Żylak iglasty

Żylak iglasty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

żagwiowce

Rodzina

strocznikowate

Rodzaj

Mycoacia

Gatunek

żylak iglasty

Nazwa systematyczna
Mycoacia aurea (Fr.) J. Erikss. & Ryvarden
Cortic. N. Eur., 4 (Oslo): 877 (1976)
Multimedia w Wikimedia Commons

Żylak iglasty, woszczyneczka iglasta (Mycoacia aurea (Fr.) J. Erikss. & Ryvarden) – gatunek grzybów z rzędu żagwiowców (Polyporales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycoacia, Meruliaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Gatunek ten opisał w 1828 roku Elias Fries, nadając mu nazwę Hydnum aureum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu John Eriksson i Leif Ryvarden w 1976 r.[1]

Ma 21 synonimów. Niektóre z nich:

  • Hericium nodulosum (Fr.) Nikol. 1956
  • Mycoacia stenodon (Pers.) Donk 1931
  • Phlebia aurea (Fr.) Nakasone 1997
  • Sarcodon stenodon (Pers.) Nikolajeva 1961
  • Sarcodontia stenodon (Pers.) Nikol. 1961
  • Steccherinum microcystidium (M.P. Christ.) M.P. Christ. 1960[2].

Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę żylak iglasty dla synonimu Phlebia aurea. Nazwa ta jest niespójna z obecną nazwą naukową[3]. Internetowy atlas grzybów podaje nazwę woszczyneczka iglasta[4]. W. Wojewoda nazwę woszczyneczka nadał rodzajowi Ceriporiopsis[3].

Morfologia

Owocnik rozpostarty, przyrośnięty, świeży gąbczasty, potem błoniasty. Grzyb hydnoidalny o hymenium z cylindrycznymi kolcami o długości 2–4 mm i stożkowatym lub postrzępionym wierzchołkiem. Powierzchnia o barwie od kremowej do żółtawej, brzeg mniej lub bardziej włóknisty[5].

System strzępkowy monomityczny, strzępki ze sprzążkami, cienkościenne, o szerokości 2–3 µm, w rdzeniu kolców równoległe i często wystające jako małe pęczki. Wśród podstawek cystydiole. Cystyd brak. Podstawki maczugowate, 12–15 × 4–5 µm, z czterema sterygmami i sprzążką bazalną. Bazydiospory nieco kiełbaskowate, 3,5–5 × 1,5–2 µm, gładkie, cienkościenne, szkliste[5].

Występowanie i siedlisko

Stwierdzono występowanie Mycoacia aurea w Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Azji, Afryce i na Nowej Zelandii. Najwięcej stanowisk podano w Europie[6]. W 2003 r. W. Wojewoda przytoczył 5 stanowisk w Polsce[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów[4]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[7].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny. W Polsce podano jego występowanie w lasach na martwym drewnie drzew liściastych (olsza, leszczyna, topola osika)[3], w innych krajach Europy na jodle pospolitej, dębach i sośnie[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-11-16].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-11-16].
  3. ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 513,514, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b Aktualne stanowiska Mycoacia aurea w Polsce [online] [dostęp 2022-11-16].
  5. ↑ a b c Mycoacia aurea, „Fungi Europaei - Corticiaceae”, 1 (12), Mycobank, 2010, s. 1–1008 [dostęp 2022-11-16].
  6. ↑ Mapa występowania Mycoacia aurea na świecie [online], gbif.org [dostęp 2022-11-16].
  7. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.