Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Dakota Południowa

Dakota Południowa
State of South Dakota
stan
40. stan od 2 listopada 1889
Ilustracja
Pieczęć Flaga
Pieczęć Flaga
Dewiza: Under God the people rule
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stolica

Pierre

Kod ISO 3166-2

US-SD

Gubernator

Kristi Noem, Partia Republikańska

Powierzchnia

199 729 km²[1]

Populacja (2023)
• liczba ludności


919 318

• gęstość

4,68 os./km²

Strefa czasowa

UTC-06:00
UTC-05:00

Języki urzędowe

angielski

Położenie na mapie USA
Położenie na mapie
Strona internetowa

Dakota Południowa (ang. South Dakota, wym. /ˌsaʊθ dəˈkoʊtə/) – stan w środkowo-północnej części Stanów Zjednoczonych, na obszarze Wielkich Równin. Sąsiaduje od północy ze stanem Dakota Północna, od zachodu z Montaną i Wyoming, od południa z Nebraską, od wschodu z Minnesotą i Iowa.

Według spisu z 2020 roku liczy 886,7 tys. mieszkańców i jest jednym z najsłabiej zaludnionych stanów w USA. Stolicą jest Pierre, a największym miastem Sioux Falls. Stan ma najwyższy odsetek dzietności wyprzedzając takie stany jak Dakota Północna i Utah[2].

Nazwa stanu pochodzi od zamieszkujących tam Indian Dakota (Siuksów).

Symbole stanu

Historia

Geografia

Black Hills

Rzeźba terenu na ogół wyżynna, z głęboko wciętymi dolinami rzeki Missouri i jej dopływów. Na zachodzie pasmo górskie Black Hills z najwyższym szczytem Harney Peak (2207 m n.p.m.). Znajduje się tam Kopalnia Homestake – największa niegdyś kopalnia złota w Ameryce Północnej, zamknięta w 2002 roku[3].

  • Główne rzeki: Missouri
  • Roślinność: prerie
  • Liczba hrabstw: 67 (lista)
  • Największe hrabstwo: Minnehaha
  • Liczba parków stanowych: 13

Stan znajduje się w dwóch strefach czasowych: UTC-06:00 i UTC-07:00.

Klimat

Dakota Południowa leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego o kontynentalnej i suchej odmianie. Zimy są zimne i często mroźne, gdzie w wielu miejscach średnia dobowa może spaść do -12 °C. Lata są dość gorące co wiąże się z napływem gorących mas powietrza znad Meksyku. Średnie wartości letnie dochodzą do 32 °C. Średnie opady roczne około 500 mm. Najsuchsze regiony, leżące w południowo-zachodniej części stanu cechują się opadami rzędu od 150 do 300 mm rocznie, południowo-wschodnia część stanu to opady około 635 mm rocznie. Do częstych letnich zjawisk należą gwałtowne burze z silnym wiatrem. Czasami występuje gradobicie. Zimą zaś występują zawieje i zamiecie śnieżne[4].

Miejscowości

Największe miasta w stanie Dakota Południowa, powyżej 10 000 mieszkańców (2021)[5]

Na terenie stanu Dakota Południowa znajduje się 310 miast (city lub town) oraz 1 wieś[a] (village). Jedno miasto zamieszkane jest przez ponad 100 000 osób, 13 ma liczbę ludności przekraczającą 10 000, a 63 powyżej 1000 (2021 r.)[5].

Lista miast zamieszkanych przez 1000 lub więcej osób (2021 r.)[5]:

Demografia

Gęstość zaludnienia w Dakocie Południowej (w milach kwadratowych).

Spis ludności z roku 2020 stwierdza, że stan Dakota Południowa liczy 886 667 mieszkańców, co oznacza wzrost o 72 487 (8,9%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2010[6]. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 6,9% populacji, 24,5% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 17,2% to osoby mające 65 i więcej lat. 49,5% ludności stanu stanowią kobiety[7].

