Atonalność

Atonalność na przykładzie utworu „Mässig” – pierwszej części kompozycji Trzy utwory fortepianowe(inne języki), Op. 11 Arnolda Schönberga
{<c' fis' bes' e'' a'' d'''>1}
Mistyczny akord Aleksandra Skriabina

Atonalność – zasada konstrukcji materiału dźwiękowego, stosowana we współczesnych technikach kompozytorskich; przeciwieństwo tonalności[1][2].

Polega na zniesieniu zależności pomiędzy poszczególnymi dźwiękami i akordami wskutek rezygnacji z centrum tonalnego[2][3]. Atonalność odrzuca porządek tonalny (system funkcyjnego dur–moll) i jego sposób doboru, formowania i wykorzystywania materiału dźwiękowego w sensie zarówno harmonicznym, jak i melodycznym[1][4]. Zmienia budowę akordów, ich traktowanie i łączenie poprzez nadanie samodzielności i równoprawności wszystkim 12 dźwiękom skali równomiernie temperowanej[3][4]. Umożliwia to łączenie ich w dowolne serie i akordy[1], a tym samym zacieranie granic pomiędzy konsonansami i dysonansami[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Lansky 2004 ↓.
  2. ↑ a b Habela 1968 ↓, s. 19.
  3. ↑ a b Chodkowski 1995 ↓, s. 56.
  4. ↑ a b c Chomiński 1990 ↓, s. 336.

Bibliografia