Święto Głupców

Święto Głupców
ilustracja
Dzień

m.in. 1 stycznia, 20 sierpnia, 24 czerwca, 28 grudnia

Typ święta

średniowieczne obchodzone przez żaków, szkolarów i niższych kleryków

Religie

katolicyzm

Inne nazwy

'festa fatuorum, stultorum, follorum'

Średniowieczny muzyk
Arcybiskup gnieźnieński, Henryk Kietlicz w 1207 roku otrzymał list od papieża Innocenta III w sprawie m.in. „Święta Głupców”.
Katedra gnieźnieńska w dawnych czasach

Święto Głupców, lub festa fatuorum, stultorum, follorum – średniowieczne święto obchodzone przez żaków, szkolarów i niższych kleryków kilka razy w roku. Najgłośniej obchodzone było 20 sierpnia w dzień św. Stefana, 1 stycznia na Nowy Rok, 28 grudnia na dzień św. Młodzianków i 24 czerwca w dzień św. Jana[1].

Święta te pierwotnie obchodzono w kościołach i miały charakter legalny, pod koniec średniowiecza były zakazane, choć obchodzono je nadal na ulicach i tawernach i włączyły się w zabawy zapustne. Święto miało charakter parodystycznej trawestacji oficjalnego kultu, towarzyszyły mu przebrania, maskarady i nieprzystojne tańce[2]. W opinii Bachtina szczególnie nieokiełznane były owe zabawy niższego kleru na Nowy Rok i w święto Bożego Ciała[3].

W czasach swojej największej popularności święto było manifestacją niezależności, wyśmiewało nieudolność oraz nadużycia władzy (zarówno świeckiej jak i duchownej)[4] Obchodzono je przy uniwersytetach lub szkołach katedralnych, gdzie świętujący wybierali spośród siebie króla, który "rządził" tłumem bawiącym się tańcem i śpiewem (często były to wulgarne kantyczki lub twórczość scholarzy-włóczęgów)[5].

"Święto Głupców" było inspirowane głównie przez tzw. igrców lub rybałtów, wędrownych artystów uprawiających aktorstwo, pieśniarstwo, kuglarstwo i żonglerkę, którzy za drobnym wynagrodzeniem zabawiali tłumy. Jak mogła wyglądać podobna zabawa w dawnych czasach próbują odpowiedzieć wyniki prac naukowych opublikowane w "Obyczajach w Polsce" pod redakcją Andrzeja Chwalby: Rozrywki dostarczali też liczni wędrowni artyści. Kuglarze popisywali się żonglerką, igrcowie naśladowali i przedrzeźniali głosy ludzkie i zwierzęce, skoczkowie wykonywali różne ćwiczenia gimnastyczne[6].

Święto było popularne w całej Europie aż do XVI wieku. Zdaniem Jacka Sieradzana "Święto Głupców" ostatecznie zniknęły w XVII wieku, a ich uczestników odtąd bito i zamykano w szpitalach dla obłąkanych, spętanych łańcuchami jak pospolitych przestępców[7].

„Festa Fatuorum” w Gnieźnie

Pierwsze badania i kulturowe zrekonstruowanie „Święta Głupców” w Gnieźnie powstały z inicjatywy Dawida Junga, który w 2003 roku w ramach Sekcji Literacko-Filozoficznej im. W. Nehringa Collegium Europaeum Gnesnense, stworzył projekt „Festa Fatuorum”[8]. Realizacja odtworzenia średniowiecznego święta (uwzględniającego literaturę, teatr oraz muzykę) nastąpiła w 2004 roku w ramach VII Poznańskiego Festiwalu Nauki i Sztuki (UAM, edycja gnieźnieńska) w dniach 13–16 października[9] – na terenie Gniezna festiwal organizowały „Zeszyty Poetyckie”, Collegium Europaeum Gnesnense[10]. Po festiwalu powstała m.in. prezentacja multimedialna „Festa Fatuorum – Gniezno 2004”[11]. W intencji pomysłodawcy odtworzenia średniowiecznego święta „Festa Fatuorum” jest festiwalem kultury niezależnej, prowadzi również dialog międzykulturowy[12]. Od drugiej, aż do ostatniej edycji (w 2011 r.) festiwal stanowił jedno z ważniejszych wydarzeń kulturalnych Gniezna[13]. Jego kontynuatorem jest organizowany przez Urząd Miejski w Gnieźnie Królewski Festiwal Artystyczny[14].

