Antoni Gruszecki (malarz)

Ten artykuł dotyczy malarza. Zobacz też: Inne osoby o tym imieniu i nazwisku.
Antoni Gruszecki
Ilustracja
A. Gruszecki, Sofonisba, 1793. Оlej, tektura, 33,5 x 25,5 cm (w świetle oprawy); napis u dołu: La Fille de Tancréde. dans sa douleur; Na odwrocie nalepka z odręcznym napisem: Sophonisba /1793
Data urodzenia

1734

Data i miejsce śmierci

1798
Supraśl

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Gruszecki (ur. 1734, zm. 1798 w Supraślu) – malarz, mnich bazyliański z Poczajowa[1]. Profesor Akademii Krakowskiej 1760–1770[2].

Autorz portretów i obrazów religijnych, wykonywanych dla różnych kościołów, m.in. kościoła bernardynów w Grodnie, kościoła w Różanymstoku[3]. Pracował także dla króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, dekorując pałac w Horodnicy i Nowy Zamek w Grodnie[3].

Życiorys

Ojciec jego – również Antoni[4] – pochodził z rodu Gruszeckich herbu Lubicz. Malarstwa uczył się u K. Radziłowskiego oraz Stanisława Stroińskiego we Lwowie[5]. W 1751 wstąpił do klasztoru Bazylianów w Poczajowie.

W 1760 przeniósł się do Krakowa, gdzie posługiwał się nazwiskiem Dombrowski (ukrywał się po wystąpieniu z klasztoru). Po powrocie do zakonu lata 1771–1774 spędził w klasztorze bazylianów w Supraślu, gdzie wykonywał prace malarskie dla miejscowych świątyń. W październiku 1774, podczas pobytu w Supraślu, na twórczość malarską Gruszeckiego zwrócił uwagę król Stanisław August Poniatowski. Gruszecki wstąpił na służbę królewską. Wykonał dekoracje w pałacu w Horodnicy, gdzie przebywał w latach i 1775–1792, Nowym Zamku w Grodnie, a ponadto cykl obrazów ołtarzowych do kościoła bernardynów w Grodnie i bazyliki katedralnej św. Franciszka Ksawerego w Grodnie. Prawdopodobnie w trakcie swojego pobytu w Horodnicy wykonał cykl obrazów dla Kościoła w Różanymstoku, które są mu przypisywane na podstawie podobieństw do obrazów z kościołów w Drohiczynie i Alwerni[3].

W 1792, Gruszecki z powodu choroby, opuścił Grodno i przeniósł się ostatecznie do Supraśla, gdzie nadal malował obrazy.

Przypisy

  1. ↑ Bazylika. [dostęp 2011-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-21)].
  2. ↑ GRUSZECKI Antoni // Ośrodek Dokumentacji Zabytków. — Warszawa: Ministerstwo Kultury i Sztuki, 1969. — Т. XXVI. — S. 109.
  3. ↑ a b c Aneta Kułak, Kościół w Różanymstoku. Zespół ołtarzowy – historia i ikonografia, "Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego", z. 10, Białystok 2004, s. 159-188 (dostępne także na: www.kobidz.com
  4. ↑ ПРОФЕССИОНАЛЬНЫЙ СОЮЗ ХУДОЖНИКОВ РОССИИ, Грушецкий Антон Антонович. [dostęp 2010-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-23)].
  5. ↑ Biogram Gruszeckiego na stronie Connaisseur Kraków

Bibliografia

Literatura dodatkowa

  • A. Ryszkiewicz, Malarz Antoni Gruszecki vel Dombrowski, bazylianin z Supraśla, "Rocznik Białostocki" t. VII, 1967, s. 105-132.
  • Mańkowski T. Antoni Ignacy Dombrowski, malarz krakowski 2 poł. XVIII w. // Sprawozdania z Czynności i Posiedzień Akademii Umiejętności w Krakowie. 1949. № 4;
  • Kuty D.J. Etapy budowy pobernardyńskiego kościoła w Grodnie // Sztuka ziem wschodnich Rzeczypospolitej XVI—XVIII w. Lublin, 2000;
  • Bieliauskas P. Valkininkų bažnyčiairvienuolynas. Trakai, 2004.