48 stron – humorystyczny komiks autorstwa Tobiasza Piątkowskiego (scenariusz) i Roberta Adlera (scenariusz i rysunki).
Edycje
Komiks pierwotnie ukazywał się w odcinkach w miesięczniku Reset[1] (po raz pierwszy w numerze 2 z 2000)[2]. Materiał ten zebrano w albumie 48 stron, który ukazał się w 2001 nakładem wydawnictwa Mandragora[2]. Serię kontynuowano na łamach Resetu, a po jego zamknięciu w 2001 – w magazynach Świat Filmu i Super Gra[2]. Te epizody znalazły się w albumie Drugie 48 stron, który ten sam wydawca opublikował w 2003. W tym samym roku ukazał się jeszcze zeszyt Prawie 48 stron: Franky Krova, w kolejnych latach Prawie 48 stron: Maciek/Komiks: Rewelacja (2004) i Kolejne prawie 48 stron: Kij Bij (2006). Nie były one poprzedzane edycjami prasowymi[2].
Pierwszy album doczekał się wersji rozszerzonej pod tytułem Gołota vs Predator (2002)[2] (tytułowa historia była debiutem duetu autorów na łamach pisma Reset[3]), następnie edycji ze zmienioną (czarno-białą) okładką jako 48 stron - Biały kruk (2003). Dwa pierwsze albumy wydano także wspólnie w rozszerzonej wersji jako 48 stron 1 & 2 (2005)[2]
Fabuła
Głównymi bohaterami komiksu są dwaj policjanci - czarnoskóry Górsky i biały Butch pracujący w Warszawie przyszłości[2][4]. Są bohaterami historyjek obrazkowych, a pewnego dnia otrzymują polecenie: w ciągu 48 stron mają odnaleźć sensu komiksu, w którym występują[2][5]. Od drugiego albumu wspiera ich pomocnik Jerry, były bohater komiksu z sensem[6][7]. od zeszytu Prawie 48 stron: Maciek/Komiks: Rewelacja pojawia się Maciek, policjant zmieniony w atrakcyjną kobietę[8][9].
Tytuł serii nawiązuje do filmu 48 godzin i przeciętnej objętości albumu komiksowego, imiona głównych bohaterów - do nazwisk bohaterów serialu Starsky i Hutch (chociaż oni sami przypominają dwójkę bohaterów filmu Zabójcza broń)[2].
W pierwszym albumie odwoływano się m.in. do serii Star Trek, Gwiezdne wojny oraz cyklu o Jamesie Bondzie, filmów Obcy – decydujące starcie, Siedem, Łowca androidów, Pulp Fiction, komiksu Lobo, czy seriali Beavis i Butt-head i Millennium[2][3][4]. W drugim żartowano m.in. z filmów Łowca jeleni, Przyczajony tygrys, ukryty smok, komiksów Sin City, Thorgal, Ghost in the Shell i Kapitan Żbik[2], w zeszycie Prawie 48 stron: Franky Krova nawiązywano przede wszystkim do Funky Kovala, w Prawie 48 stron: Maciek/Komiks: Rewelacja do Matrixa, w Kolejne prawie 48 stron: Kij Bij do filmu Kill Bill[2]
Interpretacje i odbiór
Autorzy nawiązywali w żartobliwej formie do licznych dzieł kultury popularnej, zaś rysownik imitował styl innych autorów komiksów[2][4]. Robert Adler i Tobiasz Piątkowski stosowali przy tym liczne aluzje, kalambury, grę słów, czy dowcipy oparte o kontrast pomiędzy obrazem a tekstem[3][4]. W ocenie Mateusza Zapały była to doskonała seria campowa[10]. Jerzy Szyłak nazwał komiks "prześmiewczą opowieścią"[11] Sam autor scenariusza ocenił dzieło jako "komiks pastiszowy"[4].
Seria była jednym z najpopularniejszych wydawnictw komiksowych początku XXI wieku[2]. i sukcesem wydawniczym wydawnictwa Mandragora[12][13]. Esensja zaliczyła 48 stron do najlepszych komiksów pięciolecia (2000-2005)[14]. Pozytywne recenzje lub wzmianki opublikowano także w Gazecie Wyborczej, gdzie dostrzeżono "popis inteligentnego dowcipu"[4] i tygodniku Wprost, w którym Wiesław Chełminiak nazwał album "brawurowym pastiszem amerykańskiego kina akcji"[5].
Przypisy
- ↑ Damian Lesicki Rynek komiksu w Polsce po 1989 roku, s. 71
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Adam Rusek Leksykon polskich bohaterów i serii komiksowych, wyd. Biblioteka Narodowa, Warszawa 2007, s. 64-65
- ↑ a b c Marcin Herman W poszukiwaniu straconego sensu (Robert Adler, Tobiasz Piątkowski „48 stron” - recenzja)
- ↑ a b c d e f t, 48 stron [online], wyborcza.pl, 22 maja 2002 [dostęp 2024-03-04] .
- ↑ a b WiesławW. Chełminiak WiesławW., Komiksomania [online], Wprost, 14 lipca 2002 [dostęp 2024-03-04] (pol.).
- ↑ Marcin Lorek Dwa oblicza duetu Adler/Piątkowski (Robert Adler, Tobiasz Piątkowski „Drugie 48 stron”, Robert Adler, Tobiasz Piątkowski „Status 7: Overload” - recenzja)
- ↑ Drugie 48 stron, w: KZ. Magazyn miłośników komiksu, nr 16-17/mazec-kwiecień 2003
- ↑ Michał R. Wiśniewski Dzień niesnaski (Robert Adler, Tobiasz Piątkowski „Prawie 48 stron: Maciek (Komix Rewelacja)” - recenzja)
- ↑ Agnieszka Szady The sens komiksu is out there… (Robert Adler, Tobiasz Piątkowski „Kolejne prawie 48 stron: Kij Bij” - recenzja}
- ↑ Mateusz Zapała Boom komiksowy. Polski rynek historii obrazkowych w latach 2000-2003, w: iNFOTEZY Wol. 1, Nr 1 (2011), s. 87
- ↑ Jerzy Szyłak Komiks polski „w horyzoncie literatury”, w: Między sztuką a codziennością. W stronę nowej syntezy (1), wyd. Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2016, s. 260
- ↑ Jan Lorek „Praca sprawiała mi wiele frajdy”. O Mandragorze po latach - wywiad z Przemysławem Wróblem
- ↑ Hubert Ronek Komiks w Polsce w latach 1989-2003 i jego wartości edukacyjne, s. 52
- ↑ Jubileusz: Ranking Esensji – najlepsze komiksy pięciolecia