Przypisy

  1. ↑ Józef Grzegorz Ratajczak Życie teatralne Poznania 1207-1793, t. 1, Poznań 1983, s. 5
  2. ↑ Michaił Bachtin, Twórczość Franciszka Rabelais'ego a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, Kraków 1975, s. 146
  3. ↑ Michaił Bachtin, Twórczość Franciszka Rabelais'ego a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, Kraków 1975, s. 147.
  4. ↑ Włodzimierz Wójcik, Danuta Opacka-Walasek Liryka polska XX wieku: analizy i interpretacje, seria druga, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2000, s. 52
  5. ↑ Ze wstępu Janiny Pawłowiczowej do Król w Kraju Rozkoszy Franciszka Zabłockiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1973, s.12
  6. ↑ Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, Andrzej Chwalba (red.), t. 1, Warszawa: PWN, 2004, s. 166, ISBN 83-01-14253-7, OCLC 749728550.
  7. ↑ Jacek Sieradzan Szaleństwo w religiach świata: szamanizm, religia starogrecka, judaizm, chrześcijaństwo, hinduizm, buddyzm, islam, Kraków 2005, s.114
  8. ↑ M. Miazak, E. Jarmakowska, A. Szpulak Ponad granicami. Collegium Europaeum Gnesnense 2000-2003, Wydawnictwo Collegium Europaeum Gnesnense, Gniezno 2003, s. 71.
  9. ↑ Program I Festa Fatuorum, Gniezno 2004
  10. ↑ M. Piotrowiak „Zeszyty Poetyckie” w: Pisma kulturalne w Polsce po 1989 roku. Leksykon Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice 2010, s. 346.
  11. ↑ Prezentacja multimedialna
  12. ↑ Poezja żydowska na zakończenie Festa Fatuorum
  13. ↑ Festa Fatuorum 2010
  14. ↑ Królewski Festiwal Artystyczny | Facebook [online], facebook.com [dostęp 2016-09-01].

Linki zewnętrzne

Dawid Jung: Niepokorność jest przy mnie - Głos Wielkopolski [data opublikowania: 2014-02-27]

Read other articles:

Emiliano Armenteros

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada November 2022. Emiliano ArmenterosInformasi pribadiNama lengkap Emiliano Daniel ArmenterosTanggal lahir 18 Januari 1986 (umur 38)Tempat lahir Monte Grande, ArgentinaTinggi 179 m (587 ft 3 in)Posisi bermain GelandangInformasi klubKlub saat ini Chi...

 

Penghargaan Templeton

Penghargaan TempletonDeskripsiJasa-jasa menakjubkan dalam memperteguh dimensi kehidupan spiritual, apakah melalui pencerahan, penemuan, atau karya praktisNegaraAmerika SerikatDipersembahkan olehYayasan TempletonDiberikan perdana1973Situs webwww.templetonprize.org Penghargaan Templeton adalah sebuah penghargaan tahunan yang dipersembahkan oleh Yayasan Templeton. Didirikan pada 1972, penghargaan tersebut dianugerahi kepada orang hidup yang, dalam perkiraan para juri, telah membuat jasa-jasa men...

 

Jaffna District

Administrative District in Northern, Sri LankaJaffna District யாழ்ப்பாணம் மாவட்டம்යාපනය දිස්ත්‍රික්කයAdministrative DistrictLocation within Sri LankaCoordinates: 09°40′N 80°10′E / 9.667°N 80.167°E / 9.667; 80.167CountrySri LankaProvinceNorthernCapitalJaffnaDS Division List DelftIslands NorthIslands SouthJaffnaKarativuNallurThenmarachchiVadamarachchi EastVadamarachchi NorthVadamarachchi SW...

