W trakcie święta zanosi się modły do Welesa o opiekę nad zwierzętami gospodarskimi oraz o zdrowie, składając ofiary z mleka[1][2]. Ważną częścią święta jest biesiada odbywająca się w pobliżu miejsca kultowego (np. świątyni), w trakcie której surowo zabronione jest spożywanie mięsa cielęcego. Głównym daniem spożywanym w trakcie Welesowego jest obficie przyprawiana tłuszczem kasza[2]. Obchodom towarzyszy często organizacja rytualnych walk[1][2].
Święto obchodzi się w okolicach 11[3] lub 24 lutego[1].
W warszawskimDomu Kultury Świt od 2017 odbywa się Ogólnopolskie Święto Welesa, organizowane przez Stowarzyszenie Rodzimowierców Pomorskich „Jantar” oraz gromadę Drzewo Przodków przy współpracy z Wioską Żywej Archeologii, którego stałym elementem są wykłady oraz panele dyskusyjne[4].
Pochodzenie święta
Podobnie jak inne święta rodzimowiercze, dzień Welesa oparty jest na folklorze[5]. W ludowej obrzędowości chrześcijańskiej świętu Welesa odpowiada dzień świętego Błażeja[6][7]. W tradycji prawosławnejświęty Błażej jest opiekunem bydła, a jego święto wypada 11/24[a] lutego; wierzy się również, że zwycięża on nad Zimą-Marzanną[6]. Z kolei w tradycji katolickiej święty patronuje chorobom gardła, a w jego dzień święci się mające od nich chronić jabłka oraz świece zwane błażejkami; wypada ono 3 lutego[8]. Kawałki jabłek poświęconych w dzień św. Błażeja dawano niegdyś również bydłu[8].
↑WszemirW.PomorskiWszemirW., Duchowe Plony i Ogólnopolskie Święto Welesa, „Gniazdo. Rodzima wiara i kultura”, 20, 1, Wydawnictwo As Pik, 2020, s. 14–16, ISSN2081-9072.
↑Theology and Rituals, [w:] KaarinaK.AitamurtoKaarinaK., Paganism, Traditionalism, Nationalism. Narratives of Russian Rodnoverie, Routledge, 2016, s. 67, ISBN 978-1-3170-8443-3.
«День Велеса» в праздничном цикле союза общин «Велесов Круг», [w:] Екатерина СергеевнаЕ.С.СуровегинаЕкатерина СергеевнаЕ.С., Религия и общество – 11. сборник научных статей, Могилёв: Могилевский государственный университет имени А.А. Кулешова, 2017, s. 228–230, ISBN 978-985-568-290-6(ros.).
Сергей ОлеговичС.О.КурьяновСергей ОлеговичС.О., Александр ВасильевичА.В.БарановАлександр ВасильевичА.В., Пастух небесных стад и скотий бог: Велес в русской фольклорной картине мира, „Вестник славянских культур”, 56, 2020(ros.).
ПетроП.МацьківПетроП., Давні вірування українців: лінгвокультурологічний аспект, „Рідне слово в етнокультурному вимірі”, 2017, ISSN2411-4758(ukr.).