Australian Football League (AFL), dawniej zwana Victorian Football League (VFL) – najważniejsza liga futbolu australijskiego w Australii. Jest to również najpopularniejsza liga sportowa w tym kraju.
Historia
Victorian Football League (Futbolowa Liga stanu Wiktoria) została założona w 1896 roku w Melbourne. Rozgrywki zainaugurowano rok później między ośmioma założycielami ligi : Carlton, Collingwood, Essendon, Fitzroy, Geelong, Melbourne, Saint Kilda i South Melbourne. Pierwszym mistrzem okazała się drużyna z Essendon. W 1908 roku do rozgrywek dołączyły ekipy: Richmond i University. Drużyna uniwersytecka opuściła rozgrywki po sezonie 1914. W 1925 roku przyjęto trzy nowe ekipy: Footscray, Hawthorn i North Melbourne. Aż do 1986 roku VFL skupiała 12 – w dodatku tych samych – klubów.
Bardzo ważne wydarzenie w historii ligi miało miejsce w 1982 roku, w którym to drużyna z South Melbourne przeniosła swoją siedzibę do Sydney, czyli miasta z innego stanu (Nowa Południowa Walia). Ten rok uważa się za przełomowy w formowaniu się ogólnokrajowych rozgrywek (do tej pory każdy stan posiadał swoje niezależne ligi). W 1987 roku, liga powiększyła się o dwa nowe nie-wiktoriańskie kluby: Brisbane (z Queensland) i zachodnioaustralijski West Coast Eagles z Perth. W 1990 roku oficjalnie VFL zmieniła się w AFL, czyli rozgrywki australijskie. Olbrzymim sukcesem dla AFL był rok 1991, w którym to do rozgrywek dołączył klub z Adelaide, reprezentujący słynącą z separatyzmu futbolową organizację SANFL ze stanu Australia Południowa. Szesnastym klubem ligi został drugi zespół z aglomeracji Perth, reprezentujący miasto portowe Fremantle, który dołączył do AFL w 1994 roku. Przed sezonem 1997, doszło do fuzji klubów z Brisbane i Fitzroy, co zaowocowało przyłączeniem do ligi zasłużonego klubu z Adelajdy – Port Adelaide.
W każdym sezonie między marcem a wrześniem 18 drużyn rozgrywa po 22 ligowe mecze. Każdy z każdym rozgrywa jedno lub dwa spotkania. Drużyny z jednego stanu (wyłączając Wiktorię) zawsze co roku rozgrywają między sobą po dwa mecze. Po ostatniej kolejce sezonu zasadniczego do finałów awansuje 8 najlepszych zespołów.
Faza finałowa
Po rozgrywkach regularnych wszystkie drużyny zostają rozstawione według kolejności w tabeli (numery rozstawienia pozostają niezmienne aż do Wielkiego Finału).
Celem każdej drużyny jest zajęcie jak najlepszego miejsca w ósemce finałowej, bo to (w przeciwieństwie do większości lig amerykańskich) bardzo premiuje drużyny lepsze. Najkorzystniejsze jest zajęcie 1. lub 2. miejsca. W dalszej kolejności warto jest się znaleźć na miejscach 3-4. Jeżeli drużynie nie uda się znaleźć w pierwszej czwórce (co ma ogromne znaczenie), to próbuje zająć miejsce 5. lub 6. Najmniej korzystne są miejsca 7-8. W fazie finałowej pary rozgrywają tylko po jednym meczu (nie ma rewanżów).
Pierwsza runda fazy finałowej (drużyny zapisane jako pierwsze są gospodarzami meczów):
Drużyna 1. gra z drużyną 4.
Drużyna 2. gra z drużyną 3.
Drużyna 5. gra z drużyną 8.
Drużyna 6. gra z drużyną 7.
Druga runda fazy finałowej:
Przegrani z par 1-4 i 2-3 (zwycięzcy tych meczów po pierwszej rundzie automatycznie awansują do rundy trzeciej), podejmują na własnych stadionach zwycięzców par 5-8 i 6-7. Drużyna rozstawiona z lepszym numerem zawsze podejmuje drużynę z gorszym numerem.
Trzecia runda fazy finałowej:
Zwycięzcy z pierwszej rundy, z par 1-4 i 2-3, podejmują na swoich stadionach zwycięzców drugiej rundy, przy czym nie mogą się spotkać ponownie 1. z 4. i 2. z 3. ( w tym wypadku 1. zagra z 3. a 2. z 4.). Zwycięzcy tych meczów zagrają w Wielkim Finale Ligi.
Zawsze jest rozgrywany w ostatnią sobotę września na stadionie Melbourne Cricket Ground mogącym pomieścić 100.000 widzów.
Popularność
Każdy mecz sezonu 2008 gromadził średnio 38,3 tysięcy widzów, co daje lidze AFL trzecie miejsce pod tym względem w świecie, po lidze futbolu amerykańskiego – NFL i piłkarskiej Bundeslidze.
Nagrody i anty-nagroda ligi
Mistrzostwo (Premiership) – za zwycięstwo w Wielkim Finale;
Małe Mistrzostwo (Minor Premiership) – za wygranie sezonu regularnego;
Drewniana łyżka (Wooden spoon) – anty-nagroda za zajęcie ostatniego miejsca w sezonie regularnym;