Większość gatunków Echeandia jest endemitami. Jedynie kilka ma szerszy zasięg geograficzny, w tym E. flavescens, który występuje w południowej Ameryce Północnej (w Meksyku oraz w Arizonie, Teksasie i Nowym Meksyku w Stanach Zjednoczonych) i północnej Ameryce Południowej (na terytorium Kolumbii i Wenezueli), E. reflexa występująca w Teksasie, Meksyku i Hondurasie, E. formosa i E. skinneri, występujące w południowo-wschodnim Meksyku i Ameryce Środkowej, E. leucantha występująca w Ameryce Środkowej od Hondurasu do Wenezueli w Ameryce Południowej oraz E. ciliata i E. eccremorrhiza, występujące w Ameryce Południowej, na obszarze od Wenezueli do północno-zachodniej Argentyny[3]. Centrum różnorodności biologicznej rodzaju jest w Meksyku, gdzie występuje 59 gatunków tej rośliny[6].
Krótkie, wyprostowane, niesegmentowane kłącze[6] (bulwocebula[5]), o jednorocznych korzeniach z wyraźnymi obszarami spichrzowymi, zwykle powiększonymi w pobliżu kłącza[6].
Liście odziomkowebifacjalne, bardzo wąsko równowąskie do podługowatych lub eliptycznych, u nasady otoczone kołnierzem złożonym z włóknistych pochew liści z poprzednich lat. Głąbiki bezlistne lub z pojedynczymi liśćmi łodygowymi poniżej najniższego węzła kwiatonośnego[6].
Zebrane w groniasty lub wiechowaty kwiatostan z (1–)2–4(–5) kwiatami wyrastającymi z każdego węzła. Każdy kwiat wsparty jest przysadką. Okwiat żółty do żółtopomarańczowego lub białego, bardzo rzadko bladożółty lub kremowy, wzniesiony do zwisłego, sześciolistkowy. Listki okwiatu wąskie do szeroko eliptycznych, rozłożyste do odgiętych, 3- rzadziej 5-żyłkowe. Sześć pręcików o cylindrycznych do maczugowatych nitkach, gładkich, pofałdowanych i bezłuskowych lub z prostopadle położonymi łuskami. Pręciki położone w płytkiej miseczce (pylniki obrotne), w głębokiej miseczce lub kieszonce (pylniki nieobrotne) lub w głębokiej kieszonce (pylniki zrośnięte). Pylniki żółte, umocowane grzbietowo blisko nasady, rzadko osadzone u nasady, wolne lub zrośnięte bocznie. Jeżeli wolne to obrotne i pękające bocznie lub nieobrotne i pękające wierzchołkowo, przez szczeliny wierzchołkowe, lub bocznie. Jeżeli zrośnięte to tworzące stożek, którego kształt waha się od cylindrycznego do beczkowatego z szeroko klapowanym wierzchołkiem (pylniki zrośnięte bocznie) do wąsko stożkowatego z bardzo drobno klapowanym wierzchołkiem (pylniki osadzone u nasady). Zalążnia górna, podługowata, z 8 lub więcej zalążkami w każdej komorze[6].
Liczba chromosomów 2n = 16, 32, 48, 64, 80, 84[6]. Liczba monoploidalna x = 8, co świadczy o poliploidalności rodzaju[8]. Kariotyp zbadanych gatunków składa się z 2 chromosomów metacentrycznych, 4 chromosomów submetacentrycznych i 2 chromosomów subtelocentrycznych[8].
Systematyka
Pozycja systematyczna
Rodzaj z plemienia Anthericeae w podrodzinie agawowychAgavoideae w obrębie rodziny szparagowatychAsparagaceae[9][2].
podrodzaj Echeandia (typ: Echeandia reflexa) – kwiaty żółte, rzadko białe; listki okwiatu wewnętrznego okółka eliptyczne do szeroko eliptycznych; kwiaty otwierające się wczesnym rankiem i zamykające przed późnym popołudniem,
podrodzaj Mscavea Cruden (typ: Echeandia macvaughii) – kwiaty białe, rzadko kremowe, żółte lub pomarańczowe; listki okwiatu wewnętrznego okółka wąsko eliptyczne; kwiaty otwierające się późnym rankiem lub wczesnym popołudniem i zamykające około zmierzchu.
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-05](ang.).
↑ abcdefghijRobert William Cruden. A Synopsis of South American Echeandia (Anthericaceae) 1. „Annals of the Missouri Botanical Garden”. 96 (2), s. 251–267, 2009-07-07. DOI: 10.3417/2002129.
↑ abGuadalupe Palomino, Virginia Romo. Karyotypic Studies in Two Mexican Species of Echeandia Ort. (Liliaceae). „The Southwestern Naturalist”. 33 (3), s. 382, 1988-09-15. DOI: 10.2307/3671776.