Franciszek Ławicki

Franciszek Ławicki
sierżant sierżant
Data i miejsce urodzenia

31 marca 1888
Śrem

Data i miejsce śmierci

1 maja 1979
Śrem

Przebieg służby
Formacja

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Milicja Obywatelska

Formacja

Armia Wielkopolska
Ochotnicza Straż Pożarna

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
powstanie wielkopolskie

Odznaczenia
Brązowy Krzyż Zasługi (II RP) Wielkopolski Krzyż Powstańczy Złoty Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” Srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” Brązowy Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”
Odznaka honorowa „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego”

Franciszek Ławicki (ur. 31 marca 1888 w Śremie, zm. 1 maja 1979 tamże) – polski rzemieślnik, powroźnik, weteran I wojny światowej, komendant Straży Ludowej w Śremie, powstaniec wielkopolski, prezes OSP Śrem w latach 1953–1960 oraz naczelnik w latach 1925–1936. Członek Zarządu Głównego ZOSP w Warszawie w latach 1926–1929, radny w Powiatowej Radzie Narodowej w Śremie, wiceprezes koła ZBoWiD w Śremie, wiceprezes Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Działacz społeczny[1].

Życiorys

Młodość

Urodził się 31 marca 1888 roku w Śremie w rodzinie rzemieślniczej. Jego ojciec, Franciszek, miał warsztat powroźniczy, a matka, Antonina z d. Talarczyk pomagała mężowi. Jego brat, Stanisław, był księdzem rzymskokatolickim, natomiast drugi brat, Czesław, był oficerem straży granicznej. Uczęszczał do Szkoły Powszechnej w Śremie. Następnie w latach 1903–1906 uczył się zawody powroźnika, a także ukończył się w Szkole Dokształcającej w Śremie. Obowiązkową służbę wojskową odbył w latach 1908–1910 w Jednostce Taborów nr. 5 w Poznaniu. Po jej odbyciu został zwolniony do rezerwy w stopniu sierżanta[1].

I wojna światowa i powstanie wielkopolskie

W październiku 1914 został powołany do armii niemieckiej. Brał udział w bitwie pod Skierniewicami, gdzie został pojmany przez Rosjan. Został wówczas wywieziony na Syberię i tam przebywał do sierpnia 1918. Po powrocie do rodzinnych stron przystąpił do przygotowania powstania w Śremie. Utworzył w mieście Straż Ludową, której został komendantem od 1 listopada 1918. Po wybuchu powstania, brał udział w walkach. W nocy z 29 na 30 grudnia 1918 roku uczestniczył w przejmowaniu garnizonu śremskiego. W późniejszym czasie został wcielony do Batalionu Śremskiego. Pełnił tam funkcję kwatermistrza do 20 lutego 1919 roku, kiedy został zdemobilizowany[2].

Późniejsze życie i działalność w OSP Śrem

Do Ochotniczej Straży Pożarnej w Śremie Franciszek Ławicki wstąpił w 1905 roku. W 1925 roku został naczelnikiem OSP Śrem, oraz XV Okręgi Wielkopolskiego ZOSP w Śremie. W 1926 zasiadł w Zarządzie Głównym ZOSP w Warszawie. W 1927 sprowadził pierwszy w Powiecie Śremskim samochód marki mercedes dla straży. Był on jednym z pomysłodawców nadania sztandaru dla jednostki OSP Śrem w 1927 roku[3].

Do 1931 pracował jako powroźnik. Po tym czasie ukończył w Poznaniu kurs dla kontrolerów żywności. Z tym zawodem pracował w Urzędzie Miejskim w Śremie. Po wybuchu II wojny światowej pracował jeszcze w Ratuszu, ale od 1942 do zakończenia wojny, pracował w Zakładach Siły, Światła i Wodociągów w Śremie jako inkasent[1].

Po wyzwoleniu Śremu 23 stycznia 1945 został komendantem Milicji Obywatelskiej, którego funkcję pełnił do marca 1945[4].

Od kwietnia 1945 roku pracował do emerytury w 1958 roku w Ośrodku Zdrowia w Śremie jako kontroler sanitarny.

W 1953 został wybrany przez Walne Zgromadzenie OSP Śrem prezesem. Pełnił również funkcję wiceprezesa Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Śremie, oraz to samo stanowisko pełnił w Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu.

Był głównym inicjatorem odbudowy pomnika Dobosza w Śremie.

Zmarł 1 maja 1979 roku w Śremie. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Śremie[1].

Był żonaty z Józefą z d. Ślusarek z którą miał ósemkę dzieci.

Upamiętnienie

Biogram Franciszka Ławickiego znajduje się w Słowniku Biograficznym Śremu wyd. 2008. Występuje również często w publikacji Sławomira Drozda pt. „Ochotnicza Straż Pożarna w Śremie w latach 1867–1999”, oraz Stanisława Łady pt. „Dwa Sztandary”.

Jest wymieniany także w sześcioczęściowej historii OSP Śrem zamieszczonym w Gazecie Śremskiej, jak również w Śremskim Panteonie Niepodległości – wystawie poświęconej śremskim powstańcom wielkopolskim.

Odznaczenia[2]

Przypisy

  1. a b c d Danuta Płygawko, Adam Podsiadły (red.), Słownik biograficzny Śremu, Śrem: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. H. Święcickiego, 2008, s. 176-178, ISBN 978-83-916617-8-9, OCLC 297709006 [dostęp 2019-03-05].
  2. a b Śremski Panteon Niepodległości [online], www.powstancy-srem.pl [dostęp 2019-03-05].
  3. Mariusz. Red. Kondziela, GŚ Gazeta Śremska. Wydawnictwo miejskie, ZM, 1995–, OCLC 839173309 [dostęp 2019-03-05].
  4. Stefan Chmielewski, Dzieje Śremu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, OCLC 490658020 [dostęp 2019-03-05].