Fundament (posadowienie) – budowlany element konstrukcyjny przekazujący na podłoże gruntowe całość obciążeń budowli lub maszyn (w przypadku fundamentu pod maszynę lub urządzenie), wykonany z betonu, żelbetu, murowany z cegieł lub kamieni, rzadziej z drewna (budowle lekkie)^[1]. Pod wpływem przekazywanych obciążeń dochodzi do odkształceń gruntu, co z kolei powoduje osiadanie budowli. W związku z tym dobór odpowiedniego rozwiązania fundamentu (sposobu posadowienia budynku) ma zapewnić:

• minimalne i równomierne osiadanie budowli oraz jej stateczność;
• właściwą głębokość posadowienia (na warstwie gruntu o odpowiedniej nośności i poniżej głębokości przemarzania gruntu);
• łatwość wykonania;
• zabezpieczenie budowli przed zawilgoceniem.

• Bezpośrednie – przekazujące obciążenia na grunt^[2]:
  • ławy fundamentowe (pod murami lub szeregiem słupów) ;
  • stopy fundamentowe (pod słupami, filarami);
  • płyty fundamentowe;
  • ruszty fundamentowe (stosowane na gruntach słabonośnych w celu zwiększenia sztywności);
  • skrzynie fundamentowe (stosowane na terenach szkód górniczych);
  • bloki fundamentowe (najczęściej przyczółki mostowe)
• Głębokie – przekazujące obciążenie pośrednio:
  • pale fundamentowe^[3][4]

    Podział pali ze względu na sposób pracy

    • pale normalne – przekazują obciążenie na grunt przez tarcie na pobocznicy i opór pod stopą pala
    • pale zawieszone – przekazują obciążenie na grunt przez tarcie na pobocznicy pala
    • pale stojące – przekazują obciążenie na grunt przez stopę pala (np. pale oparte stopą na skale)
  • studnie fundamentowe
  • kesony (wykonywane poniżej poziomu wody)
  • ściany szczelinowe/barety
  • kolumny
  • słupy

Z punktu widzenia Prawa budowlanego fundament może być^[5]:

• częścią składową innego, większego obiektu budowlanego, z którym stanowi całość techniczno-użytkową, np. fundament budynku,
• samodzielnym obiektem budowlanym – budowlą, np. fundament pod maszynę.

Zobacz hasło fundament w Wikisłowniku

Zobacz multimedia związane z tematem: Fundament