Wikipedia talk:WikiProject Tennis

ShortcutsWT:TENNISWT:TEN Tennis Project‑class Tennis portalThis page is within the scope of WikiProject Tennis, a collaborative effort to improve the coverage of articles that relate to tennis on Wikipedia. If you would like to participate, please visit the project page, where you can join the discussion and see a list of open tasks.TennisWikipedia:WikiProject TennisTemplate:WikiProject Tennistennis articlesProjectThis page does not require a rating on Wikipedia's content assessment scale.T...

 

Синелобый амазон

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

 

趙家驤

追晉陸軍二級上將趙家驤將軍个人资料出生1910年 大清河南省衛輝府汲縣逝世1958年8月23日(1958歲—08—23)（47—48歲） † 中華民國福建省金門縣国籍 中華民國政党 中國國民黨获奖 青天白日勳章（追贈）军事背景效忠 中華民國服役 國民革命軍 中華民國陸軍服役时间1924年－1958年军衔 二級上將 （追晉）部队四十七師指挥東北剿匪總司令部參謀長陸軍�...

Lonate Ceppino

Lonate Ceppino komune di Italia Tempat Negara berdaulatItaliaRegion di ItaliaLombardyProvinsi di ItaliaProvinsi Varese NegaraItalia Ibu kotaLonate Ceppino PendudukTotal5.075  (2023 )GeografiLuas wilayah4,84 km² [convert: unit tak dikenal]Ketinggian287 m Berbatasan denganCairate Castelseprio Tradate Venegono Inferiore Gornate-Olona Informasi tambahanKode pos21050 Zona waktuUTC+1 UTC+2 Kode telepon0331 ID ISTAT012089 Kode kadaster ItaliaE665 Lain-lainSitus webLaman resmi Lonate Ceppi...

 

约翰斯顿环礁

此條目可参照英語維基百科相應條目来扩充。 (2021年5月6日)若您熟悉来源语言和主题，请协助参考外语维基百科扩充条目。请勿直接提交机械翻译，也不要翻译不可靠、低品质内容。依版权协议，译文需在编辑摘要注明来源，或于讨论页顶部标记{{Translated page}}标签。 约翰斯顿环礁Kalama Atoll 美國本土外小島嶼 Johnston Atoll 旗幟颂歌：《星條旗》The Star-Spangled Banner約翰斯頓環礁�...

 

Новотитаровское сельское поселение

Сельское поселение России (МО 2-го уровня)Новотитаровское сельское поселение Флаг[d] Герб 45°14′09″ с. ш. 38°58′16″ в. д.HGЯO Страна  Россия Субъект РФ Краснодарский край Район Динской Включает 4 населённых пункта Адм. центр Новотитаровская Глава сельского пос�...

Pablo Dyego

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Pablo Dyego Dyego playing for Djurgården in 2013.Informasi pribadiNama lengkap Pablo Dyego da Silva RosaTanggal lahir 08 Maret 1994 (umur 30)Tempat lahir Rio de Janeiro,[1] BrazilTinggi 174 m (570 ft 10+1⁄2 in)Posisi ...

 

Командир полка

Вооружённые силы СССРСтруктура Центральные органы военного управленияМинистерство обороны • Генеральный штаб РККА (до февраля 1946 года) • Советская армия Сухопутные войска, Военно-воздушные силы, Войска противовоздушной обороны, Ракетные войска стратегического назна...

 

Mary of Burgundy, Duchess of Savoy

For other people named Mary of Burgundy, see Mary of Burgundy (disambiguation). Duchess consort of Savoy Mary of BurgundyDuchess consort of SavoyBorn1386Dijon, BurgundyDied1428 (aged 41–42)Chateau of Thonon les BainsSpouseAmadeus VIII of SavoyIssueMargaret of SavoyAnthony of SavoyAnthony of SavoyMargaret, Countess Palatine of the RhineMarie, Duchess of MilanAmadeus of Savoy, Prince of PiemonteLouis of SavoyBonne of SavoyPhilip of Savoy, Count of GenèveHouseHouse of Valois-Burgundy...

Baltimore Orioles

American professional baseball team O's and The O's redirect here. For the Latin character, see O. For other uses, see OS and O (disambiguation). This article is about the current baseball team. For the bird species, see Baltimore oriole. For other uses, see Baltimore Orioles (disambiguation). Baltimore Orioles 2024 Baltimore Orioles seasonEstablished in 1894Based in Baltimore since 1954 Team logoCap insignia Major league affiliations American League (1901–present) East Division (1969–pre...

