|
Acetonitryl
Acetonitryl
|
|
| Nazewnictwo
|
|
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
| PIN
|
acetonitryl[1]
|
| inne
|
etanonitryl[1]
|
| Inne nazwy i oznaczenia
|
| cyjanometan, cyjanek metylu, ACN, AC
|
|
| Ogólne informacje
|
| Wzór sumaryczny
|
C2H3N
|
| Inne wzory
|
CH
3CN, CH
3−C≡N, MeCN
|
| Masa molowa
|
41,05 g/mol
|
| Wygląd
|
przezroczysta, bezbarwna ciecz[2]
|
| Identyfikacja
|
| Numer CAS
|
75-05-8
71635-16-0 (znakowany 3
H)
7183-56-4 (znakowany 14
C)
|
| PubChem
|
6342
|
|
|
| InChI
|
InChI=1S/C2H3N/c1-2-3/h1H3
|
| InChIKey
|
WEVYAHXRMPXWCK-UHFFFAOYSA-N
|
|
| Właściwości
|
|
|
| Gęstość
|
| 0,7857 g/cm³ (20 °C)[3]; ciecz
|
|
|
| Rozpuszczalność w wodzie
|
681 g/kg (−3 °C)[5]
464 g/kg (−10 °C)[5]
|
| w innych rozpuszczalnikach
|
mieszalny z etanolem, acetonem[2], eterem dietylowym, benzenem, CCl
4[3]
|
|
|
| Temperatura topnienia
|
−44 °C[3]
|
| Temperatura wrzenia
|
81,6 °C[3]
|
| Punkt krytyczny
|
272,32 °C[6]; 4,88 MPa[6]; 0,237 g/cm³[6]
|
| logP
|
−0,34[4]
|
| Współczynnik załamania
|
1,3442 (589 nm, 30 °C)[3]
|
| Lepkość
|
0,369 mPa·s[7]
|
| Napięcie powierzchniowe
|
28,66 mN/m (25 °C)[8]
25,51 mN/m (50 °C)[8]
|
|
|
|
| Niebezpieczeństwa
|
| Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2024-05-10]
|
|
|
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
|
| Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[10] z uzupełnieniem na podstawie karty charakterystyki[11]
|
|
|
|
|
| Zwroty H
|
H225, H302, H312, H319, H332
|
| Zwroty P
|
P210, P280, P301+P312, P303+P361+P353, P304+P340+P311, P305+P351+P338[11]
|
|
|
| NFPA 704
|
Na podstawie
podanego źródła[12]
|
|
|
|
|
| Temperatura zapłonu
|
6 °C[7]
|
| Temperatura samozapłonu
|
524 °C[7]
|
| Granice wybuchowości
|
3,0–16,0%[7]
|
| Numer RTECS
|
AL7700000
|
| Dawka śmiertelna
|
LD50 2460 mg/kg (szczur, doustnie)
|
|
| Podobne związki
|
| Podobne związki
|
akrylonitryl, propanonitryl, benzonitryl, kwas octowy, acetamid, aminoacetonitryl, propyn, cyjanamid
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
|
Acetonitryl, cyjanometan, CH
3C≡N – organiczny związek chemiczny, najprostszy nitryl (nitryl kwasu octowego). Acetonitryl jest łatwopalny, ma eterowy zapach, bez ograniczeń miesza się z wodą. Jest mało reaktywny dlatego jest popularnie stosowany jako rozpuszczalnik m.in. w chromatografii (LC, HPLC), elektrochemii, syntezie organicznej i nieorganicznej. Acetonitryl jest szkodliwy dla zdrowia. Jest stosowany do otrzymywania poliacetonitrylu.
Przypisy
- ↑ a b Henri A.H.A. Favre Henri A.H.A., Warren H.W.H. Powell Warren H.W.H., Nomenclature of Organic Chemistry. IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013, wyd. 1, Royal Society of Chemistry, International Union of Pure and Applied Chemistry, 2014, s. 902, DOI: 10.1039/9781849733069, ISBN 978-0-85404-182-4 (ang.).
- ↑ a b Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
- ↑ a b c d e Haynes 2014 ↓, s. 3-6.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 5-196.
- ↑ a b Haynes 2014 ↓, s. 5-156.
- ↑ a b c Haynes 2014 ↓, s. 6-59.
- ↑ a b c d Haynes 2014 ↓, s. 15-13.
- ↑ a b Haynes 2014 ↓, s. 6-182.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 9-53.
- ↑ acetonitrile, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2024-05-10] (ang.).
- ↑ a b Acetonitryl (nr 271004) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2016-03-25]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Acetonitrile (nr 14261) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2016-03-25]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
Bibliografia
|
|