Rasy i pochodzenie

Według danych z 2019 roku, 84,1% mieszkańców stanowiła ludność biała (81,5% nie licząc Latynosów), 8,6% to rdzenna ludność Ameryki, 2,8% miało rasę mieszaną, 2,4% to czarnoskórzy Amerykanie lub Afroamerykanie, 1,3% to Azjaci, 0,23% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 3,7% ludności stanu[8].

Największe grupy stanowią osoby pochodzenia niemieckiego (34,4%), norweskiego (12,8%), irlandzkiego (9,4%), Siuksowie (6,8%), angielskiego (5,9%), „amerykańskiego” (4,5%) i holenderskiego (4,3%)[8].

Język

W 2010 roku najpowszechniej używanymi językami były[9]:

Katedra katolicka w Sioux Falls.

Religia

W krajobrazie religijnym stanu dominują społeczności luterańskie (stworzone przez niemieckich i skandynawskich imigrantów), oraz katolicy.

Dane z 2014 r.[10]:

Gospodarka

Żniwa w Dakocie Południowej

Rolnictwo jest kluczowym sektorem gospodarki Dakoty Południowej, podobnie jak biotechnologia, usługi biznesowe i profesjonalne, rekreacja na świeżym powietrzu, oraz przemysł naftowy i gazowy. Stan ma również rozwijający się przemysł turystyczny, a do ulubionych atrakcji należą góra Mount Rushmore i Park Narodowy Badlands[12]. Produkcja obejmuje maszyny, chemikalia, wyroby metalowe i sprzęt transportowy[13].

Rolnictwo

Dziewięć dziesiątych powierzchni stanu pokrywają uprawy lub pastwiska. Prawie dwie piąte gospodarki rolnej stanu opiera się na hodowli bydła i świń. Dakota Południowa jest jednym z dziesięciu największych producentów kukurydzy w kraju, a obfite uprawy kukurydzy są częściowo wykorzystywane do tworzenia biopaliw[13].

Zasoby

Black Hills bogate są w minerały ze złożami złota, srebra, miedzi i ołowiu. W zachodniej części stanu znajdują się także skromne stanowe rezerwy ropy naftowej i gazu ziemnego[13].

Energia

Cztery z sześciu głównych zapór hydroelektrycznych na rzece Missouri znajdują się w Dakocie Południowej[13]. Hydroelektrownie mają największy udział w produkcji energii elektrycznej w stanie (około połowy w 2020 roku). Pozostała produkcja pochodzi prawie w całości z wiatru, węgla i gazu ziemnego. Dakota Południowa nie posiada żadnych elektrowni jądrowych[13].

Uczelnie

Uwagi

Przypisy

  1. State Area Measurements and Internal Point Coordinates. U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-06]. (ang.).
  2. How have US fertility and birth rates changed over time? [online], USAFacts [dostęp 2023-10-22] (ang.).
  3. Sanford Lab Homestake Visitor Center [online], Deadwood [dostęp 2021-11-16] (ang.).
  4. Precipitation Normals (1971–2000). South Dakota State University. [dostęp 2008-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-08)]. (ang.).
  5. a b c City and Town Population Totals: 2020-2021. U.S. Census Bureau. [dostęp 2023-04-30]. (ang.).
  6. Change in Resident Population of the 50 States, the District of Columbia, and Puerto Rico: 1910 to 2020 [online], 2020 Census Apportionment Results [dostęp 2021-11-10].
  7. U.S. Census Bureau QuickFacts: South Dakota; UNITED STATES [online], census.gov [dostęp 2021-11-16] (ang.).
  8. a b 2019: ACS 1-Year Estimates Data Profiles (DP05/DP02) [online], data.census.gov [dostęp 2021-11-16].
  9. Data Center Results [online], apps.mla.org [dostęp 2019-01-19].
  10. Adults in South Dakota. Pew Research Center, 2014. [dostęp 2021-11-16].
  11. State Membership Report. The ARDA. [dostęp 2019-01-14].
  12. Overview of South Dakota, [w:] Us News [online] [dostęp 2022-05-01] (ang.).
  13. a b c d e U.S. Energy Information Administration - EIA - Independent Statistics and Analysis [online], eia.gov [dostęp 2022-05-01].

