Bogdan Bogdanović, cyr. Богдан Богдановић (ur. 20 sierpnia 1922 w Belgradzie, zm. 18 czerwca 2010 w Wiedniu[1]) – serbski i jugosłowiański architekt, rzeźbiarz, filozof i urbanista, w latach 1982–1986 burmistrz Belgradu.
Życiorys
Pochodził z rodziny o tradycjach lewicowych. Był synem krytyka literackiego i dyrektora Teatru Narodowego Milana Bogdanovicia i Milevy z d. Mihajlović. W 1940 rozpoczął studia z zakresu architektury na Uniwersytecie Belgradzkim. W czasie wojny działał w ruchu oporu i przyłączył się do partii komunistycznej. W czasie walk we wschodniej Bośni został ciężko ranny.
Po zakończeniu wojny kontynuował studia architektoniczne, które ukończył w 1950 i rozpoczął pracę jako asystent w Instytucie Urbanizmu. W 1960 uzyskał stopień docenta, a w 1973 profesora. W 1970 objął funkcję dziekana Wydziału Architektury Uniwersytetu Belgradzkiego. Był członkiem Serbskiej Akademii Nauk i Sztuk (SANU), a od 1964 przewodniczącym Jugosłowiańskiego Związku Architektów[1].
W 1982 objął stanowisko burmistrza Belgradu[1]. Jego kandydaturę zgłosił Ivan Stambolić – ówczesny przewodniczący Związku Komunistów Serbii. W ciągu czteroletnich rządów w mieście zorganizował konkurs międzynarodowy na projekt przebudowy Nowego Belgradu – obszaru położonego na lewym brzegu Sawy[2]. W 1986 z poparciem Slobodana Miloševicia został mianowany członkiem Komitetu Centralnego Związku Komunistów Jugosławii. Miał przyjąć to stanowisko pod warunkiem, że nie będzie musiał uczestniczyć w posiedzeniach Komitetu z uwagi na ważniejsze sprawy do zrobienia[3]. W następnym roku skierował liczący ponad 60 stron list do Miloševicia oskarżając go o nacjonalistyczną retorykę i metody stalinowskie. List stał się przyczyną wyrzucenia Bogdanovicia z partii i pogróżek skierowanych przeciwko artyście[3]. W czasie wojny w Jugosławii 1992-1995 z uwagi na postawy antynacjonalistyczne Bogdanović stał celem kampanii oszczerstw w serbskich mediach.
W 1993 przeniósł się wraz z żoną Kseniją do Austrii, gdzie spędził ostatnie lata życia. Zmarł na atak serca w szpitalu w Wiedniu.
Twórczość
Był autorem ponad 20 prac poświęconych współczesnej urbanizacji i kształtowaniu przestrzeni miejskiej. Twórca kilkudziesięciu pomników poświęconych w większości jugosłowiańskim ofiarom II wojny światowej.
Pomnik Kamienny Kwiat w JasenovacuPark Pamięci Rewolucji w Leskovacu
Projekty
1951-1952: Pomnik Żydów ofiar faszyzmu w Belgradzie
2007: Nagroda Carlo Scarpy za projekt Parku Pamięci w Jasenovacu
Pamięć
W 100 rocznicę urodzin Bogdanovicia w bibliotece miejskiej w Belgradzie otwarto wystawę prezentującą dorobek artystyczny rzeźbiarza i architekta[4]. Jego imię nosi jedna z ulic w belgradzkiej dzielnicy Zvezdara.
