Bokochód

Bokochód
Xysticus
C.L. Koch, 1835
Ilustracja
Nieoznaczony bokochód
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Rodzina

ukośnikowate

Podrodzina

Thomisinae

Rodzaj

Xysticus

Typ nomenklatoryczny

Aranea audax Schrank, 1803

Synonimy
  • Psammitis Menge, 1868
Xysticus audax
Xysticus cristatus
Samica Xysticus kochi
Bokochód boczeń
Xysticus ninnii
Bokochód pospolity
Xysticus sp.

Bokochód[1] (Xysticus) – rodzaj pająków z rodziny ukośnikowatych, obejmujący ponad 350 opisanych gatunków.

Pająki te mają krótkie ciało, z rzadka porośnięte krótkimi i mocnymi lub długimi i delikatnymi szczecinkami. Karapaks jest na przedzie prawie kwadratowy, na wierzchu o przepasce środkowej zwykle z klinowatym, brązowawym znakiem na przedzie i jaśniejszym tyłem. W widoku od przodu środkowe pary oczu leżą niżej niż boczne tych samych rzędów. Nadustek jest wysoki. Kolor nasady szczękoczułków często jest żółtawobiały lub żółtawobrązowy. Odnóża kroczne są długie, pozbawione skopuli i przypazurkowych kępek włosków. Dwie początkowe pary odnóży są dłuższe i zwykle uzbrojone w kolce. Opistosoma (odwłok) jest najszersza tuż za środkiem, z tyłu zaokrąglona, z wierzchu spłaszczona, o stożeczku z kilkoma krótkimi i cienkimi szczecinkami. Kądziołki przędne są rozmieszczone blisko siebie na owalnym lub zaokrąglonym polu. Kądziołki przedniej pary cechują się szerokimi podstawami[2].

Takson kosmopolityczny, ale w Ameryce Południowej występuje tylko X. silvestrii[3]. W Polsce stwierdzono 19 gatunków[4] (zobacz: ukośnikowate Polski).

Samce w trakcie kopulacji przytrzymują odnóża samicy szczękoczułkami. Czasem wykorzystują także nić przędną do unieruchomienia partnerki[2].

Do 2017 roku opisano 355 gatunków współczesnych i 3 wymarłe[3][5]:

Przypisy

  1. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0428-6.
  2. a b S. Almquist. Swedish Araneae, part 2--families Dictynidae to Salticidae. „Insect Systematics & Evolution, Supplement”. 63, s. 285-601, 2006. 
  3. a b Xysticus. [w:] World Spider Catalogue 18.5 [on-line]. World Spider Catalog Association, 2018. [dostęp 2017-12-18].
  4. Robert Rozwałka, Marzena Stańska: Check-list of spiders (Araneae) of Poland. [dostęp 2013-08-23].
  5. Jason A. Dunlop, David Penney, Denise Jekel, z dodatkowym wkładem: Lyall I. Anderson, Simon J. Braddy, James C. Lamsdell, Paul A. Selden, O. Erik Tetlie: A summary list of fossil spiders and their relatives. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern, 2018. [dostęp 2018-08-13].