Andrej Plenković

Andrej Plenković
Ilustracja
Andrej Plenković (2024)
Data i miejsce urodzenia

8 kwietnia 1970
Zagrzeb

Premier Chorwacji
Okres

od 19 października 2016

Przynależność polityczna

Chorwacka Wspólnota Demokratyczna

Poprzednik

Tihomir Orešković

Odznaczenia
Order „Za zasługi” I klasy (Ukraina)

Andrej Plenković (wym. [ˌǎndreːj ˈplěːnkoʋit͜ɕ]; ur. 8 kwietnia 1970 w Zagrzebiu[1]) – chorwacki prawnik, polityk i dyplomata, minister ds. europejskich, poseł krajowy i eurodeputowany VII i VIII kadencji, od 2016 przewodniczący Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej (HDZ) oraz premier Chorwacji.

Życiorys

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie w Zagrzebiu (1993), a w 2002 na tej samej uczelni studia z zakresu międzynarodowego prawa publicznego i prywatnego. W 2002 uzyskał uprawnienia adwokata. W 1992 sprawował funkcję prezesa zarządu międzynarodowego Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa ELSA. W 1994 rozpoczął pracę jako urzędnik w ministerstwie spraw zagranicznych Chorwacji. W latach 1997–2001 kierował departamentem ds. integracji europejskiej. Od 2002 był zastępcą szefa misji przy Unii Europejskiej w Brukseli, następnie od 2005 zastępcą ambasadora w Paryżu. W latach 2010–2011 w chorwackim rządzie sprawował urząd sekretarza stanu ds. europejskich[2].

W wyborach w 2011 z listy Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej został wybrany w skład Zgromadzenia Chorwackiego[1]. Wszedł w skład obserwatorów w Parlamencie Europejskim VII kadencji[2]. W pierwszych w historii Chorwacji wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2013 uzyskał mandat eurodeputowanego[3]. W 2014 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję[4].

W lipcu 2016 został wybrany na nowego przewodniczącego Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej, zastępując Tomislava Karamarkę[5]. W przedterminowych wyborach we wrześniu tegoż roku ponownie uzyskał mandat posła do Zgromadzenia Chorwackiego, a kierowana przez niego HDZ odniosła wyborcze zwycięstwo[6].

10 października 2016 prezydent Kolinda Grabar-Kitarović desygnowała go na urząd premiera, powierzając mu misję utworzenia nowego rządu[7]. Andrej Plenković zrezygnował w konsekwencji z zasiadania w PE[2]. Koalicję zawiązały HDZ i Most. 19 października 2016 w parlamencie przedstawił skład swojego rządu i jego program[8]. Tego samego dnia Zgromadzenie Chorwackie większością 91 głosów za (przy 45 przeciw i 3 wstrzymujących się) udzieliło nowemu gabinetowi wotum zaufania[9]. W kwietniu 2017 po rozpadzie koalicji zdymisjonowano ministrów z Mostu. Po kilku tygodniach rozmów koalicyjnych partia premiera zawiązała sojusz z Chorwacką Partią Ludową (HNS)[10].

Kolejne wybory parlamentarne w 2020 zakończyły się zwycięstwem HDZ i jej koalicjantów, sam Andrej Plenković z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję[11]. 16 lipca 2020 prezydent Zoran Milanović desygnował go ponownie na premiera. Lider HDZ przedłożył 76 podpisów wspierających go deputowanych, w tym posłów sojuszu skupionego wokół Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej, 8 przedstawicieli mniejszości, a także po 1 pośle HNS i formacji Partia Ludowa – Reformatorzy[12]. Kilka dni później Andrej Plenković przedstawił skład swojego drugiego gabinetu[13]. 23 lipca parlament większością 76 głosów (przy 59 przeciw) zatwierdził nowy rząd dotychczasowego premiera[14].

