Fregaty rakietowe typu FREMM

Fregaty typu FREMM
Ilustracja
Kraj budowy

 Francja  Włochy

Użytkownicy

 Marine nationale (8)
 Marina Militare (10)
 Maroko (1)
 Egipska Marynarka Wojenna (3)
 US Navy (3)

Stocznia

DCNS, Orizzonte Sistemi Navali

Wejście do służby

2012

Planowane okręty

20

Okręty w służbie

16

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

6000 t dla francuskich Aquitaine[1]
6900 t dla włoskich Bergamini[2]

Długość

142 m

Szerokość

20 m

Zanurzenie

5 m

Napęd

turbina gazowa LM2500
2 silniki wysokoprężne Pielstick napędzające 2 śruby

Prędkość

27 węzłów

Załoga

108

Uzbrojenie

wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych Aster 15/30
8 x wyrzutnia pocisków przeciwokrętowych Exocet
armata OTO Melara 76 mm lub 127 mm
2 działka 20 mm, wyrzutnie torped kalibru 324 mm

Wyposażenie lotnicze

2 NH90

Fregaty rakietowe typu FREMM – seria wielozadaniowych fregat rakietowych opracowanych wspólnie przez Francję i Włochy. Okręty są przystosowane do zwalczania celów powietrznych, nawodnych, okrętów podwodnych a także celów lądowych. Pierwsza jednostka weszła do służby w 2012 roku. We Francji okręty znane są także jako typ Aquitaine (region na południu Francji), w służbie włoskiej jako typ Bergamini (od admirała Carla Bergaminiego). Fregaty dla Francji i Maroka buduje koncern DCNS, we Włoszech Orizzonte Sistemi Navali - joint venture włoskich stoczni.

Historia

Z powodu dużych kosztów opracowanych wspólnie przez Francję i Włochy fregat typu Horizon, rządy obu państw wyraziły w 2002 roku zamiar budowy serii tańszych wielozadaniowych fregat, które mogłyby być budowane w większej liczbie[3]. W 2005 roku zawarto porozumienie międzyrządowe[3]. Prace nad projektem podjęło to samo konsorcjum – ze strony francuskiej Armaris (joint venture firm DCN i Thales, później należące do koncernu DCNS), a z włoskiej Orizzonte Sistemi Navali, które zawarły umowę o współpracy 17 listopada 2005 roku[3]. Fregaty oznaczono jako typ FREMM, od francuskiego Frégates européennes multi-missions lub włoskiego Fregate europee multi-missione – fregata europejska wielozadaniowa[3]. Francuska Marynarka Wojenna wyraziła zapotrzebowanie na 17 okrętów tego typu: osiem w wersji przeciwpodwodnej (ASW) i dziewięć w wersji do walki z okrętami nawodnymi iatakowania celów naziemnych - AVT, ale w październiku 2008 roku zdecydowano o redukcji zamówienia do 11 sztuk, jednocześnie rezygnując z budowy wersji AVT[4]. Włochy miały zamówić początkowo 10 okrętów z czego 4 w wersji ZOP i 6 wielozadaniowych. Jeden okręt tego typu został zamówiony przez Maroko.

9 maja 2006 roku Włochy zamówiły pierwsze dwie fregaty, a 30 stycznia kolejnego roku dalsze cztery[3]. Cena okrętu miała wynosić około 250 milionów euro, lecz wzrosła i w przypadku włoskich okrętów określa się ją nieoficjalnie na ponad 500 milionów euro[5].

W 2009 roku Grecja wyraziła zapotrzebowanie na 4 okręty, z opcją na kolejne 2. W 2011 Francja zaproponowała sprzedaż 2-4 okrętów, które mogłyby powstać w greckich stoczniach, z odroczeniem zapłaty za nie o 5 lat i możliwością oddania ich Francji, jeżeli grecki rząd nie byłby w stanie spłacić okrętów. Każda z tych fregat miałby kosztować 300 mln Euro.[6] W lutym 2013 Grecja nadal była zainteresowana wypożyczeniem od Francji dwóch fregat FREMM i czterech samolotów Atlantique 2.[7]

16 lutego 2015 Egipt kupił od Francji jedną fregatę FREMM w wersji ZOP w pakiecie z 24 samolotami Dassault Rafale za 5 mld euro. Negocjacje trwały od listopada 2014, ale w związku z wymogiem dostarczenia okrętu w 2015 roku do Egiptu trafił wyprodukowany już dla Marine nationale okręt „Normandie” (D651)[8]. Szkolenie egipskiej załogi rozpoczęto w marcu 2015. Ceremonia przekazania okrętu odbyła się 23 czerwca 2015[9]. Do bazowania z fregaty ma zostać zakupiony także śmigłowiec NHI NH90[10].

