Formuła 3000 (w skrócie F3000) – seria wyścigowa samochodów jednomiejscowych o otwartym nadwoziu, istniejąca w latach 1985–2004.
Cykl powołany do życia przez Międzynarodową Federację Sportów Samochodowych jako następca Formuły 2. Głównym powodem takiej decyzji było obcięcie kosztów organizacyjnych oraz zakończenie wewnętrznej rywalizacji wielkich koncernów silnikowych.
Samochody F3000 używały standardowych, ośmiocylindrowych jednostek napędowych Coswortha (w późniejszych latach także Mugen oraz Zytek) o pojemności trzech litrów bez turbodoładowania.
Jeśli chodzi o nadwozia, początkowo używano zmodyfikowanych projektów z czasów Formuły 2, głównie marki Lola, Ralt oraz March Engineering. W 1988 roku do serii dołączył Reynard, który pięć lat później był jedynym dostawcą nadwozi. Od sezonu 1996 zespoły używały wyłącznie kombinacji Lola-Zytek.
Wyścigi organizowano na dystansie ok. 200 kilometrów, czyli 2/3 długości zawodów Formuły 1. Od 1999 roku wszystkie eliminacje były przeprowadzone w koniugacji z Grand Prix Formuły 1 (wcześniej F3000 posiadała niezależny kalendarz).
F3000 udanie spełniała swoje główne założenia, będąc bezpośrednim zapleczem dla przyszłych kierowców Formuły 1. Kryzys nastąpił na początku XXI wieku. Zespoły F1 coraz częściej zatrudniały bardzo młodych kierowców z niższych serii wyścigowych, głównie z narodowych mistrzostw Formuły 3. Doświadczenie nabyte w F3000 okazywało się zbędnym balastem i bardzo słabą kartą przetargową w walce o miejsce w F1.
Wychodząc naprzeciw słabnącemu prestiżowi F3000 (i malejącej liczbie uczestników), FIA podjęła decyzję o likwidacji serii w 2004 roku. Jej następcą został nowy projekt – GP2, do którego przystąpiły zespoły z regionalnych edycji Formuły 3, ale również byli uczestnicy F3000. Ewolucja nastąpiła bez większych problemów, podobnie jak miało to miejsce przy likwidacji Formuły 2 dwadzieścia lat wcześniej.
Kierowcy
Zespoły
W Wielkiej Brytanii, Japonii, Stanach Zjednoczonych, Europie i Australii pod koniec lat 80. powstały serie wyścigowe korzystające z bolidów Międzynarodowej Formuły 3000. W niektórych przypadkach, na przykład w Japonii, nastąpiło przemianowanie wcześniej istniejącej narodowej serii Formuły 2. W Wielkiej Brytanii jednak powstała zupełnie nowa seria wyścigowa.
Seria wyścigowe korzystające z samochodów F3000: