PROFILPELAJAR.COM

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	28 września 1919
Konsekrator	Aleksander Kakowski
Współkonsekratorzy	Henryk Przeździecki; Romuald Jałbrzykowski

Czesław Sokołowski
	Biskup tytularny Pentacomii
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	9 lipca 1877 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	11 listopada 1951 ; Michalin
Miejsce pochówku	cmentarz Bródnowski w Warszawie
	Administrator apostolski diecezji siedleckiej
Okres sprawowania	1940–1946
	Biskup pomocniczy siedlecki
Okres sprawowania	1919–1940
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	11 sierpnia 1901
Nominacja biskupia	25 lipca 1919
Sakra biskupia	28 września 1919
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czesław Sokołowski (ur. 9 lipca 1877 w Warszawie, zm. 11 listopada 1951 w Michalinie) – polski duchowny rzymskokatolicki, teolog, rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1924–1925, biskup pomocniczy siedlecki w latach 1919–1940, administrator apostolski diecezji siedleckiej w latach 1940–1946.

Życiorys

W Warszawie ukończył szkołę średnią i wstąpił w 1895 do Archidiecezjalnego Seminarium Duchownego, gdzie studiował do 1899. Następnie studiował w Akademii Duchownej w Petersburgu^[1].

W 1915 za dorobek naukowy uzyskał doktorat od Kongregacji Spraw Szkolnych w Rzymie. Pracował w Warszawie jako wykładowca w Archidiecezjalnym Seminarium Duchownym oraz na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1919 otrzymał sakrę biskupią i rozpoczął pracę w diecezji siedleckiej jako biskup pomocniczy ze stolicą biskupią Pentacomia(inne języki)^[2].

Po rezygnacji o. Jacka Woronieckiego z funkcji rektora KUL-u objął to stanowisko na pół roku (od 19 października 1924 do 17 kwietnia 1925)^[3].

Stał się przyczyną jednego z najważniejszych konfliktów pomiędzy rządem RP a Stolicą Apostolską. Papież Pius XI chciał go mianować na biskupa diecezjalnego sandomierskiego. Było to stanowisko wakujące po przeniesieniu w 1935 dotychczasowego ordynariusza, Włodzimierza Jasińskiego, do diecezji łódzkiej. Jednak władze polskie nie zgodziły się na papieską nominację i diecezją sandomierską administrował od 1936 Jan Kanty Lorek^[4].

Po nagłej śmierci biskupa Przeździeckiego w latach 1940–1946 kierował diecezją siedlecką jako administrator apostolski.

W 1944 został skazany na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Specjalny Obszaru Warszawskiego AK. Wyrok nie został zatwierdzony przez komendanta Obszaru, a sprawa została przekazana do Komisji Sądzącej Walki Podziemnej, która skazała biskupa na karę infamii^[5]. Kwestia rzekomej współpracy biskupa z Niemcami budziła liczne kontrowersje, aczkolwiek obecnie ocena działalności duchownego jest współcześnie znacznie bardziej łagodna^[6]^[7]^[8].

W 1946 zakończył pracę w diecezji siedleckiej i zamieszkał w Michalinie. Pochowany został na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 7C-4-4)^[9].

Publikacje

1916: Przysięga antymodernistyczna. Studium krytyczne
1917: Problem nawrócenia w najnowszej powieści Stefana Żeromskiego. Szkic krytyczny
1918: Alfred Loisy. Analiza psychologiczna

Przypisy

↑ Dmowski 2006 ↓, s. 326.
↑ Dmowski 2006 ↓, s. 327.
↑ Dmowski 2006 ↓, s. 329.
↑ Dmowski 2006 ↓, s. 330-332.
↑ Leszek Gondek: Polska karząca 1939–1945. Polski podziemny wymiar sprawiedliwości w okresie okupacji niemieckiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1988. ISBN 83-211-0973-X.
↑ Dmowski 2006 ↓, s. 332-336.
↑ Biskup Sokołowski zdrajcą? Winna opinia publiczna. tvn24.pl, 2010-11-25. [dostęp 2023-11-12].
↑ Łukasz Kuć: „W matni. Kościół na ziemiach polskich w latach II wojny światowej” - B. Noszczak (red.) - recenzja. historia.org.pl, 2011-03-05. [dostęp 2023-11-12].
↑ Kwatera 7C, rząd I, grób 4. Cmentarz Bródnowski, praca zbiorowa, Urząd Dzielnicy Warszawa-Targówek, Warszawa 2007 s. 92, na książce ISBN 978-83-920764-0-0; ISBN 978-83-920764-0-7

Bibliografia

R. Dmowski: Bp Czesław Sokołowski – szkic do biografii. W: R. Dmowski, J. Gmitruk, G. Korneć, W. Włodarkiewicz (red.): Wojsko i kultura w dziejach Polski i Europy. Księga jubileuszowa profesora Piotra Matusaka w 65 rocznicę urodzin. Warszawa – Siedlce: 2006, s. 326–336. [dostęp 2023-11-12].