Archeologia Żywa
Archeologia Żywa – czasopismo popularnonaukowe poświęcone archeologii i naukom pokrewnym. Wydawane od 1996 do 1 IV 2012, a następnie od stycznia 2017 r. do dziś[1]. Aktualna siedziba redakcji znajduje się we Wrocławiu.
Założycielem, pierwszym wydawcą i redaktorem naczelnym do 2001 roku był Przemysław Wielowiejski, adiunkt w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego[2]. Jego następcą w latach 2002–2007 był Jan Michalski[3]. W okresie 1996–2012 r. czasopismo omawiało najnowsze odkrycia polskich i zagranicznych archeologów oraz różne zagadnienia historyczne. Zamieszczało wywiady ze znanymi badaczami oraz opisywało, co dzieje się w światowej archeologii. Zamieszczało sprawozdania z imprez archeologicznych z kraju i ze świata.
Na początku czasopismo ukazywało się jako kwartalnik[4], następnie do numeru 1 (59) 2012 jako dwumiesięcznik, a od 2 (60) 2012 jako miesięcznik[5]. Do numeru 2 (21) 2002 „Archeologia Żywa” miała 52 strony i układ dwuszpaltowy, a od 3 (22) 2002 układ trzyszpaltowy i 60 stron. Od nr 2 (42) 2009 magazyn był wydawany w nowej szacie graficznej i miał 64 + 4 strony oraz 8 tys. nakładu. Ostatnim redaktorem naczelnym pierwszego okresu wydawania czasopisma był Błażej Stanisławski.
Po reaktywacji[1] czasopisma (pierwszy numer - 1 (63) 2017) redaktorem naczelnym został Paweł Konczewski[6], pełniąc tę funkcję do końca 2021 r.[7] Siedziba redakcji pozostała we Wrocławiu, nie zmienił się również wydawca. Nowa wersja pisma publikowana jest jako kwartalnik i początkowo miała 88 stron[6]. Od początku 2022 roku obowiązki redaktora naczelnego przejął Radosław Biel[7].
Wraz z nową odsłoną każdy numer czasopisma nosi temat przewodni, któremu poświęcona jest zwykle większa część tworzących go artykułów. Poza tekstami opisującymi różne zagadnienia archeologiczne i historyczne związane z tematem numeru, pojawiają się również artykuły poświęcone najnowszym odkryciom polskich badaczy w kraju i na świecie, miejscom wartym odwiedzenia czy historii archeologii. Od numeru 1 (67) 2018 do 2 (88) 2023 funkcjonował stały cykl tekstów poświęconych tzw. archeokuchni, w których umieszczano przepisy kulinarne bazujące na starożytnych przepisach i archeologii eksperymentalnej[8]. Od numeru 1 (91) 2024 rozpoczęto nowy cykl pt. „Poczet Odtwórców Polskich”, w którym prezentowane są sylwetki postaci z pradziejów i historii odtwarzane przez polskie grupy rekonstrukcyjne[9]. Od pierwszego numeru w 2023 roku zmniejszono o 8 liczbę stron w czasopiśmie, do 80[10]. Rok później, wraz z pierwszym numerem w 2024 roku zwiększono liczbę stron o 4, do 84[11].
Poza tworzeniem czasopisma redakcja zajmuje się również prowadzeniem własnych badań naukowych, a także popularyzacją archeologii w Internecie i na wydarzeniach kulturalnych, w tym organizowanym przez siebie Spotkaniu Miłośników Archeologii Żywej (w skrócie SMAŻ). Co roku redakcja we współpracy z zaproszonymi gośćmi organizuje doroczne podsumowanie najważniejszych odkryć i wydarzeń polskiej archeologii w ramach plebiscytu „Archeologiczne Sensacje”[12]. Redaktor naczelny Radosław Biel jest również pomysłodawcą i prowadzącym cyklu webinarów pt. „Kontekst”[13], do którego zapraszani są polscy archeolodzy i naukowcy z pokrewnych dyscyplin, aby w trakcie internetowej transmisji na żywo przybliżać wyniki swoich badań.
