Filosofská historie (cz. Historia filozofów^[1]) – powieść czeskiego pisarza Aloisa Jiráska^[2], wydana w 1878. Utwór opowiada o czasach bezpośrednio poprzedzających Wiosnę Ludów i o samej rewolucji. Akcja rozgrywa się w Litomyślu, mieście, które autor dobrze znał ze swojej pracy nauczycielskiej^[1]. Bohaterami są studenci. Ich patriotyczny zapał został przeciwstawiony bezczynności zniemczonego mieszczaństwa^[1].

Powieść została wydana w Polsce pod tytułem Studenckie dzieje z dawnych lat^[2].