Adam Bahdaj

Adam Bahdaj
Jan Kot, Dominik Damian
Data i miejsce urodzenia

2 stycznia 1918
Zakopane

Data i miejsce śmierci

7 maja 1985
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej
Nagrody

1970
Orle Pióro

Grób Adama Bahdaja na Cmentarzu Północnym w Warszawie

Adam Bahdaj, ps. „Jan Kot”, „Dominik Damian” (ur. 2 stycznia 1918 w Zakopanem[1], zm. 7 maja 1985 w Warszawie) – polski pisarz prozaik, autor książek dla dzieci i młodzieży[1], tłumacz z języka węgierskiego[1].

Uczestnik wojny obronnej 1939. W czasie II wojny światowej był kurierem tatrzańskim[2].

Życiorys

Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W czasie studiów pracował jako przewodnik tatrzański[3]. Był uczestnikiem wojny obronnej 1939, a następnie działaczem Polonii na Węgrzech. W 1945 powrócił do Polski. Był członkiem Koła Literacko-Artystycznego Start[3]. Pod pseudonimem Jan Kot zadebiutował tomem poezji Iskry spod młota. Natomiast powieści sensacyjne pisał jako Dominik Damian.

Znany jest głównie z powieści dla dzieci i młodzieży. W plebiscycie czytelników pisma „Płomyk” na najpopularniejszego pisarza otrzymał w 1970 „Orle Pióro”.

Przekładał poezję Lajosa Áprilyego. W 1943 w Budapeszcie został wydany w polskim tłumaczeniu Wybór poezji węgierskiego twórcy[4][5]

W 1974 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[6] oraz otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów za całokształt twórczości dla dzieci i młodzieży. Ponadto otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej[7]. Jego utwory przetłumaczono na 21 języków[1].

Był ojcem Marka Bahdaja, scenarzysty filmowego. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie[8] (kw. E-VIII-5-1-1).

Twórczość

  • Nad strumykiem (1956)[44]
  • Księżycowy koncert (1965)[45]
  • Najpiękniejsza fotografia (1968)[46]
  • Malowany ul (1971)[47]

Dla dzieci

Jako Dominik Damian

  • Nieznajomy z baru Calypso (1959)[58]
  • Ruda modelka (1959)[59]
  • Drugie dno (1963)[60]
  • Portret z paragrafem (1964)[61]

Ekranizacje

 Z tym tematem związana jest kategoria: Filmowe adaptacje utworów Adama Bahdaja.

W latach 1988–1992 w łódzkim Se-ma-forze zrealizowano 26 odcinkowy animowany serial lalkowy Mały Pingwin Pik-Pok na podstawie książki Adama Bahdaja. Bohaterem jest pingwinek, który ma dość siedzenia na Wyspie Śniegowych Burz i postanawia zwiedzić świat.

