Centralny Bank Sri Lanki (syng. ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව, tamil. இலங்கை மத்திய வங்கி) – lankijski bank centralny z siedzibą w Kolombo. Utworzony na podstawie ustawy Monetary Law Act No.58 of 1949 (MLA) w 1950[1]. Jest odpowiedzialny za politykę pieniężną Sri Lanki oraz emisję waluty narodowej – rupii lankijskiej. Bank posiada również szerokie uprawnienia nadzoru nad systemem finansowym kraju. W 1996 miał miejsce atak przeprowadzony przez Tamilskie Tygrysy.
Historia i działalność
Bank, pod ówczesną nazwą Centralny Bank Cejlonu powołano w miejsce tzw. Zarządu Walutowego w 1950, dwa lata po uzyskaniu przez kraj niepodległości od Wielkiej Brytanii. Założycielem i pierwszym prezesem banku był John Exter.
Bank jest członkiem Alliance for Financial Inclusion (AFI)[2][3] oraz Azjatyckiej Unii Clearingowej[4].
Mając na celu zachęcanie i promowanie rozwoju zasobów produkcyjnych Sri Lanki, CBSL jest odpowiedzialny za zapewnienie stabilności cen i stabilności systemu finansowego. CBSL jest również odpowiedzialny za emisję i zarządzanie walutą. Ponadto jest doradcą ds. gospodarczych i bankierem rządu Sri Lanki. W imieniu rządu bank odpowiada za cztery funkcje[5]:
- Zarządzanie Funduszem Świadczeń Pracowniczych.
- Zarządzanie długiem publicznym Sri Lanki.
- Administrowanie przepisami ustawy o kontroli dewizowej.
- Administrowanie programami kredytowymi finansowanymi z zagranicy i rządu na rzecz rozwoju regionalnego.
Bank angażuje się również w opracowywanie polityk promujących inkluzję finansową.
We wrześniu 2023 przyjęto nową ustawę regulującą działalność banku centralnego CBSL Act No. 16 of 2023 (CBA), która zastąpiła ustawę MLA z 1950. Na jej podstawie bank otrzymał pełną autonomię oraz zreformowano jego strukturę organizacyjną tworząc dwa organy Radę Zarządzającą oraz Radę Polityki Pieniężnej podległe Prezesowi Banku[5].
Struktura organizacyjna
Bank składa się obecnie z 29 departamentów oraz 6 Biur Regionalnych, z których każdy jest kierowany przez dyrektora (lub jego odpowiednika), podlegającego prezesowi lub zastępcy prezesa za pośrednictwem asystentów prezesa, z wyjątkiem Departamentu Audytu Zarządzającego, który podlega bezpośrednio prezesowi[5].
Skład obecnej Rady Zarządzającej Centralnego Banku Sri Lanki[6]:
- Nandalal Weerasinghe (Prezes) – przewodniczący
- Sanjeeva Jayawardena (doradca Prezydenta)
- Nihal Fonseka
- Ravi Ratnayake
- Anushka Wijesingha
Prezesi banku
Prezes CBSL pełni funkcję dyrektora generalnego i jest z urzędu przewodniczącym Rady Monetarnej. Od momentu powstania w 1950 na czele CBSL stało siedemnaście osób. Obecnie stanowisko to zajmuje Nandalal Weerasinghe, który został powołany 8 kwietnia 2022 w związku z rezygnacją Ajitha Nivarda Cabraala[7]. Kadencja prezesa banku trwa 6 lat.
Lista prezesów Centralnego Banku Sri Lanki
Lp. |
Prezes |
Objął urząd |
Złożył urząd |
Mianowany przez
|
1. |
John Exter |
1950-08-28 28 sierpnia 1950(dts) |
1953-06-30 30 czerwca 1953(dts) |
Don Stephen Senanayake
|
2. |
Neville Ubeysingha Jayawardena |
1953-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1953(dts) |
1954-10-13 13 października 1954(dts) |
Dudley Shelton Senanayake
|
3. |
Arthur Ranasinghe |
1954-10-14 14 października 1954(dts) |
1959-07-30 30 lipca 1959(dts) |
John Kotelawala
|
4. |
Don William Rajapatirana |
1959-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1959(dts) |
1967-08-30 30 sierpnia 1967(dts) |
Solomon Bandaranaike
|
5. |
William Tennekoon |
1967-08-31 31 sierpnia 1967(dts) |
1971-05-31 31 maja 1971(dts) |
Dudley Shelton Senanayake
|
6. |
Herbert Tennekoon |
1971-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1971(dts) |
1979-01-22 22 stycznia 1979(dts) |
Sirimavo Bandaranaike
|
7. |
Warnasena Rasaputra |
1979-02-15 15 lutego 1979(dts) |
1988-11-18 18 listopada 1988(dts) |
Junius Richard Jayewardene
|
8. |
Neville Karunatilake |
1988-11-19 19 listopada 1988(dts) |
1992-06-30 30 czerwca 1992(dts)
|
9. |
Heen Banda Dissanayaka |
1992-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1992(dts) |
1995-11-14 14 listopada 1995(dts) |
Ranasinghe Premadasa
|
10. |
Amarananda Somasiri Jayawardena |
1995-11-15 15 listopada 1995(dts) |
2004-07-30 30 lipca 2004(dts) |
Chandrika Kumaratunga
|
11. |
Sunil Mendis |
2004-07-01T00:00:00.001 1 lipca 2004(dts) |
2006-06-30 30 czerwca 2006(dts)
|
12. |
Ajith Nivard Cabraal |
2006-07-01T00:00:00.001 1 lipca 2006(dts) |
2015-01-09 9 stycznia 2015(dts) |
Mahinda Rajapaksa
|
13. |
Arjuna Mahendran |
2015-01-26 26 stycznia 2015(dts) |
2016-06-30 30 czerwca 2016(dts) |
Maithripala Sirisena
|
14. |
Indrajit Coomaraswamy |
2016-07-02 2 lipca 2016(dts) |
2019-12-20 20 grudnia 2019(dts)
|
15. |
Weligamage Don Lakshman |
2019-12-24 24 grudnia 2019(dts) |
2021-09-14 14 września 2021(dts) |
Gotabaya Rajapaksa
|
16. |
Ajith Nivard Cabraal |
2021-09-15 15 września 2021(dts) |
2022-04-04 4 kwietnia 2022(dts)
|
17. |
Nandalal Weerasinghe |
2022-04-08 8 kwietnia 2022(dts) |
sprawuje urząd
|
Przypisy