Bibliografia

  • Encyklopedia Geograficzna Świata: Ameryka Północna. Wydawnictwo OPRES Kraków 199 ISBN 83-85909-20-6
Read more information:

Shlomo KalishBorn1952 (age 70–71)Haifa, IsraelNationalityIsraeliOccupationHi-Tech InvestorKnown forWork in Mathematical Economics Shlomo Kalish is an Israeli businessman. He is the Founder and Managing Partner at Jerusalem Global Ventures [1] and also a Managing Partner of Corundum Open Innovation Ltd.[2][3] Biography Shlomo Kalish was born in 1952 in Haifa, Israel to Issacher Dov and Haya Kalish- both Holocaust survivors.[4] Kalish served as a fig…

브르타뉴 고등법원 건물. 고등법원(프랑스어: Parlement 파를망[*])은 프랑스의 앙시앵 레짐 시대에 존재한 지역자치단체이다. 1789년 당시 13개의 고등법원이 존재했으며, 물론 그 중 파리 고등법원이 가장 중요했다. 파를망은 영국의 의회를 의미하는 팔리아멘트(parliament)와 철자가 비슷하지만, 고등법원은 입법부가 아니었으며 오히려 사법부에 가까웠다. 각각의 고등

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أبريل 2019) رون سكارليت معلومات شخصية الميلاد 22 مارس 1911  نيلسون  الوفاة 9 يوليو 2002 (91 سنة)   كرايستشرش  مواطنة نيوزيلندا  الحياة العملية المهنة عالم إنسان،  و…

Yazīd bin Muawiyah يزيد بن معاويةKhalifahBerkuasa26 April 680 – 11 November 683PendahuluMuawiyah bin Abu SufyanPenerusMuawiyah bin YazidInformasi pribadiKelahiranca. 646 (25 H)[a]Kematian11 November 683 (14 Rabiul Awwal 64 H)[2] (usia 36)WangsaUmayyah (Sufyani)Nama dan tanggal periodeKekhalifahan Umayyah: 661–750AyahMuawiyah bin Abu SufyanIbuMaysun binti Bahdal[2]Pasangan Ummu Khalid Fakhitah binti Abi Hisyam Ummu Kultsum binti Abdullah …

American college football season 2022 Iowa Hawkeyes footballMusic City Bowl championMusic City Bowl, W 21–0 vs. KentuckyConferenceBig Ten ConferenceDivisionWest DivisionRecord8–5 (5–4 Big Ten)Head coachKirk Ferentz (24th season)Offensive coordinatorBrian Ferentz (6th season)Offensive schemeMultipleDefensive coordinatorPhil Parker (11th season)Base defense4–3Home stadiumKinnick Stadium(capacity: 69,250)Seasons← 20212023 → 2022 Big Ten Co…

Discours de la méthode von René Descartes, Erstausgabe Der Discours de la méthode, mit vollem Titel Discours de la méthode pour bien conduire sa raison et chercher la verité dans les sciences („Abhandlung über die Methode, seine Vernunft gut zu gebrauchen und die Wahrheit in den Wissenschaften zu suchen“), ist ein philosophisches und autobiographisches Werk des französischen Philosophen René Descartes. Es erschien erstmals 1637 anonym in Leiden in französischer Sprache und war daher…

Jalur kereta api Cikampek–PadalarangJembatan kereta api Cikubang pada tahun 1915-1918IkhtisarJenisJalur lintas utamaSistemJalur kereta api rel beratStatusBeroperasiTerminusCikampekPadalarangOperasiDibuka27 Desember 1902; 120 tahun lalu (1902-12-27)Pemilik Direktorat Jenderal Perkeretaapian PT Kereta Api Indonesia (Persero) OperatorPT Kereta Api Indonesia Daerah Operasi I Jakarta Jawa Barat Kabupaten Karawang Daerah Operasi II Bandung Jawa Barat Kabupaten Purwakarta Kabupaten Bandung Barat…

