Dzieła Józefa Flawiusza (łac. Antiquitates Iudaicae, De bello Iudaico) – iluminowany rękopis z 1466, zawierający dzieła Józefa Flawiusza, przechowywany w Bibliotece Narodowej[1].
Historia
Manuskrypt został ufundowany przez Macieja Skawinkę, opata benedyktynów w Tyńcu[1]. Spisany został w 1466 przez klasztornego organistę Macieja[1]. Własnością klasztoru pozostawał do 1815, kiedy to odkupił go Stanisław Kostka Zamoyski[1]. W zbiorach Biblioteki Narodowej znalazł się jako część depozytu Biblioteki Ordynacji Zamojskiej[1]. Od 2024 Starożytności żydowskie prezentowane na wystawie stałej w Pałacu Rzeczypospolitej[2].
Opis
Kodeks, spisany na pergaminie, ma wymiary 45×32,5 cm[1]. Składa się z 224 kart (448 stron)[1][3]. Tekst zapisany jest w dwóch kolumnach starannym pismem gotyckim[1]. Zachowana oryginalna okładka, wykonana po 1466, składa się z desek obciągniętych skórą[1]. Tłoczona skóra ma na środku oraz rogach grawerowaną plakietkę oraz narożniki[1].
Manuskrypt zdobi 15 inicjałów malarskich, w tym 7 figuralnych, nawiązujących tematycznie do Starego Testamentu[1]. Marginesy stron z inicjałami są dodatkowo dekorowane motywami roślinnymi, na gałązkach których znajdują się krążki ze złota płatkowego[1]. W dolnym marginesie na pierwszej karcie wpleciony jest herb opactwa – na czerwonej tarczy dwa złote klucze skrzyżowane z mieczem – atrybuty apostołów Piotra i Pawła[1]. Dekoracje zostały wykonane przez dwóch krakowskich iluminatorów, w większości przez tzw. Mistrza Mszału katedry krakowskiej nr 2 (Mistrza Panny z Jednorożcem)[1][3].
Zawartość kodeksu stanowią pełne teksty dzieł Józefa Flawiusza: Starożytności żydowskie (łac. Antiquitates Iudaicae libri XX, s. 1–307) oraz Wojna żydowska (De bello Iudaico libri VII, s. 307–447) – jedyne w polskich zbiorach iluminowane i pełne manuskrypty tych dzieł[1][3].
-
Przednia okładka
-
Strona 17
-
Strona 19
-
Strona 51
Przypisy
Linki zewnętrzne