Cytisus – rodzaj roślin należący do rodziny bobowatych. Gatunkiem typowym jest C. triforus L'Héritier[3]. Systematyka rodzaju jest problematyczna ze względu na liczne, rozmaite ujęcia w zależności od autora i zestawu metod oraz cech taksonomicznych branych pod uwagę. W przeszłości rodzaj ten był zwykle wąsko ujmowany, podczas gdy współcześnie za sprawą metod opartych na analizach molekularnych taksonomowie wyróżniają raczej ten rodzaj w szerokim ujęciu i tak też jest tu opisany. Przedstawiciele występują w Afryce północnej, w Europie południowej sięgając Niemiec i Polski na północy, dalej w rejonie Morza Czarnego i Turcji[4].
Systematyka
Ujęcie systematyczne tego rodzaju od dawna budzi wiele kontrowersji i jest przedmiotem licznych publikacji. W opracowaniach dawniejszych lub opierających się na wybranych cechach taksonomicznych dominowało wąskie definiowanie rodzaju, kwalifikujące do niego ok. 30 gatunków, przy jednoczesnym wyróżnianiu osobnych rodzajów takich jak: szczodrzeniec (Chamaecytisus), żarnowiec (Sarothamnus), szczodrzyk (Lembotropis), Calicotome, Corothamnus, Chronanthus, Spartocytisus. Nowe metody badań filogenezy ujawniły jej bardzo złożony obraz w odniesieniu do całego plemienia Cytiseae Bercht. & J. Presl. (=Genisteae (Adans.) Benth.), co w znacznej części jest wynikiem częstego zjawiska zwielokrotniania liczby chromosomów (polieuploidii) u przodków wielu współczesnych przedstawicieli[4]. W efekcie w nowszych opracowaniach systematycznych rodzaj ten definiowany jest szeroko, zalicza się do niego ok. 60 gatunków łączonych w 13 sekcji[4].
Według Krytycznej listy roślin naczyniowych Polski rodzaje Cytisus Desf. i Chamaecytisus Link. to odrębne i równorzędne taksony.
- Pozycja według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Jeden z rodzajów podrodziny bobowatych właściwych Faboideae w rzędzie bobowatych Fabaceae s.l.[2]. W obrębie podrodziny należy do plemienia Genisteae[5].
- Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Fabanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd bobowce (Fabales Bromhead), rodzina bobowate (Fabaceae Lindl.), podrodzina Cytisoideaee Horan., plemię Cytiseae Horan., podplemię Cytisinae Koehne, rodzaj Cytisus Desf[6].
- Podział[4]
Sekcja Cytisus:
Sekcja Dendrocytisus Cristof. et Troìa:
Sekcja Emeroides Ducommun:
Sekcja Tubocytisus DC.:
Sekcja Calicotome (Link) DC.:
Sekcja Corothamnus (W.D.J. Koch) Nyman:
Sekcja Spartopsis Dumort.:
Sekcja Verzinum (Raf.) Talavera:
Sekcja Alburnoides DC.:
Sekcja Oreosparton (Webb & Berthel.) Frodin ex Polhill:
Sekcja Heterocytisus Briq.:
Sekcja Chronanthus DC.:
Sekcja Lembotropis (Griseb.) Benth.:
Incertae sedis: Cytisus tribracteolatus Webb
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-01-10].
- ↑ a b c d Giovanni Cristofolini, Angelo Troìa. A reassessment of the sections of the genus Cytisus Desf. (Cytiseae, Leguminosae). „Taxon”. 55, 3, s. 733–746, 2006. (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
- ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Cytisus według Reveala
- ↑ a b WłodzimierzW. Seneta WłodzimierzW., Dendrologia, JakubJ. Dolatowski (red.), wyd. 2 popr. (nowe), Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN, 1997, s. 333-336, ISBN 83-01-12099-1, OCLC 69314709 .
Identyfikatory zewnętrzne:
