Cmentarz żydowski na Górze Oliwnej – najstarszy i największy cmentarz żydowski na świecie położony na Górze Oliwnej w Jerozolimie. Pochówki rozpoczęto około 3000 lat temu w czasach Pierwszego Okresu Świątynnego i trwają do dziś[1]. Na cmentarzu znajduje się od 70 000 do 150 000 grobowców[2][3]. Jest najważniejszym cmentarzem dla Żydów, gdyż znajduje się na Ziemi Świętej[4]. Każdy Żyd z każdego zakątka świata chce być pochowany na tym cmentarzu[5]. Cmentarz jest usytuowany na zboczu Góry Oliwnej, z którego widać Wzgórze Świątynne[6]. Ciała zmarłych są układane stopami w kierunku Starej Jerozolimy, tak aby twarze zmarłych patrzyły na miejsce gdzie w przeszłości była Świątynia Jerozolimska, a teraz jest Ściana Płaczu[7].
Historia
Podczas Pierwszego i Drugiego Okresu Świątyni Żydzi w Jerozolimie byli chowani w jaskiniach grobowych rozproszonych na zboczach Góry, a od XVI wieku cmentarz zaczął przybierać swój obecny kształt[4]. Zaczątkiem cmentarza była nekropolia Silwan, będąca obecnie jego częścią[4]. Stary cmentarz żydowski rozciągnięty na zboczach Góry Oliwnej, z widokiem na dolinę rzeki Cedron, wypływającej z dolnej, jego starożytnej części, w której zachowały się żydowskie groby z okresu Drugiej Świątyni[4]. Tutaj od tysięcy lat nieprzerwanie odbywają się pochówki. Cmentarz znajdował się dość blisko Starego Miasta, a jego główną zaletą było to, że leżał on po drugiej stronie Doliny Cedronu od Wzgórza Świątynnego[8]. Zgodnie z żydowską tradycją, tutaj, gdy pojawi się Mesjasz, to rozpocznie się Zmartwychwstanie Umarłych[9]. Proroctwo to jest opisane w Księdze Zachariasza (Rozdział 14). Od XX wieku Żydzi z całego świata zaczęli przybywać do Jerozolimy, a wielu w podeszłym wieku decydowało przeżyć tu resztę swojego życia i być pochowanym na miejscu świętym. Obecnie również wielu Żydów chce być tu pochowanych, ale mogą sobie na to pozwolić tylko najbogatsi; koszt miejsca na tym cmentarzu wynosi od kilku do kilkudziesięciu tysięcy dolarów[10].