PROFILPELAJAR.COM

Bitwa pod Lubrzem
	II wojna północna; potop szwedzki
Czas	28 sierpnia lub 10 września 1656
Miejsce	Lubrze
Terytorium	Wielkopolska
Przyczyna	próba opanowania basenu Morza Bałtyckiego przez Szwedów
Wynik	zwycięstwo wojsk koronnych
Strony konfliktu
Rzeczpospolita Obojga Narodów	Szwecja
Dowódcy
płk Andrzej Karol Grudziński	gen. † Jan Wejhard Wrzesowicz
Siły
ok. 200–500	ok. 800–2000
Straty
nieznane, ale bardzo małe	ok. 500–800 zabitych
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego miejsce bitwy
	Położenie na mapie Polski miejsce bitwy
	52°05′43″N 17°23′21″E/52,095278 17,389167

Bitwa pod Lubrzem – starcie pomiędzy wojskami Rzeczypospolitej Obojga Narodów a szwedzko-niemieckimi w czasie potopu szwedzkiego 28 sierpnia (lub 10 września) 1656 zakończone zwycięstwem sił Rzeczypospolitej.

Sytuacja przed bitwą

Wojska szwedzko-brandenbursko-saskie pod dowództwem gen. Jana Wejharda Wrzesowicza maszerowały jako odsiecz dla załogi oblężonego przez Polaków Kalisza. Oddział ten (w sile 800–2000 ludzi) rozbił obóz pod miejscowością Lubrze, między Jarocinem a Środą. W rejonie tym przebywał niewielki (200–500 osobowy) oddział polski płk. Andrzeja Karola Grudzińskiego, który prowadził walkę podjazdową. Dowódca dowiedział się o nieprzyjacielu od okolicznych chłopów i postanowił dokonać nocnego ataku na jego obozowisko.

Bitwa

W nocy 28 sierpnia Polacy podeszli pod obóz i zlikwidowali 60-osobową straż nocną, przypuszczając następnie główny atak. Zupełnie zaskoczeni Szwedzi i Brandenburczycy stawili minimalny opór i rozpoczęli bezładną ucieczkę do Lubrza oraz na oślep – przez strumień w pola. Spowodowało to, że ustępujący wrogowi liczebnością polscy żołnierze zadali mu dodatkowo podczas tego niekontrolowanego odwrotu znaczne straty. Do niewoli dostał się dowodzący Niemcami pułkownik ze swoim trębaczem, a próbujący uciekać przez pola gen. Wrzesowicz został zabity przez grupę chłopów, którzy nie pozwolili pogrzebać później jego ciała przez kilka dni.

Skutki

W wyniku starcia odsiecz dla załogi Kalisza została całkowicie rozbita i przepędzona. W czasie bitwy zginęło kilkunastu wysokich rangą oficerów i urzędników szwedzkich oraz niemieckich. Poinformowany o klęsce elektor Fryderyk Wilhelm I nakazał odwrót do Torunia innemu oddziałowi, który szedł na Kalisz od północy. Poważniejsze siły nieprzyjacielskie nie dotarły już pod miasto, w wyniku czego garnizon Kalisza poddał się Polakom 8 listopada.