PROFILPELAJAR.COM

Alhambra
*Alhambra, Generalife and Albayzín, Granada*^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Hiszpania
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, III, IV
Numer ref.	314
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1984; na 8. sesji
Dokonane zmiany	1994
	Położenie na mapie Andaluzji Alhambra; Alhambra, Generalife and Albayzín, Granada
	Położenie na mapie Hiszpanii Alhambra; Alhambra, Generalife and Albayzín, Granada
	37°10′37″N 3°35′24″W/37,176944 -3,590000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Alhambra (arab. ‏الحمراء‎ al hamra, dosłownie „czerwona”) – warowny zespół pałacowy w Granadzie w andaluzyjskim regionie Hiszpanii, zbudowany w latach 1232–1273 i rozbudowywany do XIV wieku^[1]. Jej rozbudowa trwała za panowania emirów z dynastii Nasrydów – Jusufa I i Muhammada V^[2]. Alhambra była twierdzą mauretańskich kalifów. W 1984 roku Twierdza Alhambra została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

Historia

Pałac zbudowany w XIII wieku w miejscu pochodzącej z IX wieku fortecy Alcazába po przybyciu uchodźców z podbitej przez wojska katolickie Kordoby^[3].

Alhambra była ostatnim punktem oparcia Arabów w Hiszpanii. Do roku 1492, w którym została zdobyta, była siedzibą emirów Grenady. Przez długi czas służyła za więzienie, później (w XIX w.) została odbudowana z zachowaniem pierwotnego stylu^[4].

15 września 1890 r. w Alhambrze wybuchł trzeci, a zarazem największy w historii pałacu pożar. Ogień dostał się do następujących pomieszczeń: Torre de Comares, Sala de la Barca i do galerii znajdującej się niedaleko Patio de los Leones. Dzięki zaangażowaniu lokalnego malarza Manuela Gómeza-Moreno González pałac udało się odrestaurować^[5].

Architektura

Zabytek arabskiego budownictwa w Europie. Składa się z pałacu z kilkoma dziedzińcami i dekorowanymi salami, Alkazaby, Generalife – letniej rezydencji z ogrodami oraz z samych ogrodów znajdujących się na całym wzgórzu. Wewnątrz jest Patio de los Leones (podwórze lwów) z wodotryskiem opartym na 12 lwach; do dziedzińca tego przylegają 4 sale: jedna z nich, Sala de las Dos Hermanas (sala dwóch sióstr), zwana tak z powodu dwóch jednakowych płyt marmurowych w podłodze. Dziedzińce okolone cienistymi kolumnami; wiele chłodnych zakątków, ogródki z płynącą wodą, na zewnątrz zaś balkony, z których roztaczają się widoki^[4]. Ornamenty przedstawiają wersety Koranu^[6].

Proporcje elementów twierdzy opierają się na następującej zależności matematycznej: podstawą wszystkich elementów (budynków, elewacji) jest kwadrat oraz kolejno tworzone prostokąty o podstawie równej bokowi kwadratu i wysokości równej przekątnej poprzedniej figury. Wysokości kolejnych figur tworzą wtedy ciąg $a,a{\sqrt {2}},a{\sqrt {3}},a{\sqrt {4}},a{\sqrt {5}}\ldots$ ^[7].

Zobacz też

Galeria

Plan of the Palacio Arabe 1889
Ogólny widok pałacu

Fontanna Lwów na dziedzińcu Alhambra
Alhambra (2010)

Przypisy

↑ Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 8. ISBN 83-85001-89-1.
↑ Praca zbiorowa: Sztuka świata. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1990, s. 222. ISBN 83-213-3549-7.
↑ James Harpur, Jennifer Westwood: Legendarne Miejsca. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Świat Książki, 1995, s. 170. ISBN 83-7129-101-9.
↑ ^a ^b Encyklopedia „Ultima Thule”, 1927.
↑ Carolina Molina: Manuel Gómez-Moreno González: El hombre que lo dió todo por Granada. El legado Andalusí, 22 kwietnia 2009. [dostęp 2012-08-08]. (hiszp.).
↑ Lesley Firth (red.): Gdzie jest...?. Kingfisher Books – Ossolineum, 1992, s. 91. ISBN 83-04-03990-7.
↑ Kara Alison, Valerie Falconieri, Angela Kramer, Samuel B. Lupowitz: The Alhambra. 30 kwietnia 2010. [dostęp 2013-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-26)]. (ang.).