Kolejne wybory w 2024 również wygrał sojusz skupiony wokół HDZ; urzędujący premier ponownie został wybrany do parlamentu[15]. Jego ugrupowanie zawarło koalicję z prawicowym Ruchem Ojczyźnianym. Poparcie dla jego kolejnego gabinetu zadeklarowało też m.in. kilku posłów mniejszości, łącznie premier zebrał 78 podpisów deputowanych[16]. 17 maja 2024 Zgromadzenie Chorwackie zatwierdziło nowy rząd Andreja Plenkovicia (przy 79 głosach za, 61 przeciw i 1 wstrzymującym się)[17]. W tym samym roku otwierał następnie listę HDZ w wyborach europejskich, w których jego partia zwyciężyła z wynikiem 6 na 12 miejsc; premier zrezygnował jednak z możliwości objęcia mandatu w PE[18].

Odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Profil na stronie Zgromadzenia Chorwackiego. [dostęp 2013-04-20]. (chorw.).
  2. a b c Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2016-10-19].
  3. Potpuni rezultati za izbor članova u Europski parlament iz Republike Hrvatske. izbori.hr, 15 kwietnia 2013. [dostęp 2013-04-16]. (chorw.).
  4. Potpuni rezultati izbora članova u Europski parlament iz Republike Hrvatske. izbori.hr, 26 maja 2014. [dostęp 2014-05-26]. (chorw.).
  5. Andrej Plenković Elected as HDZ President. total-croatia-news.com, 17 lipca 2016. [dostęp 2024-02-13]. (ang.).
  6. Josip Bohutinski: Ovo su novi zastupnici u Saboru: Pogledajte tko je sve prošao. vecernji.hr, 12 września 2016. [dostęp 2016-09-12]. (chorw.).
  7. Centre-right MEP designated Croatia’s prime minister. euobserver.com. [dostęp 2016-10-10]. (ang.).
  8. Merita Arslani: Ovo su ljudi koji će biti u Vladi Andreja Plenkovića. express.hr, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-19]. (chorw.).
  9. SABOR POTVRDIO VLADU 91 zastupnik glasao za, 45 protiv, 3 suzdržana. dnevnik.hr, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-19]. (chorw.).
  10. SABOR IZGLASAO NOVE MINISTRE: S većinom od 78 glasova potvrđeni Štromar, Divjak, Božinović, Kuščević, Ćorić, Bošnjaković i Pavić!. jutarnji.hr, 9 czerwca 2017. [dostęp 2020-07-24]. (chorw.).
  11. Donosimo imena svih novih zastupnika. Pogledajte i koliko su glasova dobili. index.hr, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-06]. (chorw.).
  12. President names Andrej Plenkovic PM-designate, new government to have 16 ministries. croatiaweek.com, 16 lipca 2020. [dostęp 2020-07-24]. (ang.).
  13. Croatian PM announces names of all cabinet ministers. croatiaweek.com, 20 lipca 2020. [dostęp 2020-07-24]. (ang.).
  14. Nakon cjelodnevne rasprave konačno glasanje: 76 zastupnika dalo povjerenje novoj Vladi Andreja Plenkovića. rtl.hr, 23 lipca 2020. [dostęp 2020-07-24]. (chorw.).
  15. Vanja Moskaljov: Za njih ste glasali: Ovo su imena svih izabranih zastupnika za Hrvatski sabor. tportal.hr, 18 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-18]. (chorw.).
  16. Plenkovic hands over 78 signatures to Milanovic. n1info.hr, 10 maja 2024. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  17. Katja Miličić: Sabor approves a third term for Andrej Plenković and a new cabinet. hrt.hr, 17 maja 2024. [dostęp 2024-05-18]. (ang.).
  18. Ovo je 12 zastupnika koji idu u Europski parlament, no moguća je još jedna promjena. dnevnik.hr, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-12]. (chorw.).
  19. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ № 404/2021 Про нагородження А. Пленковича орденом „За заслуги”. president.gov.ua, 23 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-24]. (ukr.).