–67)Chester, Pennsylvania, U.S.Resting placeOld St. Paul's Church Cemetery, Chester, Pennsylvania, U.S.Political partyDemoc...

 

Chennai 600028 II

2016 Indian filmChennai 600028 IIPromotional posterDirected byVenkat PrabhuWritten byVenkat Prabhu(Dialogues)K. ChandruEzhilarasu Gunasekaran(Additional Dialogues)Screenplay byVenkat PrabhuStory byVenkat PrabhuBased onCharactersby Venkat PrabhuProduced byS. P. B. CharanV. RajalakshmiVenkat PrabhuStarringJaiShiva VaibhavPremjiAravind AkashInigo PrabakaranNithin SathyaVijay VasanthAjay RajMahat RaghavendraNarrated byVenkat PrabhuCinematographyRajesh YadavEdited byPraveen K. L.Music byOriginal ...

NFPA 1901

This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: NFPA 1901 – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2010) (Learn how and when to remove this message) NFPA 1901, the Standard for Automotive Fire Apparatus, is published by the National Fire Protection Association to outline the standard for firefighting apparatus. The listing sets minimum st...

 

German submarine U-1228

German World War II submarine U-1228 surrenders at Portsmouth, New Hampshire (USA) on 17 May 1945 History Nazi Germany NameU-1228 Ordered14 October 1941 BuilderDeutsche Werft AG, Hamburg Yard number391 Laid down16 February 1943 Launched2 October 1943 Commissioned22 December 1943 Fate Surrendered on 17 May 1945 Sunk on 5 February 1946 by US warships in position 42°32′N 69°37′W / 42.533°N 69.617°W / 42.533; -69.617[1] General characteristics Class and typ...

 

KQFX (FM)

Radio station in Borger–Amarillo, Texas KQFXSimulcast of KBEXBorger, TexasBroadcast areaAmarillo areaFrequency104.3 MHzBrandingLa Poderosa 96.1 & 104.3ProgrammingFormatRegional MexicanOwnershipOwnerViva Media, LLCHistoryFirst air dateMarch 1975 (1975-03) (as KBBB-FM)Former call signsKBBB-FM (1975–1979)KDKQ (1979–1984)KDXR (1984–1992)Technical information[1]Licensing authorityFCCFacility ID61033ClassC1ERP100,000 wattsHAAT175 meters (574 ft)Transmitter coordin...

Dewan Perwakilan Rakyat Daerah Kabupaten Enrekang

Dewan Perwakilan Rakyat Daerah Kabupaten EnrekangDewan Perwakilan RakyatKabupaten Enrekang2019-2024JenisJenisUnikameral Jangka waktu5 tahunSejarahSesi baru dimulai21 Agustus 2019PimpinanKetuaMuh. Idris Sadik, S.Sos., M.M. (Golkar) sejak 4 Oktober 2019 Wakil Ketua IIkrar Eran Batu (NasDem) sejak 21 Oktober 2019 Wakil Ketua IIAbdurrachman Zulkarnain, S.E. (PAN) sejak 4 Oktober 2019 KomposisiAnggota30Partai & kursi  PDI-P (1)   NasDem (5)   Hanura (2...

 

Concealed carry in the United States

Laws concerning the carry of weapons in a concealed manner Firearm legal topics of theUnited States Amendment II Assault weapon Assault weapons legislation Bipartisan Safer Communities Act Bump stocks Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms and Explosives (ATF) Brady Handgun Violence Prevention Act Campus carry in the U.S. Concealed carry in the U.S. Connecticut Children's Safety Act Constitutional carry Domestic Violence Offender Gun Ban Federal Assault Weapons Ban Federal Firearms Act of 1938 ...

 

2018 in Canada

List of Canadian events in 2018 This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 2018 in Canada – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2023) (Learn how and when to remove this message) ← 2017 2016 2015 2018 in Canada → 2019 2020 2021 Decades: 1990s 2000s 2010s 2020s See also: His...

Alūksne

Town in Latvia This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Alūksne – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2012) (Learn how and when to remove this message) Town in Alūksne Municipality, LatviaAlūksneTownThe New Castle of Alūksne FlagCoat of armsAlūksneLocation in LatviaCoordinates: 57�...

 

Bahamas

Disambiguazione – Se stai cercando l'album dei Ritmo Tribale, vedi Bahamas (Ritmo Tribale). Questa voce o sezione sull'argomento Bahamas non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Bahamas (dettagli) (dettagli) (EN) Forward, Upward, Onward Together(IT) Avanti, verso il sommo, tutti insieme Bahamas - Localizzazione Dati amministrativiNome completoCo...

 

Minnesota's 8th congressional district

U.S. House district for Minnesota Minnesota's 8th congressional districtInteractive map of district boundaries since January 3, 2023RepresentativePete StauberR–HermantownArea27,583[1] sq mi (71,440 km2)Distribution61.53% rural[2]38.47% urbanPopulation (2022)725,126[3]Median householdincome$69,868[3]Ethnicity87.0% White4.5% Two or more races4.3% Native American1.9% Hispanic1.2% Black0.8% Asian0.3% otherCook PVIR+8[4] External image THIS ...

My Father, Myself

My Father, MyselfPoster rilis teatrikalSutradaraJoel LamanganDitulis olehQuinn CarrilloPemeran Dimples Romana Sean de Guzman Jake Cuenca Perusahaanproduksi3:16 Media NetworkMentorique ProductionDistributorSolar PicturesTanggal rilis 25 Desember 2022 (2022-12-25) NegaraFilipinaBahasaFilipinoPendapatankotor₱1.5 juta[1] My Father, Myself adalah film drama Filipina tahun 2022. Film ini disutradarai oleh Joel Lamangan. Film ini dibintangi oleh Dimples Romana, Sean de Guzman dan Jake...

 

Санкт-Петербургский государственный технологический институт

Запрос «ЛТИ» перенаправляется сюда; о футбольном клубе см. ЛТИ (футбольный клуб). Санкт-Петербургский государственный технологический институт (технический университет)(СПбГТИ (ТУ)) Прежнее название Ленинградский Технологический институт им. Ленсовета Год основания 1...