Munisipalitas Imus Bayan ng ImusMunisipalitas LambangJulukan: Flag Capital ng Pilipinas (Ibukota Bendera Filipina)Peta Cavite yang memperlihatkan lokasi Imus.NegaraFilipinaRegionCALABARZON (Region IV-A)DistrikDistrik ke-2 Cavite[1]Barangay97[1]Pemerintahan • Wali kotaEmmanuel Maliksi (Liberal) • Wakil Wali kotaArmando Ilano (Liberal)Luas • Munisipalitas64,70 km2 (2,500 sq mi)Populasi (2007) • Munisipalitas25…

Masjid Hidayatullah Karet Masjid Hidayatullah atau yang biasa dikenal dengan sebutan Masjid Karet adalah salah satu masjid tua di Jakarta, Indonesia. Masjid ini terletak di Jalan Masjid Hidayatullah, Karet Semanggi, Setiabudi, Jakarta Selatan, yang bisa di akses melalui Jalan Jenderal Sudirman dan Jalan Profesor Dokter Satrio, tepat di belakang Gedung Sampoerna Strategic Square dan tak jauh dari Kali Krukut. Sejarah Masjid ini dibangun pada tahun 1747. Dibangun di atas lahan seluas 3.000 meter p…

AirportL. M. Clayton AirportIATA: OLFICAO: KOLFFAA LID: OLFSummaryAirport typePublicOwnerCity of Wolf Point & Roosevelt CountyServesWolf Point, MontanaElevation AMSL1,989 ft / 606 mCoordinates48°05′40″N 105°34′30″W / 48.09444°N 105.57500°W / 48.09444; -105.57500Website[1]MapOLFShow map of MontanaOLFShow map of the United StatesRunways Direction Length Surface ft m 11/29 5,091 1,552 Asphalt Statistics (2019)Aircraft operations4,602Based aircr…

Norwegian footballer (born 1983) Lars Iver Strand Personal informationFull name Lars Iver StrandDate of birth (1983-05-07) 7 May 1983 (age 40)Place of birth Lakselv, NorwayHeight 1.78 m (5 ft 10 in)Position(s) Attacking midfielderYouth career Porsanger FKSenior career*Years Team Apps (Gls)2001–2007 Tromsø 137 (25)2008–2011 Vålerenga 21 (0)2009 → Tromsø (loan) 26 (4)2012 Strømsgodset 20 (1)2013–2014 Sandefjord 34 (3)International career2004–2005 Norway U21 18 (1)…

2004 live album by IsisLive.02Live album by IsisReleasedNovember 2004RecordedMarch 19, 2003GenrePost-metal, sludge metal, experimental metalLength65:19LabelSelf-released (CD)Troubleman Unlimited Records (vinyl)(TMU 152)ProducerIsis, Helena Nenne ZetterbergIsis chronology Panopticon(2004) Live.02(2004) Oceanic Remixes(2004) Recorded on March 19, 2003, in Stockholm, Sweden, Live. 02 is Isis's second live release. It is sourced from a Swedish radio recording, and, as such, is the best-sound…

Joseph Andrew Jackson LightburnBrig. Gen. Joseph Andrew Jackson Lightburn, ca. 1864Born(1824-09-21)September 21, 1824Webster, Pennsylvania, USDiedMay 17, 1901(1901-05-17) (aged 76)Broad Run, West Virginia, USPlace of burialBroad Run Baptist Church Cemetery, Lightburn, West VirginiaAllegianceUnited States of AmericaUnionService/branchUnited States ArmyUnion ArmyYears of service1846-18511861-1865Rank Brigadier GeneralCommands held4th West Virginia Volunteer InfantryBattles/warsMexican–…

