Centralny Bank Madagaskaru (mal. Banky Foiben'i Madagasikara, fr. Banque Centrale de Madagascar, BCM) – bank centralny Madagaskaru z siedzibą w Antananarywie.
Podstawowym celem działalności Centralnego Banku Madagaskaru (BCM) jest utrzymanie stabilnej waluty[1]. Bankowi przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Madagskaru[1]. Do zadań banku należy także: prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi, prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa, bank banków i sprawowanie funkcji nadzoru bankowego[1].
Historia
Historia Banku Centralnego związana jest z historią kolonialną Madagaskaru. Madagaskar stał się protektoratem Francji w 1896 roku, a od 1897 roku francuską kolonią – wówczas też frank francuski stał się popularnym środkiem płatniczym, by w 1900 roku stać się oficjalną walutą Madagaskaru, którą pozostawał do grudnia 1928 roku[2].
W początku lat 20. XX wieku niestabilność franka francuskiego wywołała popyt na walutę emitowaną lokalnie[3]. W 1925 roku z inicjatywy sektora prywatnego, z udziałem rządu francuskiego i malgaskiego powstał Banque de Madagascar, który otrzymał prawo do lokalnej emisji franka – franka malgaskiego (FMG) emitowanego od 1 lipca 1925 roku[2] – przez okres 20 lat[3]. Po tym jak Komory oddzieliły się od Madagaskaru w 1945 roku, nazwa banku została zmieniona na Banque de Madagascar et des Comores i wprowadzono nowego franka CFA[2]. Prawo emisji pieniądza zostało przedłużone na okres kolejnych 20 lat, przy czym bank musiał stworzyć cztery nowe lokalne oddziały i, oprócz pożyczek krótkoterminowych, rozpocząć udzielanie kredytów średniookresowych[3].
W latach 1950–82 frank malgaski (FMG) był powiązany stałym kursem z frankiem francuskim[4]. Po uzyskaniu niepodległości od Francji przywilej wydawania banknotów został przeniesiony do utworzonego w 1962 roku banku Institut d'Émission Malgache, który był wspólną własnością rządów Francji i Madagaskaru[4]. Rezerwy banku spoczywały na specjalnym koncie francuskiego ministerstwa finansów, co gwarantowało nieograniczoną wymienialność FMG[4]. Choć Madagaskar emitował od 1963 roku walutę własną – franka MGF[2], to do rozliczeń oficjalnych używał franka CFA[4]. Jednocześnie Madagaskar wprowadził jako walutę księgową ariary (MGA), przy czym 1MGA = 5MGF[2].
W 1973 roku Madagaskar opuścił strefę franka CFA i powołał do życia własny bank centralny, który przejął emisję waluty w 1974 roku[4][2]. 1 sierpnia 2003 roku Madagaskar dokonał zmiany waluty oficjalnej i zastąpił franka ariary[2].
Organizacja
Prezes BCM
Prezes banku powoływany jest dekretem rady ministrów na czteroletnią kadencję, odnawialną jednokrotnie[5]. Sprawuje funkcje prezesa zarządu banku centralnego oraz przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego i Bankowości[5].
Odpowiada za zarządzanie bankiem, zapewnia realizację ustaw i rozporządzeń związanych z bankiem centralnym oraz uchwał zarządu[5]. Zapewnia realizację polityki pieniężnej i kredytowej określanej przez radę dyrektorów[5]. W realizacji zadań prezesa wspiera go dyrektor generalny, który zastępuje prezesa w przypadku nieobecności[5].
Prezesi BCM
Lista podana za informacjami na stronie internetowej BCM w dniu 23 grudnia 2014[5]:
- 1973–1983: Léon Maxime Rajaobelina
- 1984–1988: Richard Randriamaholy
- 1988–1993: Blandin Razafimanjato
- 1993–1994: Raoul Joëlson Ravelomanana
- 1996–2007: Gaston Edouard Ravelojaona
- 2007–2012: Frédéric Rasamoely
- 2012–2013: Guy Ratovondrahona
- 2013–2014: Mme Vonimanitra Razafimbelo
- od 2014 Alain Hervé Rasolofondraibe
Rada Dyrektorów
Członkowie rady są powoływani w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, na czteroletnią kadencję, odnawialną jednokrotnie[5].
Rada ustala politykę pieniężną i kredytową, podejmuje decyzje odnośnie do emisji i wymiany monet i banknotów Banku Centralnego, określa normy, zasady i warunki realizacji operacji Banku Centralnego, ustanawia przepisy wewnętrzne banku, zatwierdza regulamin pracowniczy i wynagrodzenia pracowników banku, przyjmuje budżet banku i zatwierdza sprawozdanie roczne[5].
Skład Rady Dyrektorów
Lista podana za informacjami na stronie internetowej BCM w dniu 23 grudnia 2014[5]:
- Olivier Hugues Rija Rajohnson
- Sahondramalala Esther Ratsimbazafy
- Thosun Eric Mandrara
- Vonintsalama Sehenosoa Andriambololona
- Alfred Rakotonjanahary
- Joseph Rakotomanga
- Calvin Randriamahafanjary Andriamitarijato
- Emmeline Rahantamalala Ramangalahy
Cenzorzy
Cenzorzy są powoływani dekretem Rady Ministrów na czteroletnią kadencję, odnawialną jednokrotnie[5]. Cenzorzy sprawują nadzór nad wszystkimi operacjami banku, zapewniając ich zgodność z przepisami znowelizowanej ustawy nr 94-004 o BCM z dnia 10 czerwca 1994[5]. Uczestniczą w posiedzeniach rady z głosem doradczym[5].
Działalność
Bank emisyjny – Centralny Bank Madagaskaru (BCM) ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym na Madagaskarze[1].
Bank banków – Centralny Bank Madagaskaru pełni w stosunku do banków funkcje regulacyjne, które mają na celu zapewnienie stabilności sektora bankowego. Organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe i aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. BCM jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego. Pełniąc funkcję banku banków, sprawuje kontrolę nad działalnością banków[1].
Centralny bank państwa – Centralny Bank Madagaskaru prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, prowadzi rachunki bankowe rządu oraz realizuje ich zlecenia płatnicze. Do zadań banku należy także prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi oraz prowadzenie działalności dewizowej[1].
Nadzór finansowy – Centralny Bank Madagaskaru odpowiada za nadzór sektora bankowego[1].
Przypisy
