Free Basics (do 2015 roku internet.org) – program Facebooka mający na celu przyłączenie do internetu wszystkich osób zamieszkujących Ziemię, którego uruchomienie nastąpiło 20 sierpnia 2013 roku^[1]. Program ten jest uznawany za następcę usługi Facebook Zero, który umożliwiał dostęp wyłącznie do Facebooka^[2][3]. TechCrunch porównał ten program do Project Loon Google'a, który – podobnie jak Facebook – miał na celu udostępnienie łączności z internetem w trudno dostępnych miejscach^[4].

W kwietniu 2018 roku w ramach inicjatywy objęto około 100 milionów użytkowników^[5].

Inicjatywa miała na celu obniżenie kosztów finansowych ponoszonych przez ludzi z tytułu dostępu do sieci^[1]. Kilka dni później Mark Zuckerberg opublikował 10-stronicowy esej, w którym jego zdaniem łączność z internetem jest prawem człowieka^[6]. Twierdził też, że łatwiejszy dostęp do internetu przyczyni się do rozwoju PKB krajów uznawanych jako rozwijające się oraz stworzenia tamże dodatkowych miejsc pracy^[7].

Dostarczanie internetu miało się opierać na zbudowaniu dronów krążących wokół planety na wysokości około 20 kilometrów^[8]. W tym celu Facebook wykupił firmę Ascenta, która zgodnie ze swoimi pierwotnymi założeniami, miała dostarczać drony do m.in. monitorowania granic państwowych albo przechwytywania komunikacji elektronicznej na żywo^[8]. Facebook zapewnił, że drony będą wykorzystywane wyłącznie do dostarczania internetu^[8].

W 2015 roku nazwę inicjatywy zmieniono na Free Basics, ze względu na oskarżenia o naruszanie neutralności sieci przez Facebooka^[9]. Niektórzy twierdzili, że oferta Facebooka jest de facto „grodzonym ogródkiem”^[9]. Z tego względu, w 2016 roku usługa została zablokowana w Indiach^[10]. Facebook wycofał stąd usługę kilka dni po wydaniu zalecenia przez tamtejszego regulatora i zaledwie na kilka godzin przed podjęciem przez Reliance Communications decyzji o wycofaniu oferty, w której korzystanie z Facebooka było bezpłatne^[11].

John Naughton na łamach gazety „The Guardian” także skrytykował Free Basics, twierdząc, że Facebook za sprawą swojej inicjatywy daje ograniczony dostęp do internetu w formie zero-rating, gdzie opłaty nie są pobierane wyłącznie za korzystanie z zaakceptowanych przez Facebooka usług, do których zaliczała się także Wikipedia^[12]. Większość usług dostępnych w ramach programu była zarządzana przez amerykańskie korporacje^[13].

Według raportu opublikowanego przez Global Voices, Free Basics nie zapewniał w wielu przypadkach odpowiednich wersji językowych – przykładowo w Ghanie dostarczano usługi wyłącznie w języku angielskim, mimo tego, że tamtejsza społeczność posługiwała się również językami twi oraz hausa^[14].