Ciguatoksyny, CTX – grupa groźnych dla ludzi toksyn będących neurotoksynami, odkładających się i kumulowanych w sposób naturalny w mięśniach niektórych gatunków morskich ryb ze strefy tropikalnej i subtropikalnej. Zwykle są to większe i starsze osobniki muren i barrakud. Zidentyfikowano przynajmniej pięć ciguatoksyn (w tym CTX-1, CTX-2, CTX-3 oraz CTX3C, wyizolowaną z bentosowegoGambierdiscus toxicus[1]). W zależności od miejsca wykrycia oznaczane są symbolami: P (Pacyfik), C (Karaiby) oraz I (Ocean Indyjski).
Za wytwarzanie toksyn odpowiedzialne są – leżące u dołu łańcucha pokarmowego – bruzdnice, spożywane przez drobne zwierzęta, stanowiące z kolei pokarm ryb. Zjedzenie rybiego mięsa, w którym nagromadziła się znaczna ilość ciguatoksyn, może wywoływać u ludzi ciguaterę. Ciguatoksyny uaktywniają kanały sodowe uczestniczące w przekazywaniu impulsów nerwowych. Powodują nadmierny wzrost przepuszczalności błony komórkowej dla jonów sodu, co zaburza homeostazę komórkową i funkcjonowanie neuronów[2].
↑MasayukiM.SatakeMasayukiM., MichioM.MurataMichioM., TakeshiT.YasumotoTakeshiT., The structure of CTX3C, a ciguatoxin congener isolated from cultured Gambierdiscus toxicus, „Tetrahedron Letters”, 34 (12), 1993, s. 1975–1978, DOI: 10.1016/S0040-4039(00)91978-6(ang.).
↑J.J.OsekJ.J., K.K.WieczorekK.K., M.M.TatarczukM.M., Morskie biotoksyny – potencjalne zagrożenie zdrowia człowieka, „Medycyna Weterynaryjna”, 62 (4), 2006, s. 370–373.