Lista numerów po reaktywacji i ich tematów przewodnich
Po reaktywacji wydano numery o następującej tematyce[14]:
Numer
|
Tytuł
|
Liczba stron
|
1 (63) 2017
|
Powstania, wojny, rebelie
|
88
|
2 (64) 2017
|
Sen, śmierć, zaświaty
|
88
|
3 (65) 2017
|
Nie tylko łopatą
|
88
|
4 (66) 2017
|
Wędrówki ludzi, idei, rzeczy
|
88
|
1 (67) 2018
|
Przyjaźń, miłość, seks
|
88
|
2 (68) 2018
|
Zwierzęta-ludzie. Kto kogo oswoił?
|
88
|
3 (69) 2018
|
Grody, zamki, twierdze
|
88
|
4 (70) 2018
|
100 lat to tak mało
|
88
|
1 (71) 2019
|
Wino, muzyka, śpiew
|
88
|
2 (72) 2019
|
Nie szata zdobi człowieka
|
88
|
3 (73) 2019
|
Skarby, depozyty, unikaty
|
88
|
4 (74) 2019
|
Co skrywają lasy?
|
88
|
1 (75) 2020
|
Zapisane na skałach[15]
|
88
|
2 (76) 2020
|
Tajemnice świętych miejsc
|
88
|
3 (77) 2020
|
Barbarzyńcy
|
88
|
4 (78) 2020
|
Epoka kamienia
|
88
|
1 (79) 2021
|
Epidemie, choroby, patologie
|
88
|
2 (80) 2021
|
Początki miast
|
88
|
3 (81) 2021
|
Mumie, kości, geny
|
88
|
4 (82) 2021
|
Rycerze, dziewice, smoki
|
88
|
1 (83) 2022
|
Jeziora, rzeki, morza
|
88
|
2 (84) 2022
|
Hazard, gry, zabawy
|
88
|
3 (85) 2022
|
Dawne konflikty
|
88
|
4 (86) 2022
|
Polskie odkrycia za granicą
|
88
|
1 (87) 2023
|
Władczynie i władcy
|
80
|
2 (88) 2023
|
Chaty, domy, mieszkania
|
80
|
3 (89) 2023
|
Wielkie szlaki handlowe
|
80
|
4 (90) 2023
|
Za murami
|
80
|
1 (91) 2024
|
Kobiety w przeszłości
|
84
|
Przypisy
- ↑ a b Strona www Archeologii Żywej
- ↑ PrzemysławP. Wielowiejski PrzemysławP., 25 lat Archeologii Żywej! 1996 – 2021 [online], Archeologia Żywa, 12 listopada 2020 [dostęp 2020-11-12] (pol.).
- ↑ BłażejB. Stanisławski BłażejB., Od redakcji, „Archeologia Żywa”, 1 (40), 2008, s. 1 .
- ↑ PrzemysławP. Wielowiejski PrzemysławP., Od wydawcy, „Archeologia Żywa”, 1 (1), 1996, s. 3 .
- ↑ Archeologia Żywa - MIESIĘCZNIK "Archeologia Żywa" [online], www.archeologia.com.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-29] (pol.).
- ↑ a b dane wydawnicze Archeologia Żywa, nr 1(63), 2017 r.
- ↑ a b RadosławR. Biel RadosławR., MagdalenaM. Dulęba MagdalenaM., PawełP. Konczewski PawełP., Archeologia Żywa 1 (83) 2022 [online], Archeologia Żywa, 24 stycznia 2022 [dostęp 2022-02-03] (pol.).
- ↑ Archeologia Żywa, nr 1 (67) 2018; Archeologia Żywa, nr 2 (88) 2023
- ↑ Archeologia Żywa, nr 1 (91) 2024
- ↑ Radosław Biel, Magdalena Dulęba, Paweł Konczewski, Archeologia Żywa 1 (83) 2022 [1], Archeologia Żywa, 24 stycznia 2022 [dostęp 2022-02-03] (pol.)
- ↑ Biel R., 2024: Od redakcji. Archeologia Żywa, nr 1 (91), strona 1.
- ↑ Archeologiczne Sensacje | Najważniejsze odkrycia minionych lat [online], Archeologia Żywa, 8 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-16] (pol.).
- ↑ Kontekst - jedyny taki webinar o archeologii, historii i poszukiwaniach [online], Archeologia Żywa [dostęp 2024-04-16] (pol.).
- ↑ Archiwum na stronie internetowej czasopisma [online] .
- ↑ Numer stworzony dzięki pomocy prof. Andrzeja Rozwadowskiego, który namówił do współpracy światowych specjalistów od sztuki naskalnej tj. Jean Clottes, James David Lewis-Williams, Jo McDonald czy David S. Whitley
Linki zewnętrzne
|
|