1,1,1,3,3,3-Heksafluoropropan

1,1,1,3,3,3-Heksafluoropropan
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C3H2F6

Inne wzory

CF3CH2CF3

Masa molowa

152,04 g/mol

Wygląd

bezbarwny, bezwonny gaz

Identyfikacja
Numer CAS

690-39-1

PubChem

57517061

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

1,1,1,3,3,3-Heksafluoropropan – organiczny związek chemiczny z grupy halogenoalkanów, pochodna propanu, w której obie grupy metylowe CH3 zostały całkowicie podstawione atomami fluoru. Stosowany jako gazowy środek gaśniczy do gaszenia pożarów grupy A (ciała stałe), B (ciecze łatwopalne) i C (gazy łatwopalne) oraz urządzeń pod napięciem do 110 kV. Należy do grupy chlorowcopochodnych węglowodorów – najskuteczniejszych obecnie środków gaśniczych (po wycofaniu z powszechnego użytku halonów ze względu na szkodliwe oddziaływanie na atmosferę – postanowienia Protokołu Montrealskiego[5]). FE-36 gasi pożar utrudniając rozwój płomienia poprzez odbiór ciepła oraz przerwanie łańcucha reakcji rodnikowych podtrzymujących spalanie. Zaliczany do grupy czystych środków gaśniczych – po wyzwoleniu odparowuje z gaszonych powierzchni, nie pozostawiając osadów (chwilowy efekt zamglenia wskutek skroplenia pary wodnej). Urządzenia gaśnicze z FE-36 mogą skutecznie zabezpieczać m.in. serwerownie, centra telekomunikacyjne, akumulatorownie, zbiory muzealne i archiwalne.

Nazwy handlowe: FE-36 (produkt firmy DuPont), HFC 236fa, R 236fa, Refrigerant 236fa,AG-G-68263. Inne nazwy: heksafluoropropan, bis(trifluorometylo)metan, 2,2-dihydroperfluoropropan

Właściwości

  • Wzór sumaryczny: C3H2F6 (CF3CH2CF3);
  • Masa molowa: 152,04 g/mol;
  • Temp. wrzenia: −1,0 °C[2];
  • Temp. krzepnięcia: −93,6 °C[2];
  • Temperatura krytyczna: 412,44 K (139,29 °C)[3];
  • Gęstość w warunkach pokojowych (25 °C, 1013,25 hPa) 6,430 kg/m³[1];
  • Ciśnienie krytyczne: 3200 kPa[1][3];
  • Stężenie gaszące w palniku: 6,3% obj.;
  • Właściwości fizyczne: gaz bezbarwny, bezwonny, w temperaturze pokojowej magazynowany w stanie ciekłym, wyzwalany jako gaz, niskociśnieniowy, odparowuje po użyciu, nie przewodzi prądu (nie zagraża urządzeniom elektronicznym[6]), nie koroduje.

Bezpieczeństwo

  • ODP (potencjał niszczenia ozonu) – 0;
  • GWP (wpływ na ocieplenie klimatu) – 6300 jednostek na 100 lat według raportu UNFCCC lub 9810 j. na 100 lat według raportu IPCC (w porównaniu CO2 = 1);
  • NOAEL (najwyższe stężenie, przy którym nie jest obserwowane szkodliwe oddziaływanie na człowieka) – 10%[7];
  • LOAEL (najniższe stężenie, przy którym stwierdzono niekorzystne oddziaływanie na człowieka) – 15%;
  • Kontakt z formą ciekłą gazu grozi odmrożeniami – należy przepłukać obszar skażenia letnią wodą;
  • NFPA 704: zdrowie=1, ogień=0, reaktywność=0[8];
  • Profil toksykologiczny – bez szkodliwych efektów przy stężeniu 5000 ppm (5%).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k HFC-236fa clean agent. DuPont. s. 2. [dostęp 2016-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)].
  2. ↑ a b c d e CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R. Lide (red.), wyd. 85, Boca Raton: CRC Press, 2004, s. 3-306, ISBN 978-0-8493-0485-9 (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g Ian H. Bell: R236FA. CoolProp Team. [dostęp 2016-07-07]. Według Ian H. Bell, Jorrit Wronski, Sylvain Quoilin, Vincent Lemort. Pure and Pseudo-pure Fluid Thermophysical Property Evaluation and the Open-Source Thermophysical Property Library CoolProp. „Industrial & Engineering Chemistry Research”. 53 (6), s. 2498–2508, 2014. DOI: 10.1021/ie4033999. 
  4. ↑ HFC-236fa (1,1,1,3,3,3-Hexafluoropropane) Safety Data Sheet [online], Airgas (AirLiquide) [dostęp 2017-04-23] (ang.).
  5. ↑ Protokół Montrealski z 18 września 1987 r.
  6. ↑ Atest Laboratorium Wysokich Napięć Instytutu Energetyki EWN/94/E/10.
  7. ↑ Atest PZH/HT-2363/2010.
  8. ↑ Badania toksykologiczne DART.

Bibliografia

Linki zewnętrzne