Artykuł hasłowy

Artykuł hasłowy – odrębna, podstawowa jednostka/element zbioru informacyjnego (słownika, leksykonu, encyklopedii lub innego), jednostka leksykograficzna[1][2][3].

W większości encyklopedii i słowników składa się z dwóch części[4]: (1) hasła (wyrazu hasłowego, formy hasłowej, lemy) – wyrazu lub wyrażenia opisywanego (objaśnianego), które nie tylko jest tytułem artykułu[5], lecz przede wszystkim pełni funkcję porządkującą lub funkcję wyszukiwawczą w tym zbiorze informacyjnym[6], oraz (2) tekstu je objaśniającego (treści artykułu), który zawiera informacje dotyczące tego hasła. Mogą to być: informacje gramatyczne, fonetyczne, etymologiczne, kwalifikatory, konteksty użycia (np. zdania, kolokacje, frazeologizmy), (w słownikach dwujęzycznych) ekwiwalenty[7][8][9]. Budowa artykułu hasłowego nazywana jest mikrostrukturą słownika[10].

Jednostka/element zbioru informacyjnego (artykuł hasłowy) jest także, mniej ściśle[11], określana jako hasło[12][13][14][15][16].

Przypisy

  1. ↑ Inny Słownik Języka Polskiego, pod red. M. Bańko, tom 1, WN PWN, 2000, s. 44: artykuł (...) Także jeden z wyodrębnionych tekstów, na jakie dzieli się słownik lub encyklopedia. ...artykuł hasłowy
  2. ↑ A. Wolański, Edycja tekstów, PWN, 2008, s. 355: Szybkie odnalezienie potrzebnej informacji umożliwia charakterystyczna dla encyklopedii i słowników forma podawcza w postaci tzw. artykułów hasłowych, uszeregowanych zazwyczaj alfabetycznie.
  3. ↑ Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, pod red. S. Dubisza, tom 1, WN PWN, 2003, s. XXI: Podstawową jednostką USJP jest - podobnie jak w innych słownikach - artykuł hasłowy.
  4. ↑ A. Wolański, Edycja tekstów, PWN, 2008, s. 355
  5. ↑ Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, pod red. S. Dubisza, tom 1, WN PWN, 2003, s. XXI
  6. ↑ Słownik encyklopedyczny informacji, języków i systemów informacyjno-wyszukiwawczych, oprac. Bożenna Bojar, Wyd. SPB, 2002, s. 76
  7. ↑ Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Krótki leksykon wybranych pojęć leksykograficznych, [w:] Słowniki polsko–niemieckie i niemiecko–polskie. Historia i teraźniejszość. Wołczkowo 2004, s. 10.
  8. ↑ Elżbieta Skorupska-RaczyÅ„ska, Dykcjonarz MichaÅ‚a Amszejewicza na tle nowopolskich sÅ‚owników wyrazów obcych, Gorzów Wielkopolski: PaÅ„stwowa Wyższa SzkoÅ‚a Zawodowa w Gorzowie Wielkopolskim, 2004, s. 15, ISBN 83-89682-20-6 [dostÄ™p 2024-11-30].
  9. ↑ Renata Nadobnik, Elementy leksykograficzne w podrÄ™cznikach do nauczania jÄ™zyka niemieckiego w Polsce, Gorzów: Wydawnictwo PaÅ„stwowej Wyższej SzkoÅ‚y Zawodowej w Gorzowie Wielkopolskim, 2013, s. 11, ISBN 978-83-63134-93-8 [dostÄ™p 2024-11-30].
  10. ↑ R Nadobnik, Elementy leksykograficzne, 2013, s. 14.
  11. ↑ L. Marszałek, Edytorstwo publikacji naukowych, PWN, 1986, s. 255
  12. ↑ L. Marszałek, Edytorstwo publikacji naukowych, PWN, 1986, s. 255, znaczenie 2
  13. ↑ Słownik wydawcy, oprac. B. Kalisz, WNT, 1997, s. 74
  14. ↑ Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, pod red. S. Dubisza, tom 1, WN PWN, 2003, s. 127
  15. ↑ W swojej pracy A. Wolański używa często terminu "hasło" w znaczeniu "artykuł hasłowy", a wyraz hasłowy (formę hasłową) określa jako "tytuł hasła".
  16. ↑ Tadeusz Piotrowski: Zrozumieć leksykografię. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 36 n.