Alte Danziger Schloßbrauerei

Alte Danziger Schloßbrauerei
Ilustracja
Państwo

 Polska

Siedziba

Gdańsk

Data założenia

po 1657

Data zamknięcia

1913, [1915]

Właściciel

Maria Schielten
Heinrich Behr
Georg Barth
Gottlieb (Gottfried) Bucky
Johann Gottlieb Truhart
Catherina Concordia
Adreas de Ruyter
Johan-Carl Modrzewski
George Klingbeil
Adolph-Ludwig Marck
Friedrich Jacob Stolle
Justina Florentina Stolle
Frederike Louise Mach
Carl Gottlieb Mach
August Wilhelm von Bockelmann
Frederike Louise Mach
Adelgunda Euphrosyna Paleske
Jacob Witt
Ida Augustine Amalie Glaubitz
Heinrich Richard Glaubitz
Heinrich August Glaubitz
Margaretta Friederike Glaubitz

Dane adresowe
Rittergasse (ul. Rycerska) 10
Gdańsk
Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Alte Danziger Schloßbrauerei”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Alte Danziger Schloßbrauerei”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Alte Danziger Schloßbrauerei”
Ziemia54°21′16″N 18°39′35″E/54,354444 18,659722
Tzw. „Dom browarnika” w Gdańsku przy ul. Rycerskiej 10

Alte Danziger Schloßbrauerei (Stary Gdański Browar Zamkowy) – browar w Gdańsku, przy Rittergasse 10 (ul. Rycerska) i Zapfengasse (ul. Czopowa) działający w latach 1657–1915. Budynek po browarze został ujęty w rejestrze zabytków pod nr rej.: A-541 z 3.02.1972[1].

Historia

Założony po 1657 na posesji dzierżawionej od władz Gdańska przez Marię Schielthen, wydzielonej z obszaru tzw. zamczyska, wcześniej zamku krzyżackiego. Zachowany do dziś tzw. „Dom browarnika” wybudowano w miejscu b. fosy zamkowej. W późniejszym okresie browar był wielokrotnie rozbudowywany, należąc kolejno do kilkudziesięciu właścicieli (wymienionych w infoboksie). W „Domu browarnika” początkowo mieszkała rodzina właściciela browaru, następnie jego pracownicy. W 1913 jako Alte Danziger Schloßbrauerei został przejęty przez ówcześnie największy browar w Gdańsku – Danziger Aktien Bierbrauerei, który w 1915 wstrzymał w nim produkcję piwa, do 1929 ograniczając działalność do magazynowania i rozlewania napojów[2] (według innych źródeł, działalność browarniczą zakończono tu wcześniej, prowadząc tu od XIX w. destylację likierów)[3]. W latach 1942–1945 w „Domu browarnika” prowadzona była działalność restauracyjna pod szyldem Zum Schloβbrau (do browaru zamkowego). Choć w 1945 spaleniu uległ dach budynku, zachował się unikatowy budynek „Domu browarnika”, perełka XVIII-wiecznej gdańskiej architektury, m.in. wraz z oryginalną stolarką oraz portalem nad wejściem z dwoma browarnikami. Jest to jedyny, obok Dworu Uphagena przy ul. Długiej, zachowany przykład gdańskiej kamienicy mieszczańskiej[3].

Po II wojnie światowej, do 2010, browar pełnił funkcję mieszkalną. Od 2012 trwały w nim prace konserwatorskie[4][5][6], zintensyfikowane w 2016 przez spółkę Gdańska Infrastruktura Wodno-Kanalizacyjna, będącą od 2014 właścicielem obiektu. Wartość wykonanych prac sięgnęła 9,5 mln zł[3].

Kolejne nazwy

  • F.J. Stolle u. Compagnie 1792–
  • Brauerei J. Witt 1855
  • Brauerei J. Witt Inh. Margarethe Glaubitz
  • Alte Danziger Schloßbrauerei 1865-
  • Alte Schloßbrauerei Genossenschaft mit beschränkter Haftpflicht in Danzig 1909–1913
  • Die Aktiengesellschaft in Firmen Danziger Aktien-Bierbrauerei in Danzig 1913–

Zobacz też

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych. kobidz.pl.
  2. Encyklopedia Gdańska, hasło Browary [online], gedanopedia.pl [dostęp 2021-08-07] (pol.).
  3. a b c Ta kamienica w Gdańsku przetrwała II wojnę światową, a teraz została wyremontowana. Do końca maja można ją zwiedzać za darmo.
  4. Zofia Maciakowska: Studium historyczno-przestrzenne kamienicy mieszczańskiej przy ul. Rycerskiej 10, wchodzącej w skład zabudowań dawnej słodowni, Gdańsk 2010.
  5. Jacek Gzowski, Anna Kriegseisen, Zofia Maciakowska: Historia domu gdańskiego browarnika przy ul. Rycerskiej 10, Studia i materiały do dziejów domu Gdańskiego, cześć 2, Instytut Historii PAN Gdańsk/Warszawa 2011.
  6. www.rycerska10.pl [online], rycerska10.pl [dostęp 2021-08-07].

Bibliografia

  • Zofia Maciakowska: Studium historyczno-przestrzenne kamienicy mieszczańskiej przy ul. Rycerskiej 10, wchodzącej w skład zabudowań dawnej słodowni, Gdańsk 2010
  • Jacek Gzowski, Anna Kriegseisen, Zofia Maciakowska: Historia domu gdańskiego browarnika przy ul. Rycerskiej 10, Studia i materiały do dziejów domu Gdańskiego, cześć 2, Instytut Historii PAN Gdańsk/Warszawa 2011

Linki zewnętrzne