Adam Bahdaj
Adam Bahdaj
Jan Kot, Dominik Damian
Data i miejsce urodzenia
2 stycznia 1918 Zakopane
Data i miejsce śmierci
7 maja 1985 Warszawa
Narodowość
polska
Dziedzina sztuki
literatura
Ważne dzieła
Odznaczenia
Nagrody
1970Orle Pióro
Grób Adama Bahdaja na Cmentarzu Północnym w Warszawie
Adam Bahdaj , ps. „Jan Kot”, „Dominik Damian” (ur. 2 stycznia 1918 w Zakopanem [1] , zm. 7 maja 1985 w Warszawie ) – polski pisarz prozaik , autor książek dla dzieci i młodzieży[1] , tłumacz z języka węgierskiego [1] .
Uczestnik wojny obronnej 1939 . W czasie II wojny światowej był kurierem tatrzańskim [2] .
Życiorys
Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W czasie studiów pracował jako przewodnik tatrzański [3] . Był uczestnikiem wojny obronnej 1939 , a następnie działaczem Polonii na Węgrzech . W 1945 powrócił do Polski. Był członkiem Koła Literacko-Artystycznego Start[3] . Pod pseudonimem Jan Kot zadebiutował tomem poezji Iskry spod młota . Natomiast powieści sensacyjne pisał jako Dominik Damian.
Znany jest głównie z powieści dla dzieci i młodzieży. W plebiscycie czytelników pisma „Płomyk ” na najpopularniejszego pisarza otrzymał w 1970 „Orle Pióro ”.
Przekładał poezję Lajosa Áprilyego . W 1943 w Budapeszcie został wydany w polskim tłumaczeniu Wybór poezji węgierskiego twórcy[4] [5]
W 1974 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi [6] oraz otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów za całokształt twórczości dla dzieci i młodzieży. Ponadto otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej [7] . Jego utwory przetłumaczono na 21 języków[1] .
Był ojcem Marka Bahdaja , scenarzysty filmowego. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie [8] (kw. E-VIII-5-1-1).
Twórczość
Ich pierwszy start (1949)[9]
Skalista ubocz (1952)[10]
Mały ratownik (1953)[11]
Na śnieżnej trasie (1953)[12]
Przygoda Wojtka (1953)[13]
Narciarski ślad (1954)[14]
Droga przez góry (1956), wspomnienia z młodości[15]
Do przerwy 0:1 (1957)[16] , na jej podstawie powstał serial telewizyjny i film kinowy Paragon gola ; kontynuacja przygód bohaterów to Wakacje z duchami
Historie nie z tego śniegu... (1958)[17]
O siódmej w Budapeszcie (1958)[18]
Order z księżyca (Wydawnictwo Łódzkie , 1959)[19]
Wakacje z duchami (1961)[20] , dalszy ciąg przygód bohaterów Do przerwy 0:1 , na jej podstawie powstał serial telewizyjny (lektura do klasy 6. szkoły podstawowej)
Uwaga! Czarny parasol! (1963)[21]
Podróż za jeden uśmiech (1964)[22] , na jej podstawie powstał serial telewizyjny i film pełnometrażowy [23] .
Smak życia (1965) [24]
Piraci z Wysp Śpiewających (1966)[25] [26]
Kapelusz za sto tysięcy (1966)[27]
Stawiam na Tolka Banana (1966)[28] , na jej podstawie powstał serial telewizyjny [29]
W stronę Kansas City (1969)[30]
Czarne sombrero (1970)[31]
Trzecia granica (1973)[32] , wspomnienia z młodości, na jej podstawie powstał serial telewizyjny [33]
Telemach w dżinsach (1979)[34] , nagroda Srebrne Koziołki w 1981[35] , dalszy ciąg to Gdzie twój dom, Telemachu? , na podstawie obu książek powstał film fabularny W piątą stronę świata [36]
Gdzie twój dom, Telemachu? (1982)[37] , dalszy ciąg Telemacha w dżinsach , w 1984 książka została wpisana na Listę Honorową IBBY [38] [35]
Dan Drewer i Indianie (1985)[39]
Tańczący słoń (1987)[40]
Maski i twarze [41]
Od startu do mety [42]
Po burzy świeci słońce [43]
Nad strumykiem (1956)[44]
Księżycowy koncert (1965)[45]
Najpiękniejsza fotografia (1968)[46]
Malowany ul (1971)[47]
Dla dzieci
Jako Dominik Damian
Nieznajomy z baru Calypso (1959)[58]
Ruda modelka (1959)[59]
Drugie dno (1963)[60]
Portret z paragrafem (1964)[61]
Ekranizacje
Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Adama Bahdaja .
W latach 1988–1992 w łódzkim Se-ma-forze zrealizowano 26 odcinkowy animowany serial lalkowy Mały Pingwin Pik-Pok na podstawie książki Adama Bahdaja. Bohaterem jest pingwinek , który ma dość siedzenia na Wyspie Śniegowych Burz i postanawia zwiedzić świat.
Przypisy
↑ a b c d Tomkowski 2002 ↓ , s. 13.
↑ Trzecia granica w bazie filmpolski.pl
↑ a b Adam Bahdaj | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2020-11-25] (pol. ) .
↑ Áprily Lajos , [w:] Bożena B. Chicińska Bożena B. (red.), Mały Słownik Pisarzy Węgierskich , Warszawa: Wiedza Powszechna, 1977, s. 14 .
