Salomon (Franciszek Salezy) Lewental (ur. 22 lipca1841 we Włocławku, zm. 23 września1902 w Wiesbaden) – wydawca i księgarz warszawski. Pochodził z rodziny żydowskiej. Był synem Dawida, filozofa, pisarza i tłumacza, który tłumaczył Talmud na francuski oraz Bajki Krasickiego na hebrajski.
Tysięczny numer „Kłosów”, 1884Zakłady "Kłosów", 1884Grób Franciszka Salezego Lewentala na cmentarzu Powązkowskim
Lewental odebrał wykształcenie w warszawskiej szkole rabinów, którą ukończył w 1856 roku i zaczął pracę w wydawnictwie Jana Glücksberga. W 1860 poślubił córkę swego pracodawcy Ernestynę (1831–1877). Po ślubie objął przedsiębiorstwo zmarłego rok wcześniej teścia i zmienił jej firmę na Księgarnia Nakładowa S. Lewentala i rozpoczął działalność wydawniczą.
Niewątpliwym sukcesem wydawniczym było publikowanie od 1862 taniego Kalendarza Ludowego, którego nakład liczył 15 tys. egzemplarzy i rozszedł się błyskawicznie[1].
W latach 1884–1887 nakładem Lewentala ukazywało się ilustrowane czasopismo dla kobiet pt. „Świt”[2]. Redagowała je Maria Konopnicka, następnie Waleria Marrené-Morzkowska. Pismo to w odróżnieniu od „Kłosów” miało charakter o wiele bardziej liberalno-demokratyczny. Na jego łamach publikowane były artykuły propagujące idee emancypacji kobiet autorstwa Elizy Orzeszkowej, Pauliny Kuczalskiej-Reinschmidt, Adolfa Dygasińskiego, poruszano problemy kobiet z robotniczych i chłopskich środowisk. Ukazywała się również specjalna seria „Biblioteka Świtu”, w ramach której wychodziły prace poświęcone pracy kobiet. Śmiałe poglądy na temat równouprawnienia kobiet oburzały środowisko konserwatystów, prowokując je do licznych ataków. Ostatecznie pismo upadło z powodów finansowych[1].
Salomon Lewental ofiarował kaucję potrzebną do uwolnienia z więzienia pruskiego Józefa Ignacego Kraszewskiego. Udzielał się również społecznie działając w zarządzie Gminy Starozakonnych w Warszawie oraz będąc kuratorem szpitala żydowskiego. Był również członkiem komitetu Wielkiej synagogi na Tłomackiem, której był również fundatorem (wprowadził do niej język polski).
Po śmierci pierwszej żony ożenił się po raz drugi w 1878 roku z Hortensją Bersohn (1856–1923), córką historyka sztuki i kolekcjonera Mathiasa Bershona, z którą miał syna i cztery córki.
W 1902 roku wraz z żoną przeszedł katolicyzm, przyjmując w Rzymie chrzest oraz imiona Franciszek Salezy.
Zmarł na atak serca 24 września 1902 roku w Wiesbaden, 29 września 1902 został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 7-4-1/2)[3].
.jpg)