UFC mixed martial arts event in 2013 UFC 156: Aldo vs. EdgarThe poster for UFC 156: Aldo vs. EdgarInformationPromotionUltimate Fighting ChampionshipDateFebruary 2, 2013VenueMandalay Bay Events CenterCityParadise, NevadaAttendance10,875[1]Total gate$2,437,150[1]Buyrate330,000[2]Event chronology UFC on Fox: Johnson vs. Dodson UFC 156: Aldo vs. Edgar UFC on Fuel TV: Barão vs. McDonald UFC 156: Aldo vs. Edgar was a mixed martial arts event held by the Ultimate Fighting Champ…

Ketan MehtaLahir1952 (umur 70–71)Gujarat, IndiaPekerjaanSutradara, penulis latarTahun aktif1975–sekarang Ketan Mehta (kelahiran 1952) adalah seorang sutradara India, yang juga menyutradarai dokumenter dan serial televisi sejak1975.[1] Kehidupan awal dan pendidikan Lahir di Navsari, Gujarat, Ketan Mehta bersekolah dari Sardar Patel Vidyalaya, Delhi dan kemudian lulus dalam bidang penyutradaraan film dari Institut Film dan Televisi India, Pune.[2] Karier Pada masa…

American rapper and record producer (born 1975) will.i.amwill.i.am in 2018Background informationBirth nameWilliam James Adams Jr.Also known asWill 1XillwillyWillonexZuper BlahqBorn (1975-03-15) March 15, 1975 (age 48)Los Angeles, California, U.S.Genres Hip hop pop rap pop R&B Occupation(s) Rapper singer songwriter record producer actor Instruments Vocals keyboards piano bass drums DiscographyRecordingproductionYears active1988–presentLabels Epic E1 Interscope Beat Generation will.i.am…

1966 Pakistani filmPardahDirected byNazir AjmeriWritten byNazir AjmeriProduced byNazir AjmeriStarring Shamim Ara Habib Saqi Hameed Wain CinematographyM. FazilMusic bySafdar HussainProductioncompanyBari StudioRelease date 18 March 1966 (1966-03-18) Running time~ 2 hours and 20 minutesCountryPakistanLanguageUrdu Pardah is a Pakistani Urdu film directed, produced and written by Nazir Ajmeri. It stars Shamim Ara and Habib in young to old roles. The film is about a man who kept one his…

Californium(III) iodide Names Other names Californium triiodide[1] Identifiers CAS Number 20758-81-0 3D model (JSmol) Interactive image InChI InChI=1S/Cf.3HI/h;3*1H/q+3;;;/p-3Key: SJKPTAUDVXCUTB-UHFFFAOYSA-K SMILES [Cf+3].[I-].[I-].[I-] Properties Chemical formula CfI3 Molar mass 632 g·mol−1 Appearance red-orange solid Density g/cm3 Boiling point 800 °C (1,470 °F; 1,070 K) Solubility in water insoluble Structure Crystal structure trigonal Related comp…

Interpreter for the PostScript language GhostscriptOriginal author(s)L. Peter DeutschDeveloper(s)Artifex Software[1]Initial releaseAugust 11, 1988; 35 years ago (1988-08-11)[2]Stable release10.02.0[3] / August 30, 2023; 3 months ago (2023-08-30) Repositorygit.ghostscript.com?p=ghostpdl.git Written inCOperating systemCross-platformTypePostScript and PDF interpreterLicenseDual-licensed (GNU Affero General Public License + commercial permi…

La loca fingida La finta pazza Género óperaPublicaciónIdioma ItalianoMúsicaCompositor Francesco SacratiPuesta en escenaLugar de estreno Teatro Novissimo (Venecia)Fecha de estreno 14 de enero de 1641Libretista Giulio Strozzi[editar datos en Wikidata] La finta pazza (título original en italiano; en español, La loca fingida) es una ópera italiana en cinco actos con música de Francesco Sacrati y libreto en italiano de Giulio Strozzi. Con decorados de Giacomo Torelli, se estren…

Kembali kehalaman sebelumnya

Lokasi Pengunjung: 3.235.140.73