Biblioteka akademicka

Biblioteka akademicka, biblioteka szkoły wyższej[1], in. biblioteka uczelniana, biblioteka uniwersytecka[1]biblioteka naukowa, której organizatorem jest szkoła wyższa i która stanowi jednostkę organizacyjną szkoły wyższej, podobnie jak np. wydział[1].

Jej działania opierają się na wspomaganiu realizacji celów dydaktycznych uczelni poprzez kształcenie umiejętności pracy z tekstem naukowym oraz przekazywanie treści wyznaczonych przez program studiów. Biblioteka stanowi wyodrębnioną strukturę organizacyjną szkoły wyższej[2].

Historia bibliotek akademickich

Pierwsze kolegium z księgozbiorem założył w Paryżu Robert de Sorbon. Wówczas biblioteka podzielona była na część najczęściej używanych ksiąg ("duża książnica"), przytwierdzonych łańcuchami do pulpitów oraz część z księgami wypożyczanymi za kaucją ze względu na ich rzadkość oraz dubletami ("mała książnica"). Drugą ważną biblioteką uczelnianą był Księgozbiór Kolegium w Nawarze.

Przy uniwersytetach powstawały zakłady zajmujące się wytwarzaniem książki: pisarze (bibliographrii), iluminatorzy (rubricatores), pergameniści (pergolamini), introligatorzy (bibliopeges) oraz księgarze (stationarii). Wszystkie zawody związane z wyrobem książki na potrzeby uniwersytetów były poddane ścisłym przepisom i kontroli uczelni. Zachowały się przepisy regulaminowe dla stacjonariuszy w Bolonii z r. 1259 oraz w Paryżu z 1275 i 1323[3].

Polska

W Polsce biblioteki szkół wyższych są bibliotekami publicznymi[1]. Najstarszą biblioteką uniwersytecką w Polsce jest Biblioteka Jagiellońska w Krakowie, założona w 1364; Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie została założona w 1818[1].

 Osobny artykuł: biblioteka naukowa.

W Polsce wykaz bibliotek naukowych prowadzi Biblioteka Narodowa. Bibliotekami naukowymi są biblioteki, których organizatorami są szkoły wyższe, PAN i PAU oraz jednostki badawczo-rozwojowe, a także Biblioteka Narodowa i Zakład Narodowy im. Ossolińskich[4].

Przypisy

  1. a b c d e Encyklopedia współczesnego bibliotekarstwa polskiego. Karol Głombiowski (red.), Bolesław Świderski (red.), Helena Więckowska (red.). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976, s. 38–40, 50–52, 75–76.
  2. Urszula Franas-Mirowska: Organizacja i zarządzanie biblioteką akademicką w kontekście zmian w szkolnictwie wyższym - refleksje ogólne. wrzesień 2007. [dostęp 2013-11-09]. (pol.).
  3. Biblioteki uniwersyteckie. [dostęp 2013-11-09]. (pol.).
  4. Jolanta Stępniak: AKTUALNA SYTUACJA BIBLIOTEK UCZELNIANYCH I NAUKOWYCH. 15 lipca 2007. [dostęp 2013-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-09)]. (pol.).