Aleksiej Radzijewski

Aleksiej Radzijewski
Алексе́й Ива́нович Радзие́вский
ilustracja
generał armii generał armii
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1911
Humań

Data i miejsce śmierci

30 sierpnia 1979
Moskwa

Przebieg służby
Lata służby

1929–1979

Siły zbrojne

Armia Czerwona
Armia Radziecka

Stanowiska

szef sztabu i p.o. dowódcy 2 Gwardyjskiej Armii Pancernej

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
bitwa o Lublin

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Suworowa I klasy (ZSRR) Order Kutuzowa I klasy (ZSRR) Order Suworowa II klasy (ZSRR) Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonej Gwiazdy Order „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR” III klasy (ZSRR) Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal „Za obronę Moskwy” Medal „Za obronę Kijowa” Medal „Za wyzwolenie Warszawy” Medal „Za zdobycie Berlina” Medal „Weteran Sił Zbrojnych ZSRR” Order Czerwonego Sztandaru (Mongolia - baretka do 1961 roku) Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (wojskowy) Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk

Aleksiej Iwanowicz Radzijewski, Ołeksij Iwanowicz Radzijewski (ros. Алексе́й Ива́нович Радзие́вский, ukr. Олексій Іванович Радзієвський, ur. 31 lipca?/13 sierpnia 1911 w Humaniu, zm. 30 sierpnia 1979 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy ukraińskiego pochodzenia, generał armii, Bohater Związku Radzieckiego (1978).

Życiorys

Po ukończeniu szkoły średniej pracował w fabryce jedwabiu w Humaniu. Od 1929 w Armii Czerwonej, 1931 ukończył szkołę kawalerii i został przyjęty do WKP(b), służył w 49 pułku kawalerii, dowódca plutonu, od 1932 szef sztabu eskadronu, od 1934 dowódca eskadronu, 1938 ukończył Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego w Moskwie, po czym został pomocnikiem szefa Oddziału Sztabu 18 Dywizji Kawalerii Górskiej[potrzebny przypis] Środkowoazjatyckiego Okręgu Wojskowego. Wiosną 1941 ukończył Akademię Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. K. Woroszyłowa w Moskwie i został szefem sztabu 53 Dywizji Kawalerii w Zachodnim Specjalnym Okręgu Wojskowym w stopniu podpułkownika. Od lipca 1941 uczestnik wojny z Niemcami, szef sztabu 53 Dywizji Kawalerii 29 Armii Frontu Zachodniego, brał udział w bitwie pod Smoleńskiem i rajdu na tyły przeciwnika w sierpniu 1941 w składzie grupy kawaleryjskiej generała Lwa Dowatora, później w bitwie pod Moskwą i kontrnatarciu wojsk Frontu Zachodniego, od grudnia 1941 dowódca 2 Gwardyjskiego Korpusu Kawalerii, a od lipca 1942 1 Gwardyjskiego Korpusu Kawalerii na Froncie Zachodnim i Południowo-Zachodnim, od 1942 pułkownik. Uczestnik rajdu kawaleryjskiego na tyłach wroga w rejonie Diemidowa i Duchowszczyny, w marcu 1943 wziął udział w bitwie pod Charkowem, później walk na północnym Dońcu, forsowania Dniepru, zajęcia przez Armię Czerwoną Kijowa, Żytomierza i innych miast. 17 listopada 1943 mianowany generałem majorem.

Generał Radzijewski podczas operacji brzesko-lubelskiej

Od lutego do lipca 1944 i ponownie od stycznia 1945 szef sztabu 2 Armii Pancernej (od listopada 1944: 2 Gwardyjskiej Armii Pancernej) 1 i 2 Frontu Ukraińskiego, od lipca 1944 do stycznia 1945 dowodził tą armią po ciężkim ranieniu dotychczasowego dowódcy Siemiona Bogdanowa. Na czele tej armii uczestniczył w zdobyciu Lublina, Siedlec, Łukowa, Warszawy, Skierniewic, Łowicza, Łodzi, Kutna, Tomaszowa Mazowieckiego, Gostynina i innych polskich miast. Za męstwo i bohaterstwo wykazane podczas operacji wiślańsko-odrzańskiej mianowany generałem lejtnantem (2 listopada 1944) i przedstawiony do odznaczenia Złotą Gwiazdą Bohatera Związku Radzieckiego.

Po wojnie uczestniczył m.in. w szkoleniu kadry oficerskiej, w latach 1945–1947 był szefem sztabu 2 Armii Pancernej, a 1947-1950 dowódcą 2 Armii Zmechanizowanej. Od września 1950 do lipca 1952 głównodowodzący Północnej Grupy Wojsk stacjonującej w Polsce, 1952-1953 dowódca wojsk Turkiestańskiego Okręgu Wojskowego, 1953-1954 dowódca wojsk pancernych i zmechanizowanych Odeskiego Okręgu Wojskowego (3 sierpnia 1953 mianowany generałem pułkownikiem), od maja 1954 do czerwca 1959 dowódca Odeskiego Okręgu Wojskowego, 1959-1968 I zastępca komendanta Akademii Wojskowej im. M. Frunzego, od 1961 profesor. 1968-1969 szef Głównego Zarządu Wojskowych Zakładów Naukowych Ministerstwa Obrony ZSRR, od czerwca 1969 do lutego 1978 komendant Akademii Wojskowej im. M. Frunzego, następnie wojskowy inspektor-doradca Grupy Generalnych Inspektorów Ministerstwa Obrony ZSRR. Od 2 listopada 1972 generał armii.

Za „umiejętne dowodzenie wojskami, liczne przykłady wykazywania męstwa i odwagi w walkach z niemiecko-faszystowskimi najeźdźcami podczas wielkiej wojny ojczyźnianej, wielki wkład w szkolenie i poprawę gotowości bojowej wojsk w okresie powojennym i w związku z 60 rocznicą Radzieckiej Armii i Floty Wojskowo-Morskiej” dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z 21 lutego 1978 otrzymał tytuł i Złotą Gwiazdę Bohatera Związku Radzieckiego. Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 5 kadencji. Pochowany na cmentarzu Nowodziewiczym. Jego imieniem nazwano ulicę w Humaniu.

Odznaczenia

Bibliografia