Bulionówka

XVIII-wieczna bulionówka ze zbiorów Cleveland Museum of Art

Bulionówka – filiżanka z dwoma uszkami przeznaczona do serwowania zup[1][2][3].

Teoretycznie w bulionówkach podaje się wyłącznie zupy czyste i zupy kremy(inne języki)[3][4], a także niektóre chłodniki[a][5]. Zupy czyste i kremy stygną szybciej niż inne zupy[6]. Głębokie filiżanki lepiej zatrzymują ciepło potrawy w porównaniu do talerzy ale też lepiej utrzymują temperaturę zup zimnych[6]. Zupy czyste podaje się w porcjach ok. 200 ml, w filiżankach o pojemności ok. 250 ml[1]. Buliony typu consommé[b] i zupy kremy natomiast w porcjach 150–200 ml[1][5][6][c]. Jeśli zupa krem ma stanowić obfite danie główne, to podaje się ją w dużej bulionówce[6].

Bulionówki sprzedawane są często w komplecie ze spodkami[6]. Spotyka się je też w zestawie z pokrywkami[6]. Najczęściej są ceramiczne, rzadziej szklane.

Bulionówkę stawia się na spodku lub na dopasowanym rozmiarami talerzyku, wyłożonym papierową serwetką[1][5]. Wszystko to stawia się razem na podtalerzu[6]. W przypadku naczynia z pionowymi[6] uszkami, jeśli temperatura i konsystencja zupy to umożliwia (zupy czyste), można pić ją bezpośrednio z filiżanki[7][3]. Należy wówczas przytrzymać ją za ucha[8] (w przypadku małych filiżanek, wedle wygody, za jedno lub oba uszka[6]). Innym sposobem konsumpcji jest wybieranie zawartości łyżeczką deserową[3], łyżeczką do herbaty[7] lub łyżką z okrągłym czerpakiem przeznaczoną do zup czystych lub zup kremów[8]. Według zasad savoir-vivre’u nigdy nie należy przechylać bulionówki za lewe uszko[8].

Przykładem zup podawanych w bulionówce jest bulion[9], któremu naczynie to zawdzięcza swoją nazwę[10].

  • Bulionówka
    Bulionówka
  • Zupa krem z dyni podana w bulionówce ze spodkiem
    Zupa krem z dyni podana w bulionówce ze spodkiem
  • Zupa krem z dyni podana w bulionówce na talerzyku z papierową serwetką
    Zupa krem z dyni podana w bulionówce na talerzyku z papierową serwetką
  • Bulionówka z pokrywką (1750–1755)
    Bulionówka z pokrywką (1750–1755)
  • Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1820–1850)
    Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1820–1850)
  • Bulionówka z pokrywką (1872–88)
    Bulionówka z pokrywką (1872–88)
  • Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1750–1752)
    Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1750–1752)
  • Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1770–1780)
    Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1770–1780)
  • Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1775–1791)
    Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1775–1791)
  • Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1750–1752)
    Bulionówka z pokrywką i spodkiem (1750–1752)

Uwagi

  1. ↑ Wśród chłodników są takie, które zaliczają się do kategorii zup czystych[5] lub zup kremów.
  2. ↑ Consommé należą do kategorii zup czystych.
  3. ↑ Buliony typu consommé[5][6] i zupy kremy[5][1] podaje się też w filiżankach z jednym uchem.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e „2.3. Rodzaje zup”. W: Małgorzata Konarzewska: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem: podręcznik do nauki zawodu kucharz w technikum i szkole policealnej. T. 2. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2011, s. 67–68, 72. ISBN 978-83-7141-980-5.
  2. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać bulionówka [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2024-07-20].
  3. ↑ a b c d „Obsługa konsumenta: Zasady podawania potraw i napojów”. W: praca zbiorowa: Kucharz gastronom. Wyd. III poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo przemysłu lekkiego i spożywczego, 1968, s. 157.
  4. ↑ „Glossary: Bouillon cup”. W: Bernard Clayton: The Complete Book of Soups and Stews. 1987, s. 421. ISBN 0-671-43863-8, ISBN 0-671-43864-6. Cytat: Bouillon cup. China cup with two handles used for clear and cream soups..
  5. ↑ a b c d e f „13. Technika podawania zup”. W: Ryszard Jargoń: Obsługa konsumenta. Część 1. Wyd. ósme. Warszawa: WSiP, 2008, s. 215–218. ISBN 978-83-02-07844-6 (część 1), ISBN 978-83-02-07880-4 (całość).
  6. ↑ a b c d e f g h i j „Bowls: Large to Small”. W: Suzanne von Drachenfels: The Art of the Table: A Complete Guide to Table Setting, Table Manners, and Tableware. Nowy Jork: Simon & Schuster, 2000, s. 96–101. ISBN 978-0-684-84732-0 (ISBN-13), ISBN 0-684-84732-9 (ISBN-10).
  7. ↑ a b Elizabeth L. Post: Emily Post’s Etiquette. Harper-Collins, 1992, s. 400. OCLC 1018171298.
  8. ↑ a b c Rodzaje dań i sposoby ich jedzenia. W: Joanna Modrzyńska: Protokół dyplomatyczny, etykieta i zasady savoir-vivre’u. Wyd. 3. Wolters Kluwer, s. 195–196. ISBN 978-83-8246-787-1, ISBN PDF-a: ISBN 978-83-8286-075-7.
  9. ↑ „Słownik zawodowy: Zupy”. W: Ryszard Jargoń: Obsługa konsumenta. Część 2. Wyd. szóste. Warszawa: WSiP, 2007, s. 187. ISBN 978-83-02-07845-3 (część 2), ISBN 978-83-02-07880-4 (całość).
  10. ↑ „Bulionówka”. W: Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. T. 6. Poznań: Kurpisz, 1995, s. 22. ISBN 978-83-86600-35-9.