 

2000 United States Senate election in Massachusetts

For related races, see 2000 United States Senate elections. 2000 United States Senate election in Massachusetts ← 1994 November 7, 2000 2006 →   Nominee Ted Kennedy Jack Robinson III Carla Howell Party Democratic Republican Libertarian Popular vote 1,889,494 334,341 308,860 Percentage 72.69% 12.86% 11.88% County results Municipality resultsKennedy:      40–50%      50–60%      60–...

 

3. Fußball-Liga

3. Fußball-LigaNegara JermanKonfederasiUEFADibentuk25 Juli 2008Jumlah tim20Tingkat pada piramida3Promosi ke2. BundesligaDegradasi keRegionalligaPiala domestikPiala DFBJuara bertahan liga1. FC Magdeburg (2021–22)Klub tersuksesDynamo DresdenVfL Osnabrück1. FC Magdeburg (2 gelar) 3. Liga 2022–2023 3. Liga adalah nama divisi ketiga sepak bola di Jerman. Liga ini dimulai pada musim 2008-09, yang menggantikan Fußball-Regionalliga sebagai liga sepak bola tingkat ketiga di Jerman. Dalam s...

Genoa, Houston

Unincorporated Area Genoa is an area in Houston, Texas, United States located about 15 miles (24 km) southeast of Downtown Houston; it was formerly a distinct unincorporated area in Harris County. History J. H. Burnett established Genoa in 1892; he gave the community the name Genoa because he believed that the climate was similar to the climate of Genoa, Italy. The post office opened during that year. The founder built a railroad depot serving the Galveston, Houston and Henderson Railroa...

 

Sec-Butylbenzene

Organic compound sec-Butylbenzene Names Preferred IUPAC name (Butan-2-yl)benzene Other names sec-butylbenzenes-butylbenzene1-methylpropylbenzene Identifiers CAS Number 135-98-8 3D model (JSmol) Interactive image Beilstein Reference 1903902 ChEBI CHEBI:35097 ChEMBL ChEMBL27516 ChemSpider 8356 ECHA InfoCard 100.004.752 EC Number 205-227-0 Gmelin Reference 261109 KEGG C14142 PubChem CID 8680 UNII B70I0RSX3J CompTox Dashboard (EPA) DTXSID2022333 InChI InChI=1S/C10H14/c1-3-9(2)10-7-5-4-6-8-10/h4-9...

 

Camocim

Municipality in Northeast, BrazilCamocimMunicipalityMunicipality of Camocim FlagCoat of armsLocation in CearáCoordinates: 02°54′07″S 40°50′27″W / 2.90194°S 40.84083°W / -2.90194; -40.84083CountryBrazilRegionNortheastStateCearáMesoregionNoroeste CearenseMicroregionLitoral de Camocim e AcaraúFoundedSeptember 29, 1879Government • MayorMonica Gomes Aguiar (PDT)Area • Total1,124.78 km2 (434.28 sq mi)Elevation8 m (26...

空母打撃群

「ジョージ・ワシントン」CVBG（2003年） 空母打撃群（くうぼだげきぐん、英語: Carrier strike group, CSG）は、航空母艦（空母）を中核とする機動部隊の戦術単位の一つ[1]。アメリカ海軍では、従来は空母戦闘群 (CVBG) と称されていたが、2004年10月1日より改称した[2]。 イギリス海軍も、「クイーン・エリザベス」を中核とする機動部隊を西太平洋に派遣�...

 

魚竜

魚竜類Ichthyosauria Ichthyosaurus communis 分類 ドメイン : 真核生物 Eukaryota 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 亜門 : 脊椎動物亜門 Vertebrata 綱 : 爬虫綱 Reptilia 階級なし : 双弓類 Diapsida 目 : 魚竜目 Ichthyosauria 学名 IchthyosauriaBlainville, 1835 和名 魚竜類 (ぎょりゅうるい) 下位分類 イクチオサウルス 魚竜 (ぎょりゅう) あるいは魚竜類 (ぎょりゅうるい、Ichthyosauria）は、魚鰭類�...