Anioł Pański (Tetmajer)

Anioł Pański – wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera[1][2][3], ogłoszony w tomie Poezje. Seria trzecia, wydanym w 1898. Tytuł odwołuje się do modlitwy Anioł Pański, odmawianej powszechnie zwłaszcza na wsi[4]. Utwór składa się z czterech części. Kluczową rolę w jego kompozycji odgrywa pięciowersowy refren[5]:

Na Anioł Pański biją dzwony,
niech będzie Maria pozdrowiona,
niech będzie Chrystus pozdrowiony...
Na Anioł Pański biją dzwony,
w niebiosach kędyś głos ich kona...

Utwór jest napisany jambicznym dziewięciozgłoskowcem[6], często stosowanym przez Tetmajera w jego liryce[7]. Wiersz charakteryzuje się smutnym, przygnębiającym nastrojem[5][8]. Smutek jest przedstawiony za pomocą personifikacji w postaci Osmętnicy, która samotnie chodzi po polach[8]. W ostatniej części obraz ten jest rozwinięty opisem samotnej duszy, która nie może się uwolnić od swojego cierpienia[8].

Idzie samotna dusza polem,
Idzie ze swojem złem i bolem,
Po zbożnym łanie i po lesie,
Wszędy zło swoje, swój ból niesie,
I swoją dolę klnie tułaczą,
I swoje losy klnie straszliwe,
Z ogromną skargą i rozpaczą
Przez zasępioną idzie niwę...


Przypisy

  1. ↑ Kazimierz Przerwa-Tetmajer. culture.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  2. ↑ Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865-1940). dzieje.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  3. ↑ Tetmajer Kazimierz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-04-01].
  4. ↑ Fascynacja ludową obyczajowością w literaturze i sztuce okresu romantyzmu i Młodej Polski. naludowo.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  5. ↑ a b Kazimierz Przerwa-Tetmajer. wiking.edu.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  6. ↑ Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Milośników Języka Polskiego, 2003, s. 102-103. ISBN 83-900829-6-9.
  7. ↑ Lucylla Pszczołowska: Wiersz polski. Zarys historyczny. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 1997, s. 279. ISBN 83-85220-79-8.
  8. ↑ a b c Anna Michalska: Na Anioł Pański. wiadomosci.gazeta.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).

Bibliografia

  • Kazimierz Przerwa-Tetmajer: Poezye. Archive.org, 1900. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).
  • Kazimierz Tetmajer: Poezje wybrane. Wyboru dokonał i wstępem opatrzył Jan Zygmunt Jakubowski. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1969.

Linki zewnętrzne

  • Kazimierz Przerwa-Tetmajer: Anioł Pański. literat.ug.edu.pl. [dostęp 2017-04-01]. (pol.).