50 groszy 1938 Duże cyfry 50

50 groszy 1938 Duże cyfry 50
Ilustracja
Państwo

 Polska

Emitent

Mennica Państwowa

Typ monety

moneta próbna kolekcjonerska

Nominał

50 groszy

Rocznik

1938

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

200 szt.

Projektant

awers – J.Aumiller
rewers – medaliernia Mennicy Państwowej

Opis fizyczny
Masa

4,92 g

Średnica

24,5 mm

Materiał

żelazo niklowane

Rant

gładki

Stempel

zwykły

XXI w. replika

50 groszy 1938 Duże cyfry 50 – próbna moneta okresu złotowego II Rzeczypospolitej, przygotowana jako propozycja wzoru monety pięćdziesięciogroszowej na wypadek spodziewanej wojny[1][2][3].

Rys historyczny

Pod koniec drugiego dziesięciolecia XXI w. wśród monet II Rzeczypospolitej[4] znane są wzory 10-, 20- i 50-groszówek z datą 1938 planowanych na wpadek wybuchu spodziewanej wojny[5]. Dla wszystkich trzech groszowych nominałów niklowych przygotowano projekty „wojenne” różniące się jedynie datą roczną umieszczoną na awersie – 1938 zamiast 1923 jak na monetach obiegowych[6]. Ponieważ w 1927 r. wprowadzono nowy wzór godła państwa (Dz.U. z 1927 r. nr 115, poz. 980), jedną z propozycji była również zmiana awersu, tak aby rysunek orła był zgodny z obowiązującym w latach trzydziestych XX w. prawem. Projektantem nowej głównej strony monet groszowych był Józef Aumiller[7].

Przy niezmienionym rewersie w stosunku do monet będących w obrocie od 1924 r., z nowym awersem Aumillera, wybito próbne 20- i 50-groszówki[7], z których ostatecznie jedynie 50-groszówka doczekała się milionowej emisji przeznaczonej do obiegu[8].

Wraz z pracami nad nowym awersem pojawiła się również propozycja zmiany rewersu. Tak w medalierni mennicy powstał nowy projekt rewersu 50-groszówki – mocno uproszczonego w stosunku do krążącej w obiegu – pozostawiono jedynie cyfry nominału „50” i napis „GROSZY”[3].

Awers

Na tej stronie pośrodku umieszczono godło – orła w koronie o wzorze zgodnym z ustawą z 27 grudnia 1927 r., dookoła w otoku napis: „RZECZPOSPOLITA POLSKA”, pod orłem rok: „♦ 1938 ♦”, pod łapą orła z prawej strony herb Kościesza – znak mennicy w Warszawie[3].

Rysunek awersu jest identyczny jak na monetach 50 groszy 1938[9].

Rewers

Na tej stronie umieszczono duże cyfry nominału „50”, poniżej napis: „GROSZY”, a pod nim wygięty w lekkim łuku wypukły napis „PRÓBA”[3].

Opis

Próbna 50-groszówka ze starym orłem
w brązie
w żelazie

Monetę wybito na krążku o średnicy 24,5 mm, z rantem gładkim, w żelazie niklowanym, w nakładzie 200 sztuk[1].

Odmiany

Istnieją również odbitki w[1]:

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 113, ISBN 978-83-87355-65-4.
  2. ↑ Czesław Kamiński, Ilustrowany katalog monet polskich 1916–1975, wyd. IV poprawione i uzupełnione, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1976, s. 69.
  3. ↑ a b c d Czesław Kamiński, Ilustrowany katalog monet polskich 1916–1977, wyd. V poprawione i uzupełnione, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 78.
  4. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 16–60, 64–278, ISBN 978-83-87355-65-4.
  5. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 90, 94, 106–113, ISBN 978-83-87355-65-4.
  6. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 90, 94, 106–108, ISBN 978-83-87355-65-4.
  7. ↑ a b Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 94, 109–113, ISBN 978-83-87355-65-4.
  8. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 29, ISBN 978-83-87355-65-4.
  9. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 125, 169, ISBN 83-87355-37-2.

Bibliografia