Dejguny

Dejguny
Jezioro Szkolne
Położenie
Państwo

 Polska

Region

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich

Wysokość lustra

116,8-116,6 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

762,5-770 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


6,5 km
2,4 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


12,0[1] m
45,0[1] m

Objętość

92617,4 tys. m³

Hydrologia
Klasa czystości wody

II[2] (w roku 1989)

Położenie na mapie gminy wiejskiej Giżycko
Mapa konturowa gminy wiejskiej Giżycko, po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dejguny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dejguny”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dejguny”
Położenie na mapie powiatu giżyckiego
Mapa konturowa powiatu giżyckiego, po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dejguny”
Ziemia54°01′58″N 21°36′32″E/54,032778 21,608889

Dejguny – jezioro w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, w dorzeczu Węgorapy w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. giżyckim, w gminie Giżycko.

Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 762,5 ha[2] do 765,3 ha[1]. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 116,8 m n.p.m.[2] lub 116,6 m n.p.m.[1] Średnia głębokość jeziora wynosi 12,0 m[1], natomiast głębokość maksymalna 45,0 m[1].

W oparciu o badania przeprowadzone w 1989 roku wody jeziora zaliczono do II klasy czystości[2].

Jezioro Dejguny (Szkolne) podzielone zostało przez nasyp linii kolejowej (na odcinku z Kętrzyna do Giżycka uruchomionej w 1868). W wyniku takiego podziału powstały jeziora: Dejguny o powierzchni 7,7 km² i Dejgunek o powierzchni 0,43 km². Jezioro Dejguny ma długość 6,5 km, maksymalną szerokość 2,4 km, średnią szerokość 1,2 km. Woda z jeziora Dejguny odpływa pod nasypem kolejowym do Jeziora Dejgunek, a dalej Kanałem Dajguny do jeziora Tajty. Na jeziorze znajduje się wyspa o powierzchni 3,8 ha. Jezioro sielawowe według klasyfikacji rybackiej. W jeziorze występują wszystkie gatunki ryb występujące na Mazurach. Lokalna nazwa jeziora – Jezioro Szkolne powstała z faktu, że jezioro to przeznaczone było na zajęcia praktyczne dla uczniów Szkoły Rybackiej w Giżycku. Obecnie dzierżawione jest od Skarbu Państwa przez GR Olsztyn.

Historia terenu

Okolice jeziora zamieszkane były od epoki brązu, epoki żelaza oraz występowały tu monety z okresu rzymskiego Nerona i Antoniusa Piusa. Na zachodnim brzegu jeziora położona jest miejscowość Grzybowo, a dalej na północ miejscowość Kronowo. Na północnym brzegu jeziora znajdowała się miejscowość Dejguny spalona w 1945. Na wschodnim brzegu jeziora znajduje się miejscowość Bogacko. Jezioro posiada kilka półwyspów, w tym Lisi Ogon, znajdujący się między Grzybowem a Kronowem. U nasady Lisiego Ogona znajdują się bunkry z czasów II wojny światowej. W latach 1941–1944 w bunkrach tych znajdowała się przypuszczalnie centrala łączności obsługująca Wilczy Szaniec. W tym okresie jezioro stało się terenem wojskowym. Na wyspie był budynek (zniszczony w 1945), użytkowany przez nazistowskich dygnitarzy. Według miejscowych opowieści w jeziorze zatopiony jest wojskowy sprzęt niemiecki, a także Armii Czerwonej.

Zaraz po wojnie jezioro nazywano Dejgun[3]. Nazwę Dejguny wprowadzono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę jeziora – Deyguhn See[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 347. ISBN 83-232-1732-7.
  2. ↑ a b c d Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 347. ISBN 83-232-1732-7.
  3. ↑ Sterławki Wielkie. Mapa z 1947 roku. [dostęp 2014-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-22)].
  4. ↑ M.P. z 1949 r. nr 76, poz. 947, s. 12

Bibliografia

Linki zewnętrzne