↑ Lajos Áprily: Wybór poezji . Kazimiera Iłłakowiczówna, Adam Bahdaj, Stanisław Vincenz (tłum.). Budapeszt: Wydawnictwo Biblioteki Polskiej, 1943, s. •. (pol. ) .
↑ Odznaczenia dla wybitnych twórców i działaczy kultury . „Dziennik Polski ”. Nr 175 (9456), s. 2, 26 lipca 1974.
↑ Kto jest kim w Polsce 1984 . Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 29. ISBN 83-223-2073-6 .
↑ Grób Adama Bahdaja . cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2021-06-14]. (pol. ) .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Ich pierwszy start [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29] .
↑ Skalista ubocz [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ Mały ratownik [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-31] (ang. ) .
↑ Na śnieżnej trasie [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-31] (ang. ) .
↑ Przygody Wojtka [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-31] (ang. ) .
↑ Narciarski ślad – Adam Bahdaj – 5266005752 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-31] (pol. ) .
↑ Droga przez góry Adama Bahdaja [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-31] .
↑ Do przerwy 0:1 Bahdaj 1957 Wydanie I – 8465749769 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-30] (pol. ) .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Historie nie z tego śniegu [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29] .
↑ O siódmej w Budapeszcie – A. Bahdaj 1958 24h wys – 7512845132 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-30] (pol. ) .
↑ Order z księżyca – Prolib Integro [online], integro.bs.katowice.pl [dostęp 2021-01-30] .
↑ Wakacje z duchami – wiek 7+ [online], Kofifi – Miejsce dla Małych i Dużych, 12 kwietnia 2019 [dostęp 2021-01-30] (pol. ) .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Uwaga! Czarny parasol! [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-30] .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Podróż za jeden uśmiech [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-30] .
↑ Podróż za jeden uśmiech [online], filmpolski.pl [dostęp 2021-01-30] (pol. ) .
↑ Smak życia [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ Piraci z Wysp Śpiewających [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-30] (ang. ) .
↑ Piraci z Wysp Śpiewających wydanie pierwsze – Szukaj w Google [online], www.google.com [dostęp 2021-01-30] .
↑ Kapelusz za sto tysięcy Adam Bahdaj 1966 Witz 100 – 7687044525 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ „Stawiam na Tolka Banana” w Teatrze im. Jaracza [online], Onet Olsztyn, 15 grudnia 2012 [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ Stawiam na Tolka Banana [online], filmpolski.pl [dostęp 2021-01-30] (pol. ) .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) W stronę Kansas City [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29] .
↑ Książka. ''Czarne sombrero'' rok wyd. 1970 7523953173 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ Trzecia granica 1-4 – Adam Bahdaj [online], Allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ Trzecia granica [online], filmpolski.pl [dostęp 2021-01-30] (pol. ) .
↑ Telemach w dżinsach – Adam Bahdaj 1979 – 7046875872 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ a b Adam Bahdaj – Wydawnictwo „Nasza Księgarnia” [online], nk.com.pl [dostęp 2021-01-30] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-30] .
↑ W piątą stronę świata [online], filmpolski.pl [dostęp 2021-01-30] (pol. ) .
↑ Gdzie twój dom Telemachu? – A. Bahdaj 1982 – 7405879646 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ Adam Bahdaj [online], timenote.info [dostęp 2021-01-30] (pol. ) .
↑ Dan Drewer i Indianie – A. Bahdaj 1985 – 7058367594 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Tańczący słoń [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29] .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Maski i twarze [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29] .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Od startu do mety [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29] .
↑ A. Bahdaj. Po burzy świeci słońce – 9081700851 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol. ) .
↑ Nad strumykiem [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-28] (ang. ) .
↑ Księżycowy koncert w katalogu WWW Biblioteki Narodowej . [dostęp 2016-10-26].
↑ Najpiękniejsza fotografia Poczytaj Mi Mamo Bahdaj [online], Allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Malowany ul [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-28] .
↑ Festyn w Bławatkowie [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Przygody srebrnej piłki [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-28] .
↑ Wąsik, Adam Bahdaj [Warszawa 1964] – 6418138381 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ O piracie Rum-Barbari i o czymś jeszcze [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-28] (ang. ) .
↑ Pilot i Ja Adam Bahdaj *Pierwsze Wydanie 1967 r. – 7865420930 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ Wielki wyścig (1967) – Adam Bahdaj – książka [online], vivarium.com.pl [dostęp 2021-01-28] .
↑ Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Mały pingwin Pik Pok [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-28] .
↑ Adam Bahdaj O małej spince i dużym pstrągu [online], Allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ Podróż w nieznane – Adam Bahdaj 1972 24h wys – 7410856682 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ Pan Piramido z trzynastego piętra [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ Dominik Damian Bahdaj Nieznajomy z baru Calypso – 7691933568 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ Ruda modelka – Dominik Damian – 25.00 zł. – Tezeusz.pl [online], tezeusz.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
↑ Drugie dno w katalogu WWW Biblioteki Narodowej . [dostęp 2016-10-26].
↑ Portret z paragrafem [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-28] (pol. ) .
Bibliografia
Dla młodzieży
Dla dzieci
Poczytaj mi mamo
Dominik Damian
Ekranizacje
Identyfikatory zewnętrzne: