Pochodził z rodziny o korzeniach kubańsko-afroamerykańsko-chińskich. Jego ojciec, Teodoro, był fryzjerem[2]. Mając 6 lat, Theodore zaczął naukę gry na fortepianie, ale poważniej zajął się muzyką w wieku 13. lat, kiedy sięgnął po trąbkę. W szkole średniej ugruntował swoją wiedzę w zakresie podstaw muzyki, grając zarówno na trąbce, jak i saksofonie. Wówczas już grywał zawodowo, występując od czasu do czasu w Miami jako saksofonista orkiestry Waltera Johnsona. Po ukończeniu szkoły w 1941 natychmiast wyjechał do Orlando, aby dołączyć do big-bandu Sola Allbrighta, z którym odbył trasę koncertową do Cincinnati. Pobrał tam cykl lekcji u dyplomowanego nauczyciela gry na trąbce i pod koniec tego samego roku zaangażował się w Indianapolis do tanecznej orkiestry Snookuma Russella. W zespołem tym, występującym na Środkowym Zachodzie, pracował przez niemal dwa lata. W owym czasie inspirował się grą Roya Edridge’a oraz swojego kuzyna, Charliego Shaversa. Sam natomiast wywarł duży wpływ na grę swojego o rok młodszego kolegi z orkiestry – puzonisty J.J. Johnsona[2].
W 1943 zaangażował się do big-bandu Andy’ego Kirka – The Clouds of Joy z Kansas City. Za sprawą zasiadającego wraz z nim w sekcji trąbek Howarda McGhee zaczął włączać do swojej gry elementy rodzącego się wówczas nowego stylu, bebopu. W 1944 wraz z orkiestrą Kirka przyjechał na występy do nowojorskiego „Apollo Theater”. Swoją grą zwrócił uwagę krytyków, m.in. Leonarda Feathera. Dużo czasu spędzał wtedy w „laboratorium bebopu”[2], klubie „Minton’s Playhouse”, często grywając w jam sessions. W 1945 zatrudnił go w swojej orkiestrze Billy Eckstine. Navarro zastąpił w niej Dizzy’ego Gillespiego, którego gra miała na niego duży wpływ. Zrobił to chętnie, nie tylko dlatego, że na swoje miejsce polecił go sam Gillespie[1], ale również z powodu nowoczesnego brzmienia big-bandu (grali w nim, m.in. Charlie Parker, Dexter Gordon i Art Blakey), jego dużej popularności i wiążących się z nią wysokich zarobków.
W czerwcu 1946 Navarro odszedł z orkiestry Eckstine’a. Był już uznanym wirtuozem, porównywanym pod względem biegłości gry z Gillespiem i chciał grać w małych zespołach, tym bardziej że era big-bandów dobiegała końca. Choć nie prowadził własnych grup, był ważnym członkiem zespołów kierowanych przez innych liderów takich jak Benny Goodman, Kenny Clarke, Bud Powell, Coleman Hawkins, Tadd Dameron, Illinois Jacquet i Dexter Gordon. Należał też do grupy All Stars, koncertującej w ramach Jazz at the Philharmonic. O jego wysokim statusie artystycznym i zawodowym świadczy fakt, iż odrzucił (ze względu na zbyt niską gażę) ofertę występów estradowych w zespole Charliego Parkera, mimo że regularnie nagrywał z nim płyty. A jako sideman wziął udział w przeszło 100 sesjach nagraniowych, z których wiele stanowi klasykę bebopu. Dokonał także nielicznych nagrań jako lider. Swoją grą wywarł wpływ na wielu trębaczy, m.in. Clifforda Browna. W 1949 został uznany „Trębaczem roku” w plebiscycie słynnego, amerykańskiego pisma jazzowego, „Metronome”.
Navarro przez większość życia cierpiał na nadwagę. Jego nadmierna tusza, „twarz amorka”[2] i wysoki głos były powodem nadania mu przydomków: „Fat Girl” i popularniejszego, bo krótszego – „Fats”. Uzależnił się też od heroiny, co w połączeniu z późno zdiagnozowaną gruźlicą doprowadziło do wyniszczenia organizmu i przedwczesnej śmierci. Zmarł w nowojorskim szpitalu po tygodniowym pobycie, mając zaledwie 26 lat.
Dizzy Gillespie: Fats był najwszechstronniejszym trębaczem z nas wszystkich. Miał wszystko, co trębacz powinien mieć: brzmienie, pomysły, technikę i umiejętność czytania nut.[2]
Życie prywatne
Był żonaty z Reną z d. Clark (1927-1975). Miał z nią jedną córkę, Lindę, która przyszła na świat w 1949.
Dyskografia
1991 Fats Navarro Featured with the Tadd Dameron Band (Milestone)
1993 Nostalgia • Fats Navarro, Art Blakey, Dexter Gordon, Tadd Dameron, Eddie Davis (Savoy)
1995 The Complete Blue Note and Capitol Recordings of Fats Navarro and Tadd Dameron (2CD) (Blue Note)
1999 Fats Blows • 1946–1949 (Giants of Jazz)
Fats Navarro • Goin' to Minton’s (Savoy)
2001 The Fats Navarro Story (4CD) (Proper Box)
2003 Timeless Fats Navarro (Savoy)
2005 Fat Girl • Fats Navarro • The 1946–1949 Small Group Sessions, Vol. 2 (Blue Moon)
2007 The Fabulous Fats Navarro, Vol. 1 (Toshiba EMI)
2009 Fats Navarro • Complete Last Studio Session • September 20, 1949 (101 Distribution)
2010 Fats Navarro • The Small Group Sessions (3CD) (Indie Europe/Zoom)
Upamiętnienie
W 1984 został pośmiertnie wprowadzony do Panteonu Sław Big-bandów i Jazzu (The Big Band and Jazz Hall of Fame).