Przypisy

  1. a b c d Tomkowski 2002 ↓, s. 13.
  2. Trzecia granica w bazie filmpolski.pl
  3. a b Adam Bahdaj | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2020-11-25] (pol.).
  4. Áprily Lajos, [w:] Bożena Chicińska (red.), Mały Słownik Pisarzy Węgierskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1977, s. 14.
  5. Lajos Áprily: Wybór poezji. Kazimiera Iłłakowiczówna, Adam Bahdaj, Stanisław Vincenz (tłum.). Budapeszt: Wydawnictwo Biblioteki Polskiej, 1943, s. •. (pol.).
  6. Odznaczenia dla wybitnych twórców i działaczy kultury. „Dziennik Polski”. Nr 175 (9456), s. 2, 26 lipca 1974. 
  7. Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 29. ISBN 83-223-2073-6.
  8. Grób Adama Bahdaja. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2021-06-14]. (pol.).
  9. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Ich pierwszy start [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29].
  10. Skalista ubocz [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  11. Mały ratownik [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-31] (ang.).
  12. Na śnieżnej trasie [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-31] (ang.).
  13. Przygody Wojtka [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-31] (ang.).
  14. Narciarski ślad – Adam Bahdaj – 5266005752 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-31] (pol.).
  15. Droga przez góry Adama Bahdaja [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-31].
  16. Do przerwy 0:1 Bahdaj 1957 Wydanie I – 8465749769 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  17. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Historie nie z tego śniegu [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29].
  18. O siódmej w Budapeszcie – A. Bahdaj 1958 24h wys – 7512845132 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  19. Order z księżyca – Prolib Integro [online], integro.bs.katowice.pl [dostęp 2021-01-30].
  20. Wakacje z duchami – wiek 7+ [online], Kofifi – Miejsce dla Małych i Dużych, 12 kwietnia 2019 [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  21. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Uwaga! Czarny parasol! [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-30].
  22. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Podróż za jeden uśmiech [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-30].
  23. Podróż za jeden uśmiech [online], filmpolski.pl [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  24. Smak życia [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  25. Piraci z Wysp Śpiewających [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-30] (ang.).
  26. Piraci z Wysp Śpiewających wydanie pierwsze – Szukaj w Google [online], www.google.com [dostęp 2021-01-30].
  27. Kapelusz za sto tysięcy Adam Bahdaj 1966 Witz 100 – 7687044525 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  28. „Stawiam na Tolka Banana” w Teatrze im. Jaracza [online], Onet Olsztyn, 15 grudnia 2012 [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  29. Stawiam na Tolka Banana [online], filmpolski.pl [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  30. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) W stronę Kansas City [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29].
  31. Książka. ''Czarne sombrero'' rok wyd. 1970 7523953173 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  32. Trzecia granica 1-4 – Adam Bahdaj [online], Allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  33. Trzecia granica [online], filmpolski.pl [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  34. Telemach w dżinsach – Adam Bahdaj 1979 – 7046875872 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  35. a b Adam Bahdaj – Wydawnictwo „Nasza Księgarnia” [online], nk.com.pl [dostęp 2021-01-30] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-30].
  36. W piątą stronę świata [online], filmpolski.pl [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  37. Gdzie twój dom Telemachu? – A. Bahdaj 1982 – 7405879646 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  38. Adam Bahdaj [online], timenote.info [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  39. Dan Drewer i Indianie – A. Bahdaj 1985 – 7058367594 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  40. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Tańczący słoń [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29].
  41. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Maski i twarze [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29].
  42. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Od startu do mety [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-29].
  43. A. Bahdaj. Po burzy świeci słońce – 9081700851 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-29] (pol.).
  44. Nad strumykiem [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-28] (ang.).
  45. Księżycowy koncert w katalogu WWW Biblioteki Narodowej. [dostęp 2016-10-26].
  46. Najpiękniejsza fotografia Poczytaj Mi Mamo Bahdaj [online], Allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  47. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Malowany ul [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-28].
  48. Festyn w Bławatkowie [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  49. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Przygody srebrnej piłki [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-28].
  50. Wąsik, Adam Bahdaj [Warszawa 1964] – 6418138381 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  51. O piracie Rum-Barbari i o czymś jeszcze [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-28] (ang.).
  52. Pilot i Ja Adam Bahdaj *Pierwsze Wydanie 1967 r. – 7865420930 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  53. Wielki wyścig (1967) – Adam Bahdaj – książka [online], vivarium.com.pl [dostęp 2021-01-28].
  54. Bahdaj Adam (ps. Damian Dominik) Mały pingwin Pik Pok [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-28].
  55. Adam Bahdaj O małej spince i dużym pstrągu [online], Allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  56. Podróż w nieznane – Adam Bahdaj 1972 24h wys – 7410856682 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  57. Pan Piramido z trzynastego piętra [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  58. Dominik Damian Bahdaj Nieznajomy z baru Calypso – 7691933568 – oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  59. Ruda modelka – Dominik Damian – 25.00 zł. – Tezeusz.pl [online], tezeusz.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).
  60. Drugie dno w katalogu WWW Biblioteki Narodowej. [dostęp 2016-10-26].
  61. Portret z paragrafem [online], nakanapie.pl [dostęp 2021-01-28] (pol.).

Bibliografia