W 2015 roku Francja zredukowała ostatecznie zamówienie do ośmiu fregat, w tym sześciu ZOP, które powstały do 2019 roku, zastępując niszczyciele typów Tourville i Georges Leygues, oraz dwóch przeciwlotniczych FREDA dla zastąpienia dwóch niszczycieli typu Cassard. Fregaty typu La Fayette (pięć sztuk) zastąpi natomiast całkowicie nowy projekt[11]. Należy zaznaczyć, że Francja oficjalnie klasyfikuje wszystkie okręty podobnej wielkości jako fregaty, jednakże fregaty typu FREMM noszą numery burtowe standardu NATO z literą D, odpowiadające niszczycielom – podczas gry włoskie okręty noszą numery z literą F, odpowiadające fregatom[12].

Wersje

Wersje okrętów w zależności od użytkownika mają nieznacznie różnić się wyposażeniem z zachowaniem wspólnych elementów do których należą m.in. pociski przeciwlotnicze MBDA Aster, armata OTO Melara 76 mm, europejskie śmigłowce NH90 i torpedy MU90. Główne różnice to pociski przeciwokrętowe Exocet na wersji francuskiej i Otoman na włoskiej oraz rodzime systemy zarządzania ogniem i radary.

  • Wersja ZOP - wersja ta ma posiadać m.in. sonar holowany Captas, dodatkowe torpedy do zwalczania okrętów podwodnych a w przypadku okrętów włoskich przeciwokrętowe pociski MILAS.
  • Wersja do zwalczania celów lądowych - wersja ta ma posiadać m.in. wyrzutnię pocisków manewrujących, a także działo OTO Melara 127 mm zdolne wystrzeliwać kierowane pociski Vulcano osiągające zasięg 120 km, w służbie włoskiej określane jako okręty „ogólnego przeznaczenia”.
  • Wersja przeciwlotnicza - w związku z anulowaniem przez Francję zamówienia na 3 i 4 fregatę typu Horizon, rozpoczęto prace studialne nad przeciwlotniczą wersją fregat FREMM nazwaną FREDA która ma być wyposażona w dodatkowe pociski przeciwlotnicze Aster-30. Planuje się zbudowanie 2 okrętów tej wersji.

Okręty

 Marine nationale - typ Aquitaine

Znak taktyczny Typ Nazwa Położenie stępki Wodowanie Wejście do służby Port macierzysty Uwagi
D650 ZOP Aquitaine 2007 29 kwietnia 2010 23 listopada 2012 Brest
D651 ZOP Normandie 2009 18 października 2012[13] sprzedana do Egiptu
D652 ZOP Provence 2010 18 września 2013[14] 12 czerwca 2015 Brest
D653 ZOP Languedoc 2011 12 lipca 2014 16 marca 2016 Tulon
D654 ZOP Auvergne 2012 wrzesień 2015 14 lutego 2018[15] Tulon
D655 ZOP Bretagne 2013 16 września 2016 20 lutego 2019[16][4] Brest
D656 ZOP Normandie 2014 1 lutego 2018[17] 3 czerwca 2020[18] Brest
D657 FREDA Alsace 2016 18 kwietnia 2019[19] 16 kwietnia 2021[4] Tulon
D658 FREDA Lorraine 2022 Tulon
D6.. ZOP anulowana Brest
D6.. ZOP anulowana Brest

 Marina Militare - typ Bergamini

Znak taktyczny Typ Nazwa Położenie stępki Wodowanie Wejście do służby Port macierzysty Uwagi
F590 ZCL Carlo Bergamini(inne języki) 4 lutego 2008 16 lipca 2011 29 maja 2013 La Spezia
F591 ZOP Virginio Fasan 12 maja 2009 31 marca 2012 19 grudnia 2013 La Spezia
F592 ZOP Carlo Margottini(inne języki) 21 kwietnia 2010 29 czerwca 2013 27 lutego 2014 La Spezia
F593 ZOP Carabiniere 6 kwietnia 2011 29 marca 2014 28 kwietnia 2015 Tarent
F594 ZOP Alpino 23 lutego 2012 13 grudnia 2014 30 września 2016 Tarent
F595 ZCL Luigi Rizzo(inne języki) 5 marca 2013 19 grudnia 2015 20 kwietnia 2017 La Spezia
F596 ZCL Federico Martinengo 5 czerwca 2014 4 marca 2017 24 kwietnia 2018 Tarent
F597 ZCL Antonio Marceglia 12 lipca 2015 3 lutego 2018[20] 16 kwietnia 2019 Tarent
F598 ZCL Spartaco Schergat 2017 2019 sprzedana do Egiptu
F599 ZCL Emilio Bianchi 2018 2020 sprzedana do Egiptu

 Maroko - typ Aquitaine

Znak taktyczny Typ Nazwa Położenie stępki Wodowanie Wejście do służby Port macierzysty Uwagi
701 ZOP Mohammed VI 2008 14 września 2011 30 stycznia 2014 Ksar es Seghir

 Egipska Marynarka Wojenna - typ Aquitaine

Znak taktyczny Typ Nazwa Położenie stępki Wodowanie Wejście do służby Port macierzysty Uwagi
FFG 1001 ZOP Tahya Misr 2009 18 października 2012 23 czerwca 2015 Aleksandria ex D651 Normandie
FFG 1002 ZLC Al-Galala 2017 2019 29 grudnia 2020 ? ex F598 Spartaco Schergat[21]
? ZLC ? 2018 2020 2021 ? ex F598 Emilio Bianchi[21]

Przypisy

  1. ↑ La Marine réceptionne la FREMM Aquitaine, Marine nationale [zarchiwizowane z adresu 2018-04-16].
  2. ↑ Fregate Europee Multi Missione - FREMM, Marina Militare [zarchiwizowane z adresu 2014-10-25].
  3. ↑ a b c d e Grotnik 2011 ↓, s. 6.
  4. ↑ a b c Lipiecki 2021 ↓, s. 8.
  5. ↑ Grotnik 2011 ↓, s. 7, 14.
  6. ↑ Germans Question Contract: France to Sell Frigates to Greece in Controversial Deal. (ang.)
  7. ↑ La Grèce va louer 2 frégates françaises. (fr.)
  8. ↑ Normandie dla Egiptu. altair, 14 lutego 2015.
  9. ↑ Egipt odbiera FREMM. altair, 24 czerwca 2015.
  10. ↑ Egipt kupi NH90 NFH.
  11. ↑ Update to French Military Planning Law Means New Capabilities for Lafayette Class Frigates.
  12. ↑ Lipiecki 2021 ↓, s. 7-8.
  13. ↑ DCNS launched FREMM Normandie in the presence of Minister for Defence and Minister for Economy and Finance. en.dcnsgroup.com, 2012-10-19. [dostęp 2012-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-24)]. (ang.).
  14. ↑ Victor Barreira: DCNS to launch third French FREMM. janes.com, 2013-09-05. [dostęp 2013-09-19]. (ang.).
  15. ↑ Nowa fregata przeciwlotnicza dla francuskiej floty. defence24.pl, 26-04-2019. [dostęp 2019-09-11].
  16. ↑ French Navy Commissions Its Fifth FREMM Frigate ‘Bretagne’. navalnews.com, 2019-02-21. [dostęp 2019-09-11]. (ang.).
  17. ↑ Normandie zwo­do­wana. zbiam.pl, 2018-02-01. [dostęp 2018-02-25].
  18. ↑ Normandie w służbie [online], www.altair.com.pl [dostęp 2021-02-07] (ang.).
  19. ↑ Siódma fregata FREMM dla francuskiej Marine nationale zwodowana w Lorient. portalstoczniowy.pl, 2019-04-22. [dostęp 2019-09-11].
  20. ↑ Wodowanie ósmego wło­skiego FREMMa. zbiam.pl, 2018-02-03. [dostęp 2018-02-25].
  21. ↑ a b Łukasz Pacholski-29 grudnia 2020, ENS Al-Galala: Eks włoska fregata typu FREMM dla Egiptu [online], Radar, 29 grudnia 2020 [dostęp 2021-02-07] (pol.).

Bibliografia

  • Tomasz Grotnik. Fregate Europe Multi Missione, czyli FREMM po włosku. Część 1. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 12/2011. XVI (118), grudzień 2011. Warszawa. ISSN 1426-529X. 
  • Sławomir J. Lipiecki. Włoska tarcza. Fregaty FREMM. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 11-12/2021. XXVI (207), listopad – grudzień 2021. Warszawa. ISSN 1426-529X. 

Linki zewnętrzne